Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1932) nakłada na podatników realizujących transakcje z podmiotami powiązanymi wiele nowych obowiązków. Poza zmianami w samym zakresie dokumentacji podatkowej oraz wprowadzenia obowiązków sporządzania dokumentacji grupowej i analiz typu benchmarking w przypadku przekroczenia przez podatnika określonych wartości przychodów lub kosztów ustawodawca wprowadził także do polskich przepisów całkowicie nowe sprawozdanie, a mianowicie CIT-TP. Jego wzór minister finansów określił w projekcie rozporządzenia przygotowanym na podstawie wskazówek wynikających z prac Organizacji ds. Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Będzie ono wymagane od 2017 r.
Źródło zmian i ich cel
OECD w kwietniu 2013 r. opublikowała – jako wynik prowadzonych wcześniej prac – podręcznik „Draft handbook on transfer pricing risk assessment”. Wskazano w nim możliwe do zastosowania metody i narzędzia umożliwiające ocenę ryzyka cen transferowych w działaniach podejmowanych przez indywidualnych podatników. Wśród możliwych rozwiązań zaproponowano m.in. przesyłane do podatników kwestionariusze, wyszukiwanie informacji w internecie oraz przygotowanie specjalnego sprawozdania dołączanego do rocznych deklaracji podatkowych.
Sam podręcznik nie precyzuje, jak tego typu sprawozdanie powinno wyglądać, niemniej są w nim wskazane kategorie informacji, jakie mogą zostać zawarte, oraz podane przykłady państw, gdzie takie sprawozdania są już z powodzeniem stosowane: Kanada, Indie, Stany Zjednoczone czy Norwegia.
Celem sprawozdania CIT-TP jest uzyskanie informacji umożliwiających urzędom skarbowym identyfikację oraz szacowanie ryzyka celowego zaniżania dochodów w transakcjach lub zdarzeniach pomiędzy podmiotami powiązanymi. Oznacza to, że informacje uzyskane przez kontrolujących z dostarczonego przez podatników sprawozdania CIT-TP pozwolą na celniejsze kierowanie kontroli skarbowych, a co za tym idzie typowanie spółek cechujących się wysokim ryzykiem zaniżania podstawy opodatkowania w transakcjach lub zdarzeniach pomiędzy podmiotami powiązanymi.
Kto i kiedy będzie składał CIT-TP
Zgodnie z opublikowaną treścią wspomnianej ustawy podmiotami zobligowanymi do przedłożenia nowego sprawozdania CIT-TP są podatnicy, którzy są zobowiązani do sporządzania dokumentacji podatkowej, w przypadku gdy ich przychody lub koszty przekroczyły w roku podatkowym równowartość 10 mln euro.
Każdy podatnik spełniający wskazane powyżej kryteria powinien załączyć wypełnione sprawozdanie CIT-TP razem ze składanym w terminie trzech miesięcy od zakończenia roku podatkowego zeznaniem podatkowym. W przypadku podatników, których rok podatkowy jest zbieżny z kalendarzowym, termin ten przypada na 31 marca każdego roku.
3. Najważniejsze elementy
Sprawozdanie CIT-TP jest deklaracją zamkniętą. Oznacza to, że ustawodawca w celu ograniczenia zaangażowania administracyjnego podatników nie wymaga przedstawiania szerokich opisów zjawisk handlowych zachodzących między podmiotami powiązanymi. Niemniej w obecnie przedstawionym schemacie sprawozdanie to będzie się składać z ośmiu części. Poza trzema elementami oczywistymi, które dotyczą miejsca i celu składania informacji, danych identyfikacyjnych oraz podpisu osoby reprezentującej spółkę, ustawodawca wymaga w pozostałych częściach wskazania bardziej wyszukanych i skomplikowanych informacji.
SEKCJA C
W pierwszej kolejności każdy z podatników wypełniających sprawozdanie CIT-TP proszony będzie o wskazanie istniejących powiązań kapitałowych, ich rodzaju, charakteru oraz wielkości. Tutaj też należy wykazać, czy prowadzi się działalność jako zakład zagranicznego przedsiębiorstwa, czy też posiada się taki zakład.
Nie ma VAT od kar w programie "Parkuj i jedź"
Nie ma VAT od kar w programie "Parkuj i jedź"

Zobacz również
PRZYPOMINAMY! Za zagraniczny zakład uznaje się: (i) stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych, (ii) plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa, (iii) osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje – chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej (art. 4a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).
Co ważne, minister finansów we wzorze sprawozdania wskazał istotność dla powiązań kapitałowych przekraczających 90 proc. udziałów. Można to interpretować jako próbę identyfikacji grup podmiotów, które są zależne w sposób bezpośredni tylko od jednego podmiotu, a co za tym idzie, na których przedmiot działalności, zarządzanie oraz sposób ustalania cen ma wpływ w praktyce tylko jedna spółka. Nie ma zatem innego uzasadnienia dla odrębnego wskazywania powiązań kapitałowych przekraczających 90 proc. udziałów, gdyż już powiązanie 50,1 proc. daje udział większościowy, a co za tym idzie również możliwość realnego wpływu na działalność spółki.
