Identyfikatorem podatkowym osób, które prowadzą działalność nierejestrowaną i są zarejestrowanymi podatnikami VAT, albo ewidencjonują sprzedaż na kasie fiskalnej, będzie NIP.

Ma też być jasne, że na spadkobiercę przechodzą wszystkie prawa i obowiązki po przejęciu przez niego przedsiębiorstwa w spadku.

Planowane zmiany wynikają z projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców. Projekt trafił już do Sejmu, a zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2024 r.

Jedna z nich dotyczy ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2500 ze zm.). Chodzi o osoby prowadzące działalność nierejestrowaną, czyli o niskim dochodzie (patrz: ramka). Wprawdzie uznaje się, że takie osoby nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu prawa przedsiębiorców, ale mogą one prowadzić ją w rozumieniu ustawy o VAT.

Co do zasady osoby te korzystają ze zwolnienia podmiotowego z VAT (ich obroty nie przekraczają 200 tys. zł). W takiej sytuacji ich identyfikatorem podatkowym jest PESEL.

Inaczej jest u osób, które nie mogą korzystać ze zwolnienia z podatku, bo sprzedają towary (np. tytoń) lub usługi (np. prawnicze, doradztwa określone) wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. W takiej sytuacji trzeba zarejestrować się jako czynny podatnik VAT niezależnie od wysokości osiąganych obrotów. Planowana zmiana ma polegać na doprecyzowaniu, że identyfikatorem takich podatników jest NIP.

Tym numerem mają się też posługiwać osoby prowadzące działalność nierejestrowaną, które stosują kasy fiskalne, a nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT.

Kolejna zmiana ma dotyczyć ordynacji podatkowej. Nowelizacja ma doprecyzować, że po ustaniu bytu przedsiębiorstwa w spadku jako podatnika prawa i obowiązki podatkowe po nim przechodzą na:

  • zapisobiercę windykacyjnego kontynuującego prowadzenie tego przedsiębiorstwa,
  • spadkobiercę zmarłego przedsiębiorcy, jeżeli nie został uczyniony zapis windykacyjny obejmujący przedsiębiorstwo w spadku, a także
  • małżonka zmarłego przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku.

Dziś są co do tego wątpliwości – wynika z projektu i dlatego kwestia ta ma zostać doprecyzowana w art. 97 ordynacji podatkowej. ©℗

Ważne

Od 1 lipca 2023 r. został podniesiony miesięczny próg dochodowy decydujący o prowadzeniu działalności nierejestrowanej – z 50 proc. do 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (przy spełnieniu warunku niewykonywania działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy). Limit wynosi więc 2,7 tys. zł brutto miesięcznie (minimalne wynagrodzenie od 1 lipca br. to 3,6 tys. zł). W pierwszej połowie br. było to 1745 zł (50 proc. × minimalne wynagrodzenie w wysokości 3490 zł).