Bez VAT jest tylko dietetyk dla chorych, a nie dla zdrowych

Konsultacje dietetyczne i układanie indywidualnych jadłospisów dla osób zdrowych w celu profilaktyki zachorowań nie są zwolnione z VAT – uważa szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Z tego powodu zmienił z urzędu interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2021 r. (sygn. 0113-KDIPT1-1. 4012.49.2021.2.MSU).

Można się spodziewać, że podobnie postąpi z innymi interpretacjami, w których dyrektor KIS potwierdził, że zwolnione z VAT są usługi dietetyczne zarówno dla chorych, jak i dla osób zdrowych, chcących poprawić swoje nawyki żywieniowe. Takie stanowisko dyrektor KIS zaprezentował m.in. 26 maja 2023 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.240.2023.1.NW).

Szef KAS się z tym nie zgadza. Uważa, że zwolnienie z VAT dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz osób chorych.

Z takim podejściem nie zgadza się Paweł Nocznicki, menedżer w Stone & Feather Tax Advisory sp. z o.o.

– Granice zwolnienia z VAT dla usług dietetycznych nie są wytyczone poprzez wskazanie osoby, na rzecz której są wykonywane usługi. Wyznacza je wyłącznie cel usługi, np. przeciwdziałanie wystąpieniu chorób, takich jak otyłość, choroby krążenia, cukrzyca itp. – twierdzi ekspert (patrz: komentarz w ramce).

Ekspert wskazuje na brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, z którego wynika, że zwolnione z podatku są usługi w zakresie opieki medycznej, które służą nie tylko ratowaniu czy przywracaniu zdrowia, lecz także profilaktyce i zachowaniu zdrowia.

Dietetyk też medyk

Usługi te muszą być świadczone w ramach wykonywania zawodów: lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa oraz zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 633 ze zm.).

Za zawód medyczny uważana jest również profesja dietetyka. Przypomnijmy, że od 26 marca 2024 r. zostanie to wprost uregulowane w ustawie z 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz.U. poz. 1971).

Dziś natomiast dietetyków obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 151, poz. 896 ze zm.).

Między innymi na tej podstawie fiskus uważa dietetyków za zawód medyczny i pozwala stosować im zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT, i to w szerokim zakresie.

Korzystna interpretacja…

Podatniczka, której dotyczy zmieniona interpretacja, prowadzi gabinet dietetyczny online i w związku z tym udziela konsultacji dietetycznych, układa indywidualne plany dietetyczne oraz oferuje kompleksową opiekę dietetyczną. Sprzedaje też gotowe jadłospisy i poradniki dietetyczne w formie e-booków.

We wniosku o interpretację kobieta poinformowała, że wszystkie te usługi świadczy na rzecz osób dorosłych zarówno zmagających się z problemami zdrowotnymi, jak i zdrowych, które chcą zadbać o nawyki żywieniowe oraz profilaktykę zachorowań.

Dodała, że zdobyła wykształcenie wyższe w stopniu licencjata dietetyka klinicznego w zakresie nauk medycznych

Dyrektor KIS potwierdził, że wszystkie wykonywane przez nią usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Wyjaśnił, że dla zastosowania zwolnienia z VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń.

– Jeśli świadczenie nie będzie służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, to wówczas nie będzie objęte zwolnieniem podatkowym – stwierdził organ, przywołując brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

Dlatego zaznaczył, że należy za każdym razem przeanalizować, jaki cel przyświeca danej usłudze świadczonej na rzecz pacjenta.

…została zmieniona

Interpretację tę zmienił właśnie szef KAS. Stwierdził, że wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku usługi z leczeniem, nie przysługuje prawo do zastosowania zwolnienia z VAT.

„Świadczenie usług, dokonywane w ramach wykonywania zawodu medycznego, podlega opodatkowaniu VAT, jeśli nie odpowiadają one (te usługi) koncepcji opieki medycznej” – stwierdził organ.

Uznał zatem, że zwolnienie nie ma zastosowania, jeśli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale „raczej udzielanie pewnych porad”.

Fiskus przywołał tu wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 4 marca 2021 r. w sprawie C- 581/19. Wyrok ten dotyczył usług coachingu żywieniowego. Można do nich porównać usługi polegające na wydawaniu zaleceń żywieniowych – stwierdził szef KAS.

W związku z tym uznał, że „usługi polegające na wydawaniu zaleceń żywieniowych, które można porównać do usług coachingu żywieniowego, gdy są skierowane do osób zdrowych, chcących zadbać o nawyki żywieniowe oraz profilaktykę zachorowań, nie mogą być uznane za opiekę medyczną na podstawie art. 132 ust. 1 lit. b) i c) dyrektywy VAT, a tym samym powinny być opodatkowane podatkiem VAT”.

Zdaniem szefa KAS zwolnienie w zakresie usług dietetyków przysługuje jedynie dla świadczeń (wykonywanych również online) polegających na prowadzeniu konsultacji dietetycznych, tworzeniu indywidualnie dopasowanych jadłospisów, wydawaniu zaleceń żywieniowych osobom z problemami zdrowotnymi.

„Natomiast celu zapobiegania chorobie, jej diagnozowania i leczenia oraz przywracania zdrowia nie mają porady dietetyczne świadczone na rzecz osób zdrowych, chcących wyrobić pewne nawyki żywieniowe, poprawić lub zachować zdrowie, uzyskać wiedzę na temat zdrowej i zbilansowanej diety czy też zadbać o sylwetkę” – czytamy w interpretacji zmieniającej.

Według szefa KAS nie jest również zwolniona z VAT sprzedaż uniwersalnych, niespersonalizowanych gotowych jadłospisów oraz poradników dietetycznych w formie e-booków. ©℗

Granice zwolnienia wyznacza cel usługi medycznej

Trudno się zgodzić z interpretacją zmieniającą szefa KAS. Jego kategoryczne stwierdzenia odmawiające prawa do zwolnienia z VAT usług dietetycznych świadczonych na rzecz osób zdrowych wydają się zbyt daleko idące i nie uwzględniają celu, jakiemu dana usługa służy.

Przepisy unijne mówią bardziej ogólnie – o zwolnieniu z VAT świadczeń opieki medycznej, w zakresie których mieszczą się działania służące utrzymaniu zdrowia.

Zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT wprost odwołuje się do usług medycznych służących m.in. profilaktyce, rozumianej jako czynności służące zachowaniu zdrowia, zapobieganiu występowania chorób itp. Podstawową przesłanką zastosowania tego zwolnienia jest cel świadczenia danej usługi. Granice zwolnienia z VAT dla usług dietetycznych nie są więc wytyczone poprzez wskazanie osoby, na rzecz której są wykonywane usługi. Wyznacza je wyłącznie cel usługi, np. przeciwdziałanie wystąpieniu chorób, takich jak otyłość, choroby krążenia, cukrzyca itp. W tym zakresie nie można z góry przesądzić, że usługa dietetyczna świadczona na rzecz osoby zdrowej nie będzie miała charakteru profilaktyki medycznej.

Dlatego uważam, że nie jest prawidłowa interpretacja szefa KAS, która nie odnosi się do celu usługi, nie bada tego celu, ale z góry zakłada brak zwolnienia VAT dla usług świadczonych na rzecz osób zdrowych. ©℗