Czym innym jest rozliczenie kosztów na bieżąco, a czym innym uwzględnienie ich w kalkulacji wskaźnika służącego do ustalenia dochodu objętego ulgą IP Box. Wydatki poniesione przed 2019 r. mogą być brane pod uwagę we wzorze Nexus – orzekł NSA.
Wyrok zapadł w sprawie twórcy oprogramowania, który współpracuje z kilkoma spółkami, przenosząc na nie prawa autorskie. Jego działalność została uznana przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej za badawczo-rozwojową.
W latach 2018–2020 podatnik ten prowadził trzy projekty. Projekt nr 1 był realizowany w latach 2018–2019, ale w tym zakresie podatnik dopiero od 2019 r. prowadzi ewidencję na potrzeby ulgi IP Box, bo obowiązuje ona dopiero od 1 stycznia 2019 r.
Projekt nr 2 był prowadzony w 2019 r., a projekt nr 3 w latach 2019–2020.
Jeszcze przed 1 stycznia 2019 r. podatnik kupił: komputer, tablet, drukarkę, tonery, oprogramowanie i inne materiały. Wykorzystywał je we wszystkich trzech projektach, które w latach 2019–2020 służyły do wytworzenia kwalifikowanych praw autorskich do programów komputerowych.
Chciał się upewnić, czy:
1) może zastosować jeden wskaźnik Nexus (o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT) do kilku projektów dotyczących tej samej grupy IP (autorskie prawa do programów komputerowych) i czy ten wskaźnik może obejmować wydatki poniesione w latach 2016–2018?
2) może wyliczyć za pomocą Nexusa dochody z kwalifikowanego IP dotyczące różnych projektów, w przypadku gdy w jednym roku podatkowym uzyskuje przychody z danego autorskiego prawa do oprogramowania, a także przychody do niego nienależące?
Doprecyzował, że w latach 2016–2018 zaliczył wydatki na wskazane urządzenia i oprogramowanie do kosztów uzyskania przychodu i zrobił to jednorazowo, bez amortyzacji.
Dodał, że prowadzona przez niego specjalna ewidencja służąca do wyliczenia wskaźnika Nexus obejmuje także wydatki z lat 2016–2018, poniesione na działalność B+R w ramach późniejszych projektów.
Był przekonany, że skoro urządzenia i materiały nabyte przed 1 stycznia 2019 r. wykorzystał do prac B+R, to są elementem niezbędnym do wytworzenia kwalifikowanego prawa IP. Poza tym – wskazał – art. 24 ust. 1 ustawy nowelizującej z 23 października 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.) dopuszcza ustalenie takich wydatków z lat wcześniejszych według ich wartości z roku podatkowego rozpoczętego po 31 grudnia 2018 r.
Przywołał też art. 30ca ust. 9 ustawy o PIT, który daje prawo do zastosowania wskaźnika Nexus właściwego dla tej samej grupy IP, gdy nie da się ustalić dochodu przypadającego na poszczególne kwalifikowane IP.
Nic dwa razy…
Dyrektor KIS uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Stwierdził, że skoro podatnik „na bieżąco” w latach 2016–2018 zaliczył już do podatkowych kosztów wydatki na zakup komputera, drukarki, tonerów, oprogramowania, to nie może ich uwzględnić przy obliczaniu wskaźnika Nexus dla poszczególnych kwalifikowanych praw IP.
To oznaczałoby, że dwukrotnie odliczy te same koszty: raz na zasadach ogólnych w latach 2016–2018, drugi raz przy ustalaniu dochodu objętego ulgą IP Box w latach 2019–2020 – wskazał organ.
Za niemożliwe uznał też zastosowanie jednego wskaźnika Nexus właściwego dla całej grupy IP do wyliczenia dochodów z poszczególnych autorskich praw do programów komputerowych opracowanych w ramach różnych projektów. Zwrócił uwagę na to, że art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT posługuje się pojęciami „wysokość kwalifikowanego dochodu” oraz „kwalifikowane prawo własności intelektualnej” w liczbie pojedynczej. Jeżeli więc podatnik uzyskuje dochód z kilku kwalifikowanych praw własności intelektualnej, to musi obliczyć Nexus odrębnie dla każdego z tych praw i zastosować ten wskaźnik do dochodu przypadającego na dane prawo – stwierdził dyrektor KIS.
Dodał, że dany koszt należy bezpośrednio przyporządkować do przychodu z danego autorskiego prawa do oprogramowania na podstawie ewidencji prowadzonej na potrzeby ulgi IP Box.
…a jednak się zdarza
Interpretację tę uchylił WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 1123/21).
Stwierdził, że we wzorze z art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT uwzględnia się naliczane kumulatywnie koszty związane z wytworzeniem własności intelektualnej. W związku z tym podatnik mógł uwzględnić również te koszty, które poniósł w latach 2016–2018, czyli przed wejściem w życie przepisów o uldze IP Box.
Przyjęcie kosztów sprzed 1 stycznia 2019 r. nie miało tu na celu ich rozliczenia, lecz kalkulację wskaźnika, który dopiero następnie posłuży do obliczenia dochodu objętego preferencyjną stawką 5 proc. – orzekł WSA.
Dwa sposoby uwzględniania kosztów
NSA utrzymał ten wyrok w mocy. Stwierdził, że sąd I instancji dokonał prawidłowej wykładni, bo – jak orzekł – są dwa sposoby uwzględniania kosztów: na potrzeby rozliczenia i na potrzeby ustalenia wskaźnika Nexus.
Zdaniem NSA fiskus, powołując się na art. 24 ustawy nowelizującej z 23 października 2018 r., dodał sobie treść, której w tym przepisie nie ma.
– Nie ma w tym przepisie ograniczenia do kosztów wykazanych tylko w jednym roku – uzasadniła sędzia Aleksandra Wrzesińska-Nowacka. Podkreśliła, że wzór Nexus służy do ustalenia przelicznika mającego wskazać dochód objęty preferencyjną stawką 5 proc. i dlatego uwzględnia się w nim różne wydatki związane z wytworzeniem danego prawa.©℗
orzecznictwo
Podstawa prawna
Wyrok NSA z 15 grudnia 2023 r., sygn. akt II FSK 431/21 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia