Rozliczenie VAT: Pakiet nie zawsze jest usługą kompleksową

Gdy usługi nie można potraktować jako jednej, kompleksowej, to miejsca opodatkowania VAT nie można ustalić na podstawie jednego ze świadczeń i uznać, że skutki podatkowe pozostałych są identyczne – orzekł WSA w Gdańsku.

Chodziło o spółkę oferującą pełne wsparcie przez 24 godziny na dobę dla transportu ciężkiego w zagranicznych przejazdach, szczególnie na wymagającym i górzystym terenie.

Spółka przygotowuje m.in. indywidualne mapy tras ze wskazówkami ułatwiającymi przejazd. Oferuje również w ramach pakietu usług niższe ceny za przejazdy tunelami oraz aktualizowane informacje i przewodniki, jak najszybciej dojechać do stacji benzynowej, gdzie są najtańsze stacje w okolicy, gdzie znajdują się najbliższy parking, hotel czy inne poszukiwane miejsce.

Spółka oferuje także assistance przy przejeździe przez tunel oraz w razie wypadku, co pozwala zorganizować transport zastępczy.

Część usług wykonują podmioty trzecie. Są to usługi dotyczące przejazdu tunelem, dostęp do aplikacji z mapami, w tym nawigacja oraz przewodnik po rejonie. Resztę usług, w tym m.in. infolinię, pomoc przy przejeździe przez tunel, podczas awarii auta, przy uiszczaniu opłat, wykonuje bezpośrednio spółka.

Co z VAT

Spółka uważała, że całość stanowi usługę kompleksową, która powinna być opodatkowana w miejscu siedziby usługobiorcy, zgodnie z art. 28b ustawy o VAT. Argumentowała, że żadna z czynności składających się na to świadczenie nie ma charakteru dominującego i zarówno w ofercie, jak i na fakturze spółka ich nie wyodrębnia. Cena jest za cały pakiet, który zależy od rodzaju auta.

Dodała, że niektóre usługi kontrahent może kupić również poza pakietem.

Trzy odrębne

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 1 czerwca 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.122.2023. 2.JS) stwierdził, że usług świadczonych przez spółkę nie można traktować jako jednej, kompleksowej usługi, każde świadczenie powinno być co do zasady traktowane dla celów VAT jako odrębne i niezależne.

Jednolite są tylko te świadczenia, które są ściśle ze sobą związane, tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, a ich rozdzielenie miałoby sztuczny charakter – wyjaśnił fiskus.

W tej sprawie dopatrzył się trzech rodzajów usług:

1) usługi kompleksowej, która polega na wsparciu w organizacji przejazdu,

2) usługi kompleksowej w zakresie assistance,

3) usługi związanej z uiszczeniem opłat drogowych, w której skład wchodzi m.in. prawo przejazdu tunelami.

Stwierdził, że tylko dwie pierwsze usługi kompleksowe będą opodatkowane w miejscu siedziby usługobiorcy, zgodnie z art. 28b ustawy.

Natomiast usługa związana z uiszczeniem opłat drogowych jest – według dyrektora KIS – usługą związaną z nieruchomością (danymi drogami czy tunelami). W konsekwencji jest ona opodatkowana w miejscu położenia nieruchomości (tj. drogi, tunelu itp.), stosownie do art. 28e ustawy – uznał dyrektor KIS.

Stanowisko to potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Orzekł, że w tym wypadku mamy do czynienia z trzema usługami, w tym dwiema kompleksowymi, więc zaproponowany przez fiskusa podział nie ma charakteru sztucznego.

Uznał, że wszystkie te rodzaje działalności nie są ze sobą tak ściśle związane, by ich rozdzielenie wydawało się sztuczne. Nie można stwierdzić, że dokonanie samych świadczeń pomocniczych (bez świadczenia głównego) – w tym przypadku usług assistance i usługi pośredniczenia w uiszczaniu opłat w stosunku do usług wsparcia transportu – nie miałoby ekonomicznego sensu dla nabywcy – zwrócił uwagę WSA.

Powołał się m.in. na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 11 czerwca 2009 r. w sprawie C-572/07, z którego wynika, że usługi można uznać za czynność jednolitą, gdy dzieli się je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego lub są niezbędne dla możliwości skorzystania z niego.

W tym wypadku gdański sąd nie dopatrzył się możliwości wyodrębnienia świadczenia głównego i świadczeń pomocniczych. Żadna z nich nie ma charakteru dominującego – stwierdził.

Nie można przyjąć, że usługa z pierwszej grupy – pomocy w organizacji przejazdu – ściśle łączy się z pozostałymi – pomocy w razie wypadku bądź zakupu opłaty drogowej – wyjaśnił sąd.

Dodał, że o ich odrębności świadczy również stwierdzenie spółki, która sama przyznała, że kontrahent może niektóre usługi kupić poza pakietem.

Wyrok jest nieprawomocny. ©℗

orzecznictwo