Wyższe podatki. Nie tylko akcyza i opodatkowanie nieruchomości. Co się zmieni? [NOWE PRAWO 2024]

Co najmniej przez kwartał zostanie utrzymana zerowa stawka VAT na żywność. Zwiększy się opodatkowanie używek oraz nieruchomości.

Od 1 stycznia 2024 r. do 31 marca 2024 r. stawka VAT na towary spożywcze wymienione w poz. 1–18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT nadal będzie wynosić 0 proc. – wynika z rozporządzenia ministra finansów z 9 grudnia 2023 r. (Dz.U. poz. 2670). Chodzi m.in. o: produkty mleczarskie, jaja, mięso i podroby, ryby i skorupiaki, miód, zboża, owoce i warzywa, pieczywo, zupy, buliony.

Zasadniczo są one opodatkowane według 5-proc. stawki VAT, ale w okresie od 1 lutego 2022 r. do końca 2022 r. wprowadzono na nie preferencyjną zerową stawkę w ramach tarczy antyinflacyjnej (art. 146da ustawy o VAT). Preferencja ta została następnie przedłużona na 2023 r. rozporządzeniem ministra finansów z 2 grudnia 2022 r. (Dz.U. poz. 2495).

W projekcie budżetu na 2024 r. nie napisano nic o utrzymaniu zerowej stawki VAT na żywność. Natomiast grupa posłów Prawa i Sprawiedliwości złożyła w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o VAT zakładający utrzymanie zerowej stawki do 30 czerwca 2024 r. Projekt ten nie został jednak dotąd skierowany do I czytania, nie dostał nawet numeru druku, a więc szanse jego uchwalenia w obecnym kształcie są bliskie zeru.

Ukazało się natomiast wspomniane rozporządzenie z 9 grudnia 2023 r., w którym minister finansów przedłużył obowiązywanie zerowej stawki VAT na żywność, lecz tylko do 31 marca 2024 r. (a więc krócej, niż zakłada poselski projekt ustawy).

Zerowa stawka podatku nie dotyczy produktów spożywczych klasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu Usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56). Nie obejmuje również żywności będącej przedmiotem importu z krajów pozaunijnych w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej wartości 150 euro.

Od używek…

1 stycznia 2024 r. wzrosną stawki podatku akcyzowego od alkoholu i wyrobów tytoniowych. To trzecia już podwyżka z zaplanowanych aż do 2027 r. Tak zwaną mapę drogową indeksacji stawek akcyzy na wyroby alkoholowe i tytoniowe w latach 2022–2027 wprowadzono nowelizacją z 29 października 2021 r. (Dz.U. poz. 2313).

Z mapy tej (art. 165a ustawy o podatku akcyzowym) wynika, że od 1 stycznia 2024 r. stawki akcyzy wzrosną następująco:

• od alkoholu etylowego – z 7248 zł do 7610 zł od hektolitra alkoholu etylowego znajdującego się w 100 proc. vol. gotowego wyrobu,
• od piwa – z 9,90 zł do 10,40 zł od hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu,
• od wina – z 201 zł do 211 zł od hektolitra gotowego wyrobu,
• od napojów fermentowanych – z 201 zł do 211 zł od hektolitra gotowego wyrobu,
• od wyrobów pośrednich – z 404 zł do 424 zł od hektolitra gotowego wyrobu.

W górę pójdzie również akcyza od papierosów, tytoniu do palenia oraz wyrobów nowatorskich. Przypomnijmy, że na wysokość stawki podatku wpływają tu dwa składniki: kwotowy i procentowy. Ten drugi się nie zmieni, nadal będzie wynosić 32,05 proc. maksymalnej ceny detalicznej.

Wzrośnie natomiast pierwszy składnik, co oznacza, że od 1 stycznia 2024 r. akcyza wyniesie:

• na papierosy – 276 zł za każde tysiąc sztuk (dotychczas 250,91 zł) i 32,05 proc. maksymalnej ceny detalicznej,
• na tytoń do palenia – 188,51 zł za każdy kilogram (dotychczas 171,37 zł) i 32,05 proc. maksymalnej ceny detalicznej,
• na susz tytoniowy – 305,23 zł za każdy kilogram (dotychczas 277,48 zł),
• na wyroby nowatorskie – 377,01 zł za każdy kilogram (dotychczas 342,74 zł) i 32,05 proc. średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia,
• na cygara i cygaretki – 524 zł za każdy kilogram (dotychczas 476 zł).

…od nieruchomości…

O 15 proc. wzrosną w 2024 r. maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych – wynika z obwieszczenia ministra finansów w sprawie górnych granic stawek kwotowych (M.P. z 2023 r. poz. 774). Wprawdzie rady gminy mogą uchwalić (jeszcze do końca 2023 r.) niższe stawki, ale w praktyce wiele z nich (szczególnie w dużych miastach) przyjmuje je na poziomie wynikającym z obwieszczenia ministra finansów. Widać to na przykładzie uchwały Rady Miasta Stołecznego Warszawy z 7 grudnia 2023 r. (nr XCI/2975/2023).

Ministerialne obwieszczenie zakłada, że w 2024 r. maksymalna stawka podatku od nieruchomości za metr kwadratowy powierzchni użytkowej:

• budynku związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej – wzrośnie do 33,10 zł (w 2023 r. – 28,78 zł),
• mieszkania lub domu mieszkalnego – 1,15 zł (czyli o 15 gr więcej niż w 2023 r.),
• garażu stanowiącego wyodrębnioną własność – 11,17 zł (w 2023 r. – 9,71 zł).

W sprawie opodatkowania garaży zapadł 18 października 2023 r. korzystny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt SK 23/19), ale TK odroczył utratę mocy niekonstytucyjnego przepisu do końca 2024 r. Oznacza to, że jeszcze przez najbliższy rok trzeba będzie płacić wyższą stawkę podatku od garaży stanowiących wyodrębnioną własność.

...i inne

W 2024 r. wzrośnie także podatek od środków transportowych, np. od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t do 5,5 t włącznie trzeba będzie zapłacić maksymalnie 1173,19 zł (o 153,03 zł więcej niż w 2023 r.).

W górę pójdą też maksymalne stawki opłat:

• targowej – z 953,38 zł do 1096,39 zł,
• miejscowej – z 2,80 zł do 3,22 zł,
• uzdrowiskowej – z 5,40 zł do 6,21 zł,
• reklamowej – z 3,14 zł do 3,62 zł,
• od psów (w gminach, które stosują tę opłatę, bo nie jest ona obowiązkowa) – ze 150,93 zł do 173,57 zł.©℗

Czytaj też: Aby dalej istnieć i się rozwijać, musimy podnieść podatki [OPINIA]