Ogromne kwoty, które w latach 2003–2012 wypłynęły z naszego kraju, to raczej zasługa działań przestępców, a nie zgodnej z prawem optymalizacji podatkowej – uważa wiceminister finansów Jarosław Neneman. Zapewnił jednak, że fiskus ma już narzędzia, aby walczyć z tym zjawiskiem.

Poseł Kazimierz Moskal przypomniał w interpelacji opublikowany na przełomie roku raport Global Financial Integrity. Chodzi o organizację non-profit z siedzibą w Waszyngtonie, która zajmuje się badaniem nielegalnych przepływów finansowych. Ze sporządzonego przez nią dokumentu wynikało, że w latach 2003–2012 z Polski wyciekło prawie 150 mld dolarów. Dzięki temu, jak zauważył poseł, nasz kraj znalazł się na liście dwudziestu najbardziej wyzyskiwanych przez obcy kapitał państw świata.

Wiceminister Jarosław Neneman w odpowiedzi wyjaśnił, że dokument skupia się bardziej na nielegalnych przepływach pieniędzy (które oznaczają też zazwyczaj fiskalne oszustwo), za którymi stoją różnego rodzaju grupy przestępcze, a w mniejszym stopniu na zgodnej z prawem podatkowej optymalizacji. I wyliczył wiele działań, jakie Ministerstwo Finansów podjęło lub zamierza podjąć w celu uszczelnienia polskiego systemu fiskalnego. Chodzi przykładowo o obowiązującą już nowelizację przepisów o PIT i CIT z 29 sierpnia 2014 r. (Dz.U. poz. 1328), która wykluczyła możliwość zwolnienia z daniny u źródła niektórych wypłacanych za granicę dywidend, jeśli mogły być one tam uznane np. za odsetki i odliczone jako koszt podatkowy. Była to popularna metoda unikania daniny w unijnych krajach.
Komentarz do ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
Komentarz do ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych

Zobacz również
Utworzono też centra kompetencyjne przy urzędach kontroli skarbowej, w których analizowane są działania rodzące ryzyko pomniejszenia wpływów do budżetu państwa. Chodzi m.in. o transfery pieniędzy za granicę realizowane przez podmioty międzynarodowe. Urzędnicy badają m.in., w jaki sposób firmy te stosują przepisy o cenach transferowych, jak przenoszą dochody w ramach grup kapitałowych (np. przy wykorzystaniu licencji) oraz czy mają w naszym kraju zakład w rozumieniu regulacji podatkowych (jeśli dana firma udowodni, że nie ma w naszym kraju stałej placówki, to nie płaci tu podatku dochodowego). Wiceminister zwrócił też uwagę, że trwają prace nad kolejnymi przepisami mającymi uszczelnić system podatkowy. Przykładem jest projekt nowelizacji ustaw o PIT i CIT, którym zajmuje się już Sejm. Wprowadzi on do polskiego prawa m.in. unijną klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania przy wypłacie wszelkiego rodzaju dywidend. Zmienia też przepisy o cenach transferowych, tak aby duże firmy nie mogły ich wykorzystywać do unikania danin.
Odpowiedź wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską nr 33386 z 23 lipca 2015 r.