Aport gruntów pod gminną mieszkaniówkę. Co z VAT-em?

Gmina, która za pośrednictwem swojej spółki wykonuje zadania własne w zakresie gminnego budownictwa mieszkaniowego, nie jest podatnikiem VAT – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku.

Chodziło o gminę, która zamierzała wnieść do swojej spółki mieszkaniowej niezabudowane cztery działki. W spółce tej gmina ma 100 proc. udziałów. Główne zadanie spółki to zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych mieszkańców gminy, w tym budowa mieszkań oraz obiektów użyteczności publicznej.

Lokale, które są własnością spółki, stanowią jednocześnie mieszkaniowy zasób gminy zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 725).

W zasobie tym miały się znaleźć także lokale mieszkalne, które spółka miała wybudować na przekazanych jej działkach. Działki te nie były i nie są wykorzystywane do działalności gospodarczej gminy w rozumieniu ustawy o VAT, a gminie nie przysługiwało prawo do odliczania VAT przy ich nabyciu (nabycie nastąpiło w drodze komunalizacji).

Wniesienie aportu do spółki a VAT

Gmina była przekonana, że wnosząc aport w postaci niezabudowanych nieruchomości gruntowych w celu objęcia i pokrycia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki, nie będzie działać jako podatnik VAT. Będzie występować jako organ władzy publicznej wykonujący zadania własne za pośrednictwem swojej spółki.

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 19 czerwca 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.354.2023.1.PRP) stwierdził, że wniesienie aportu do spółki prawa handlowego lub cywilnego spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Uznał, że dostawa nieruchomości za odpłatnością (w tym wniesienia aportu) nie jest wykonywaniem zadań, dla realizacji których organ został powołany. Transakcja zbycia nieruchomości gruntowych w drodze aportu jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), która podlega opodatkowaniu VAT – stwierdził dyrektor KIS i przyrównał ją do działania każdego innego podmiotu dokonującego dostawy nieruchomości.

Wyjaśnił, że organy władzy publicznej nie są uznawane za podatników w zakresie zadań, dla realizacji których zostały one powołane, ale pod warunkiem, że czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 ustawy o VAT).

Różne orzecznictwa

Stanowiska tego nie zaakceptował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Orzekł, że w tym wypadku wniesienie aportu nie stanowi czynności cywilnoprawnej podlegającej VAT.

– Wnosząc aport, gmina będzie działać jako podmiot prawa publicznego, a dokonana czynność będzie wyłączona z opodatkowania. Na gminie ciąży bowiem obowiązek zaspokajania potrzeb mieszkaniowych – argumentowała sędzia Elżbieta Rischka.

Wyrok jest nieprawomocny. ©℗

orzecznictwo