Od 2020 r. pan Ryszard tworzył nieformalny związek z panią Sabiną, a w połowie 2023 r. wzięli ślub. Planując założenie rodziny i zakup mieszkania, w 2021 r. podjęli razem ustnie decyzję o odkładaniu pieniędzy na jednym koncie oszczędnościowym.

W następstwie tej decyzji ówczesna partnerka pana Ryszarda (obecnie żona) robiła przelewy ze swojego konta rozliczeniowego na jego konto rozliczeniowe. Po dołączeniu swojej części oszczędności pan Ryszard przelewał pieniądze na konto oszczędnościowe. W efekcie przed zawarciem związku małżeńskiego wspólnie odłożyli ok. 70 000 zł. Pani Sabina mimo fizycznego braku dostępu do konta była informowana słownie i naocznie o każdym wpływie oraz wydatku z tego konta. Przelewy nie przybrały formy depozytu nieprawidłowego ani darowizny. Czy otrzymywanie tych przelewów przez pana Ryszarda przed zawarciem związku małżeńskiego wywiera jakieś skutki podatkowe w podatku od czynności cywilnoprawnych?

Katalog czynności podlegających PCC ma charakter zamknięty, co oznacza, że tylko i wyłącznie czynności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC podlegają temu podatkowi (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lutego 2008 r., sygn. akt II FSK 1737/06; interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 kwietnia 2023 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.14.2023.4.DR). Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  • umowy dożywocia,
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ‒ w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  • ustanowienie hipoteki,
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  • umowy depozytu nieprawidłowego,
  • umowy spółki.

Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie – nawet gdy w sferze gospodarczej wywołują skutki takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Skoro otrzymywanie przez pana Ryszarda od ówczesnej partnerki (obecnie żony) przelewów środków pieniężnych na jego konto rozliczeniowe w celu wspólnego oszczędzania przed zawarciem związku małżeńskiego nie przybrało formy depozytu nieprawidłowego ani darowizny oraz nie nastąpiło na podstawie którejkolwiek z innych czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, to czynności te nie podlegały opodatkowaniu PCC. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 9 czerwca 2023 r., 0111-KDIB2-2.4014.75.2023.2.PB). ©℗