Koniec sporu o to, kiedy zawiadomić o przejściu na estoński CIT

Spółka skutecznie wybrała opodatkowanie ryczałtem w trakcie roku, jeżeli najpierw złożyła naczelnikowi urzędu skarbowego zawiadomienie ZAW-RD, a dopiero potem sporządziła sprawozdanie finansowe – potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w ślad za Ministerstwem Finansów.

To sukces naszej redakcji, ponieważ jako pierwsi nagłośniliśmy problem – w artykule „Tysiące podatników mogły tylko pozornie przejść na estoński CIT” (DGP nr 195/2023). Niedługo potem ministerstwo odcięło się od wykładni dyrektora KIS. Teraz również on sam zajął stanowisko korzystne dla „estońskich” spółek.

Przypomnijmy, że pierwotnie dyrektor KIS uważał, że należy postępować odwrotnie, tj. najpierw sporządzić sprawozdanie, a potem złożyć zawiadomienie ZAW-RD. Co więcej, potwierdził to również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyrokach:

• z 29 sierpnia 2023 r. (sygn. akt III SA/Wa 1335/23) utrzymującym w mocy interpretację z 15 marca 2023 r. (sygn. 0114 -KDIP2-2.4010.40.2023.1.AS) i
• z 29 sierpnia 2023 r. (III Sa/Wa 1336/23) utrzymującym w mocy interpretację z 14 marca 2023 r. (0114-KDIP2-2. 4010.30.2023.1.ASK).

Oba wyroki są nieprawomocne, ale oba, podobnie jak poprzedzające je interpretacje dyrektora KIS, były niekorzystne dla spółek.

Przejście w trakcie roku

Problem dotyczy tylko spółek, które zmieniają formę opodatkowania na estoński CIT w trakcie roku, bowiem tylko ich dotyczy art. 28j ust. 5 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem: „Podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości”.

Warunki nie do spełnienia

Zarówno pierwotne interpretacje dyrektora KIS, jak i oba wyroki warszawskiego WSA oznaczały, że spółka musiałaby w niecały miesiąc sporządzić sprawozdanie finansowe i jeszcze przed końcem pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym przeszła na estoński CIT, złożyć zawiadomienie o wyborze tego ryczałtu. Na złożenie ZAW-RD jest bowiem czas „do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego”, w którym spółka wybrała ryczałt (art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT).

Tymczasem ustawa o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.) przewiduje na sporządzenie sprawozdania finansowego trzy miesiące (art. 52).

Od niekorzystnej dla spółek wykładni odcięło się Ministerstwo Finansów. W odpowiedzi na pytanie naszej redakcji zapewniło, że KIS prezentuje już stanowisko korzystne dla spółek (patrz: „Ministerstwo ratuje »estońskie«” spółki z opałów”, DGP nr 198/2023).

Potwierdzeniem tego jest najnowsza interpretacja dyrektora KIS.

Zmiana stanowiska

Wystąpiła o nią spółka, która powstała w listopadzie 2022 r., a jej pierwszy rok podatkowy miał trwać od 4 listopada 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. Wyjaśniła, że rozpoczęła stosowanie estońskiego CIT od 1 stycznia 2023 r., czyli w trakcie swojego pierwszego roku podatkowego.

Ostatniego dnia stycznia 2023 r. złożyła ona do urzędu skarbowego zawiadomienie ZAW-RD, a w marcu br. zamknęła księgi rachunkowe i sporządziła sprawozdanie finansowe za okres od 4 października 2022 r. do 31 grudnia 2022 r.

Chciała się upewnić, że skutecznie wybrała estoński CIT.

Potwierdził to dyrektor KIS. Powtórzył przy tym argumenty zaprezentowane w odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytanie DGP, tj. że art. 28j ust. 5 ustawy o CIT nakłada na podatnika obowiązek zamknięcia ksiąg oraz sporządzenia sprawozdania finansowego na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem, lecz nie precyzuje, w jakim terminie sprawozdanie finansowe powinno być sporządzone, w tym m.in. czy powinno być ono sporządzone przed czy po upływie terminu na złożenie zawiadomienia ZAW-RD.

– W zakresie zasad, w tym terminu na sporządzenie sprawozdania finansowego, art. 28j ust. 5 ustawy o CIT wprost odwołuje się do ustawy o rachunkowości. Terminu na sporządzenie sprawozdania finansowego w żaden sposób nie modyfikuje natomiast termin na złożenie zawiadomienia ZAW-RD – przyznał dyrektor KIS. ©℗