Jeżeli umorzony jest kredyt hipoteczny, z którego były sfinansowane dwie inwestycje, tj. zakup mieszkania i udziału w hali garażowej z odrębną księgą wieczystą, to ta umorzona część, za którą zostało nabyte miejsce postojowe, jest opodatkowana – wyjaśnił dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

W rezultacie bank, który zgodził się na umorzenie, musi wystawić w tym zakresie informację PIT-11 i przesłać ją podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu. Natomiast podatnik (frankowicz) powinien wykazać tę kwotę jako przychód w zeznaniu rocznym, w którym doszło do jej umorzenia.

Inaczej jest w sytuacji, gdy dla mieszkania i garażu jest założona jedna księga wieczysta. Wtedy cała umorzona kwota kredytu jest wolna od PIT, co potwierdza interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 4 stycznia 2023 r. (sygn. 0114.KDIP3-2.4011.960.2022.2.MN).

Podatkowa pomoc

Obie interpretacje dotyczą rozporządzenia ministra finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych przychodów związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U. poz. 592).

W nowelizacji z 20 gru dnia 2022 r. (Dz.U. poz. 2743) minister przedłużył aż do końca 2024 r. zaniechanie poboru PIT od „kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego”.

Zaniechanie dotyczy kwot, za które została sfinansowana jedna inwestycja mieszkaniowa, i odnosi się do wydatków poniesionych na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT.

Dwa akty

Kobieta, której dotyczy najnowsza interpretacja dyrektora KIS, zaciągnęła w przeszłości z mężem kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego na zakup mieszkania oraz udziału w podziemnej hali garażowej (miejsce postojowe). Dla garażu była założona odrębna księga wieczysta i w związku z tym podatniczka podpisała dwa akty notarialne.

W 2023 r. zawarła z bankiem ugodę, na mocy której ten umorzył jej część kredytu. Podatniczka uważała, że nie zapłaci podatku dochodowego, bo może skorzystać z zaniechania poboru podatku, o czym jest mowa w rozporządzeniu ministra finansów.

W jednej księdze

Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Przypomniał, że jednym z warunków zaniechania poboru podatku jest wydatkowanie zaciągniętego wcześniej kredytu hipotecznego na własne cele mieszkaniowe. Artykuł 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT, do którego odwołuje się rozporządzenie ministra finansów, dotyczy wyłącznie wydatków na nabycie lokalu mieszkalnego oraz gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu związanego z tym lokalem. Dyrektor KIS wyjaśnił, że do lokalu mieszkalnego mogą przynależeć inne pomieszczenia, ale nie powinny one stanowić odrębnej nieruchomości, ujętej w odrębnej księdze wieczystej.

Natomiast garaż, w którym podatniczka kupiła miejsce postojowe, choć jest związany z kupionym mieszkaniem, to stanowi odrębną nieruchomość, posiadającą odrębną księgę wieczystą, a transakcja była dokumentowana odrębnym aktem notarialnym. Nie można więc uznać, że spełnia definicję „pomieszczenia przynależnego”, nierozerwalnie związanego z zakupionym odrębnie lokalem mieszkalnym – stwierdził fiskus.

Dlatego wyjaśnił, że wydatkiem na cele mieszkaniowe jest wyłącznie ta część kredytu, która została przeznaczona na nabycie mieszkania i sfinansowanie prac wykończeniowych, i w związku z tym tylko w tej części umorzona wierzytelność nie będzie opodatkowana.

Natomiast od pozostałej części umorzonego kredytu, odpowiadającej kwocie przypadającej na zakup udziału w podziemnej hali garażowej, podatniczka powinna zapłacić PIT. Powinna wykazać ten przychód w zeznaniu składanym za rok, w którym doszło do umorzenia (w tym wypadku 2023 r.). Bank natomiast powinien wystawić i przesłać jej (oraz do urzędu skarbowego) informację PIT-11.©℗

Pożyczka hipoteczna to nie kredyt

Zaniechanie poboru podatku na podstawie wspomnianych rozporządzeń ministra finansów nie dotyczy również kwot umorzonej pożyczki hipotecznej. Potwierdził to dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 14 czerwca 2023 r. (sygn. 0113-KDWPT.4011.19.2023.2.MH). Umorzona z tego tytułu kwota jest przychodem z innych źródeł, z którego trzeba samodzielnie się rozliczyć w zeznaniu rocznym.©℗