SEKCJA D
W dalszej części należy wskazać informacje na temat liczby podmiotów powiązanych, z którymi podatnik dokonuje transakcji, oraz kraju prowadzenia przez nie działalności. Dane te powinny być wprowadzone według standardu ISO 3166, który został określony przez Międzynarodową Komisję Normalizacyjną jako sposób na ujednolicenie klasyfikacji państw poprzez ustalenie kodów krajów, terytoriów zależnych i ich jednostek administracyjnych. Przykładowo kod ISO 3166 dla Polski: alfa-2: PL, alfa-3: POL, numeryczny: 616.
SEKCJA E
Kolejnym elementem sprawozdania jest grupa zagadnień dotycząca głównego sektora działalności i profilu funkcjonalnego. W tej części podatnicy są zobowiązani do wykazania charakteru prowadzonej działalności gospodarczej (tj. produkcja, handel, finanse i ubezpieczenia czy usługi). Z kolei w dalszej części minister finansów wymaga doprecyzowania profilu funkcjonalnego podatnika, rozróżniając sytuację, w której podatnik może być dystrybutorem o ograniczonym ryzyku lub dystrybutorem o rozbudowanych funkcjach i ryzykach. Analogiczne rozróżnienie zastosowano w przypadku funkcji produkcyjnych (tj. rozróżnienie biorące pod uwagę pełną analizę funkcjonalną – analizę funkcji, ryzyk oraz aktywów).
Należy zauważyć, że mimo iż w sprawozdaniu wymagane jest zaznaczenie jedynie pojedynczego pola, to samo określenie dokładnego profilu działalności podmiotu składającego informację może się okazać utrudnione. Nieocenione mogą się okazać analizy funkcjonalne przeprowadzone odpowiednio wcześniej, mające na celu zidentyfikowanie pełnionych przez podmiot funkcji, ponoszonych ryzyk oraz angażowanych aktywów.
SEKCJA F
Z uwagi na fakt, że możliwa jest zmiana profilu prowadzonej przez podatnika działalności w konsekwencji przeprowadzonych restrukturyzacji, w ramach których doszło do przeniesienia funkcji, ryzyk bądź aktywów, tego typu informacje (zaistnienia bądź zainicjowania restrukturyzacji biznesowych) wymagane są w dalszej części sprawozdania.
SEKCJA G
Najobszerniejszym, a przy tym najistotniejszym elementem sprawozdania CIT-TP jest część dotycząca szczegółów transakcji z podmiotami powiązanymi. W tym miejscu podatnicy są zobowiązani do wykazania wartości poszczególnych kategorii transakcji poprzez zakwalifikowanie ich do grupy transakcji o wartościach poniżej 10 mln euro, z przedziału pomiędzy 10 a 50 mln euro oraz powyżej 50 mln euro. W tym punkcie należy również wskazać państwo siedziby stron transakcji (odwołanie do wykorzystanych we wcześniejszej części kodów ISO 3166).
W wykazie transakcji pogrupowanych rodzajowo odnajdziemy przykładowo sprzedaż towarów, wydatki/przychody z najmu i leasingu, wydatki/przychody z tytułu usług wewnątrzgrupowych, nabycie wartości niematerialnych, jak też kontrolowane transakcje finansowe, w tym odsetki od należności w umowach cash poolingu oraz przychody/straty z tytułu gwarancji. Dodatkowym elementem jest wykaz informacji finansowych, w ramach których podatnicy będą zobowiązani do wskazywania wartości finansowych aktywów obrotowych oraz zobowiązań i należności długoterminowych.
SEKCJA G4
W tej części sprawozdania nie zabrakło również miejsca na wprowadzenie zeznania dotyczącego partycypacji podatników w umowach o podziale kosztów lub wspólnego przedsięwzięcia określanych mianem CCA (ang. Cost Contribution Arrangements).
Podsumowanie
Rok 2017 będzie rokiem przełomowym dla polskich podatników. W szczególności tych, którzy realizują transakcje z podmiotami powiązanymi przekraczające określone progi. Zmiany w polskich przepisach w zakresie cen transferowych nałożą wiele nowych obowiązków, których wypełnianie może się okazać pracochłonne i może przysporzyć przedsiębiorcom nie lada problemów natury administracyjnej.
Mimo stosunkowo odległej perspektywy wejścia w życia nowych przepisów, warto poważnie rozważyć wypełnienie sprawozdania CIT-TP już za ten rok podatkowy. Umożliwi to identyfikację transakcji, które mogą się stać obiektem szczególnego zainteresowania organów podatkowych, bądź określenie elementów sprawozdania, które będą przysparzać szczególnych problemów w wypełnianiu. Wcześniejsze wypełnienie sprawozdania pokaże, czy trzeba zrewidować obowiązującą politykę cen transferowych w przedsiębiorstwie i jak się przygotować do nadchodzących zmian. Ponieważ termin złożenia wypełnionego sprawozdania zbiega się z terminem złożenia deklaracji podatkowej, czasu będzie niewiele. ©?