Subskrybuj nas na Youtube
Ze zwolnienia może skorzystać nie tylko najbliższa rodzina. Daniny może uniknąć również siostrzeniec lub bratanek, który odziedziczy mieszkanie. Musi jednak spełnić rygorystyczne wymogi.
Czy zwolnienie z długu też jest z preferencją
Sprzedałem nieruchomość należącą do matki, dlatego mam wobec niej dług. Czy jeżeli matka daruje mi go, to będę mógł skorzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn?
TAK
Umowę o zwolnienie z długu traktuje się jako darowiznę wierzytelności podlegającą podatkowi od spadków i darowizn, ale przypadku czytelnika jest ona zwolniona z opodatkowania na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten zwalnia z nabycia własności praw majątkowych przez zstępnych (dziecko, wnuk, prawnuk), jeżeli zgłoszą to w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego i udokumentują – gdy przedmiotem nabycia są środki pieniężne – dowodem przekazania na rachunek bankowy. Ponieważ matka daruje czytelnikowi prawo majątkowe, to aby skorzystać z preferencji w podatku od darowizn powinien zgłosić umowę zwolnienia z długu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy.
W świetle powyższych przepisów, w tym przypadku będzie miała miejsce darowizna prawa majątkowego – następuje bowiem zwolnienie z długu. Potwierdzają to interpretacje podatkowe, np. dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 czerwca 2015 r. (nr IBPBII/1/4515-46/15/BJ) i z 22 maja 2015 r. (nr IBPBII/1/4515-40/15/MD).
Podstawa prawna
Art. 4 a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.).
Czy zasiedzenie po najbliższych zwalnia z podatku
Nabyłam w drodze zasiedzenia nieruchomość po swojej babci. Czy mogę skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
TAK
Choć organy podatkowe stoją na innym stanowisku. Niekorzystną dla podatnika interpretację wydał np. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach. Stwierdził w niej, że art. 4a ust. 1 pkt 1 wyraźnie wskazuje na stosunek osobisty łączący zbywcę z nabywcą rzeczy lub praw majątkowych. Natomiast zasiedzenie jest tzw. nabyciem pierwotnym (tak jakby przejęta na własność rzecz nie miała wcześniej właściciela). A to oznacza, że nie ma drugiej strony stosunku prawnego – nie ma zatem zbywcy. Według dyrektora, skoro nie ma poprzednika prawnego, podatnik nie może nabyć nieruchomości od osoby wymienionej w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Z tym nie zgodził się Najwyższy Sąd Administracyjny. W wyroku z 19 marca 2014 r. (sygn. akt II FSK 883/12) stwierdził, że wykładnia fiskusa jest zawężająca. Czyni ona bowiem zbędnym punkt pierwszy art. 4a ustawy, który stawia drugi warunek skorzystania ze zwolnienia podatkowego, a mianowicie: zgłoszenie nabycia własności rzeczy w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–8. Według sądu skoro w przepisie tym powiązano zwolnienie podatkowe z dochowaniem terminu, którego bieg zaczyna się od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu powszechnego o nabyciu nieruchomości przez zasiedzenie (art. 6 ust. 1 pkt 6) – nie można przyjąć, że zasiedzenie nieruchomości, której poprzednimi właścicielami były osoby wymienione w art. 4 a, podlega opodatkowaniu. Choć w rozumieniu prawa cywilnego zasiedzenie skutkuje tzw. nabyciem pierwotnym, czyli tak jakby przejęta na własność rzecz nie miała wcześniej właściciela, prawo podatkowe cechuje się autonomiczną regulacją. – Stąd też dla ustalenia, czy nabycie w drodze zasiedzenia własności rzeczy podlega zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, istotne jest to, kto był jej poprzednim właścicielem – stwierdził sąd.
Podstawa prawna
Art. 4 a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.).
Czy podnajem nie wykluczy zwolnienia
Odziedziczyłem mieszkanie po śmierci wujka. Ponieważ nie jestem w stanie samodzielnie go utrzymać, chcę podnająć pokój. Czy to nie wykluczy zastosowania zwolnienia z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
NIE
Zwolnienie, o którym mówi czytelnik, ma zastosowanie, gdy nie wchodzi w grę zwolnienie z art. 4 a ustawy, przewidziane dla członków najbliższej rodziny, np. dzieci, małżonków. Zastosowanie zwolnienia z art. 16 ustawy o spadkach i darowiznach wymaga jednak spełnienia pewnych warunków. Spadkobiercy nie mogą dysponować innym mieszkaniem ani domem (nie mogą być ich właścicielami), muszą mieszkać w odziedziczonej nieruchomości przez 5 lat i być w niej zameldowani na pobyt stały. Jeżeli te warunki są spełnione, czytelnik nie straci preferencji. Z przepisu nie wynika zakaz częściowego wynajmowania mieszkania. Potwierdza to też interpretacja dyrektora IS w Katowicach z 15 czerwca 2015 r. nr IBPB-2-1/4515-25/15/MD
Podstawa prawna
Art. 16 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.).
Czy spłata wspólnego kredytu to darowizna
Zaciągnęliśmy z córką kredyt hipoteczny na zakup mieszkania, które będzie tylko jej własnością. Czy jeżeli spłacimy go sami, dziecko musi składać formularz SD-Z2?
NIE
Gdy rodzice spłacają wspólnie zaciągnięty z dzieckiem kredyt, nie dochodzi do darowizny, tylko zwolnienia z długu. Wynika to z zasady solidarności dłużników z art. 366 par. 1 i 2 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tymi przepisami wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Przy czym spłata przez któregokolwiek z nich zwalnia z długu pozostałych. Zanim jednak to się stanie, wszyscy odpowiadają solidarnie za całość długu. Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z nich odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy nich.
Dlatego gdy jeden z dłużników spłaca całość zadłużenia, bez chęci obdarowania pozostałych, tylko z myślą o zwolnieniu się z długu, nie dochodzi do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy. Potwierdzają to liczne interpretacje podatkowe.
Podstawa prawna
Art. 376 par. 1, art. 888 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121, ze zm.).
Czy zmiana współwłasności zawsze z podatkiem
Wraz z partnerką kupiliśmy mieszkanie obciążone hipoteką na rzecz banku. Ponieważ rozstaliśmy się, chcemy znieść współwłasność bez obowiązku spłaty. Zostanę jedynym właścicielem mieszkania, przejmę też cały kredyt. Czy w związku z tym trzeba zapłacić podatek od darowizn, jeżeli kwota hipoteki i wartość wierzytelności przewyższa wartość nieruchomości?
NIE
Mimo że partnerka kwalifikuje się do III grupy podatkowej. Potwierdza to interpretacja dyrektora IS w Katowicach z 28 kwietnia 2015 r. (nr IBPBII/1/4515-11/15/MCZ). Wyjaśnił, że dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia, jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia. Istotna jest kwota hipoteki. Jeżeli wartość przejętej hipoteki nie będzie niższa od wartości nabywanego udziału, wówczas podstawa opodatkowania wyniesie zero. Należy jednak pamiętać, że sama czynność dotycząca zniesienia współwłasności nieruchomości bez obowiązku spłat, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Podstawa prawna
Art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.).
