Subskrybuj nas na Youtube
Podatnik, który zgodził się na nowację, może na tym ucierpieć przy sprzedaży wierzytelności. Straty ze zbycia nie zaliczy bowiem do kosztów podatkowych, nawet jeśli wcześniej uznał swoją należność za przychód i odprowadził od niej PIT lub CIT.
Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Chodziło o spółkę, która sprzedawała kontrahentowi towary, ale przez lata nie mogła się doczekać zapłaty. W celu uregulowania tej sytuacji obie strony postanowiły zawrzeć umowę odnowienia (nowacji) na podstawie art. 506 par. 1 kodeksu cywilnego. W wyniku tego dotychczasowe należności handlowe przekształcono w pożyczkę. W kolejnych aneksach kilkukrotnie przedłużano termin jej spłaty, ale dłużnik nadal nie płacił. Zobowiązań nie uregulowała także osoba fizyczna, na którą spółka przelała część wierzytelności.
W końcu spółka postanowiła sprzedać swoje należności przysługujące jej od dłużnika oraz od osoby, która przejęła część długu. Ze względu na to, że były to wierzytelności trudne do ściągnięcia, musiała je sprzedać za dużo niższą cenę niż ich wartość nominalna.
Spór z fiskusem dotyczył tego, czy spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów podatkowych stratę, czyli różnicę między przychodem ze zbycia wierzytelności a jej wartością nominalną brutto (wraz z VAT). Spółka uważała, że ma prawo to zrobić, skoro swoje należności zaliczyła wcześniej do przychodów należnych. Uważała, że bez znaczenia jest to, iż zamieniła je później na pożyczkę na podstawie umowy nowacji. Było to już bowiem po zarachowaniu wierzytelności do przychodów należnych – argumentowała.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacja nr IPPB3/423-307/14-2/MS1). Stwierdził, że w świetle literalnej wykładni art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT do kosztów podatkowych może być zaliczona tylko strata z odpłatnego zbycia wierzytelności, która uprzednio została zarachowana jako przychód należny. Tymczasem na skutek umowy nowacji wierzytelność przysługująca obecnie spółce wynika z nowo powstałego, zgodnie z wolą stron, zobowiązania z tytułu umowy pożyczki. Spółka nie sprzedaje więc wierzytelności handlowej, która była uprzednio zarachowana jako przychód należny, lecz wierzytelności z tytułu umowy pożyczki, która takim przychodem nie była. Nie ma więc wątpliwości, że strata ze zbycia wierzytelności, która została przekształcona w wyniku odnowienia w umowę pożyczki, nie może zostać zaliczona do kosztów – stwierdził organ.
WSA w Warszawie w pełni zgodził się z tą interpretacją. Uznał, że wygasła pierwotna wierzytelność z tytułu wystawionych faktur, a w jej miejsce powstała całkiem inna – z umowy pożyczki. Okoliczności tej sprawy należy więc rozpatrywać już tylko pod kątem tej nowej wierzytelności – stwierdził WSA. A skoro nie została ona zarachowana do przychodów należnych, to nie ma możliwości zaliczenia straty z jej zbycia do kosztów uzyskania przychodu – orzekł sąd.
Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 25 czerwca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 3347/14.