Nie ma PIT od wypłaty przez spółkę z o.o., powstałą z przekształcenia przedsiębiorstwa osoby fizycznej, zysków osiągniętych przez tę osobę jeszcze przed przekształceniem i raz już opodatkowanych – orzekł NSA.

Wyrok ten wpisuje się w ukształtowaną już linię orzeczniczą sądów administracyjnych, której przykładem są wyroki: Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 sierpnia 2023 r. (sygn. akt II FSK 252/21) i z 29 czerwca 2023 r. (II FSK 51/21) oraz sądów wojewódzkich: w Gdańsku z 26 września 2023 r. (I SA/Gd 675/23), w Poznaniu z 8 lutego br. (I SA/Po 744/22), w Bydgoszczy z 13 grudnia 2022 r. (I SA/Bd 526/22), we Wrocławiu z 12 lipca 2022 r. (I SA/Wr 1187/21), w Lublinie z 4 marca 2022 r. (I SA/Lu 639/21), w Gliwicach z 21 maja 2021 r. (I SA/Gl 108/21) i z 18 listopada 2020 r. (I SA/Gl 869/20). Wymienione wyroki sądów I instancji są nadal nieprawomocne.

W najnowszej sprawie chodziło o podatnika, który najpierw prowadził samodzielnie działalność gospodarczą, a po kilku latach przekształcił ją w jednoosobową spółkę z o.o. Część dochodu wypracowanego w ramach jednoosobowej działalności przeznaczył na kapitał zapasowy spółki. We wniosku o interpretację wyjaśnił, że na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych można dokładnie ustalić, jaka część kapitału spółki stanowi zyski osiągnięte przed przekształceniem. Wolał się jednak upewnić co do podatkowych skutków ich wypłaty przez spółkę.

Sam był zdania, że nie będzie miał z tego tytułu dochodu, bo wypłacone zostaną zyski, które już raz były opodatkowane – jako dochód z działalności gospodarczej, zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy o PIT.

Nie zgodził się z nim dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że wskutek wypłaty zysku wypracowanego do dnia przekształcenia (poprzez obniżenie kapitału zapasowego spółki z o.o.) podatnik (udziałowiec spółki z o.o.) uzyska przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

Interpretację tę uchylił WSA w Gliwicach (sygn. akt I SA/Gl 869/20). Orzekł, że skoro wypłacany zysk został wypracowany przed przekształceniem, to nie jest to zysk spółki, a jego wypłata nie jest standardową wypłatą na rzecz udziałowca, taką jak dywidenda czy wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów, obniżenia nominalnej wartości udziałów lub innej formy odpłatnego zbycia udziałów.

Skoro więc zysk ten został już raz opodatkowany jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, to jego wypłata będzie teraz neutralna podatkowo.

Tego samego zdania był NSA. Zwrócił uwagę na to, że sporna kwota stała się przychodem podatnika, zanim jeszcze powstała spółka z o.o.

– Jeśli na podstawie ksiąg można wyodrębnić jednoznacznie, jaka kwota już wcześniej opodatkowana PIT została przeniesiona do majątku spółki, to nie można uznać, że ten przychód został wypracowany przez spółkę – wyjaśniła sędzia Aleksandra Wrzesińska-Nowacka.

Podkreśliła, że gdyby uznać kwotę wypłaconą podatnikowi przez spółkę jako przychód z udziału w zyskach osób prawnych, to doprowadziłoby to do podwójnego opodatkowania tego samego przychodu.

Zdaniem NSA wynikająca z art. 93a par. 1 ordynacji podatkowej zasada kontynuacji powinna być rozumiana w sposób uniemożliwiający podwójne opodatkowanie dochodów wypracowanych przed przekształceniem jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową. ©℗

orzecznictwo