Rekomendacje Rady UE dla Polski: mniej umów śmieciowych i likwidacja obniżonych stawek VAT

Likwidacja obniżonych stawek VAT, koniec z przywilejami emerytalnymi dla rolników i górników, zmniejszenie liczby „umów śmieciowych” na rynku pracy i ułatwienia dla inwestycji w rynek kolejowy. Tego od Polski chce Rada UE.

Jej rekomendacje dla naszego kraju zostały opublikowane pod adresem http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9255-2015-INIT/en/pdf . Ich treść Rada przyjęła 19 czerwca 2015 r. ale , o czym należy pamiętać, nie są one dla naszego kraju wiążące.

Rada UE chwali Polskę za prace nad uzdrawianiem finansów publicznych, ale jednocześnie uważa, że proces ten wymaga dalszych kroków.

Pomóc w tym ma:

1. Likwidacja stawek obniżonych w podatku VAT. Zdaniem Rady UE w Polsce obowiązuje zbyt wiele preferencji podatkowych i powinniśmy stopniowo od nich odchodzić. Chodzi m.in. o obniżone stawki na żywność, niektóre usługi transportowe, kulturalne itp. Listę takich preferencji zawierają załączniki nr 3, 6 , 8 i 10 do ustawy o VAT. Nie jest to pierwsza rekomendacja tego typu ze strony organizacji międzynarodowej. Do tej pory jednak Polska niechętnie je przyjmowała ze względu na spodziewane koszty polityczne takiej decyzji. Likwidacja przywilejów w VAT wiąże się bowiem z podwyżkami cen towarów i usług.

2. Zwiększenie efektywności działania administracji podatkowej. Rada UE nie rozwinęła treści tej rekomendacji, ale można się domyślać, że praktyce chodzi o podobne zastrzeżenia jakie w maju przedstawił wobec Polski Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Skrytykował naszego fiskusa m.in. za rozczłonkowanie, słabą rolę centrali i brak jednej instytucji informatycznej, która wspomagałaby urzędników podatkowych. Skutkiem tego jest rozmycie odpowiedzialności, skomplikowany łańcuch dowodzenia i trudności z prawidłowym zarządzaniem administracją podatkową. MFW zalecił także zmianę podejścia administracji do podatników, skoordynowane kontrole największych firm i w celu walki z wyłudzeniami w VAT stworzenie prostej, analitycznej bazy danych, która konsolidowałaby 400 obecnie działających. Baza ta opierałaby się na danych zawartych w rejestrach VAT, deklaracjach celnych, informacjach agentów tworzących firmy oraz danych finansowych z banków oraz ujawnionych w trakcie postępowań karnych. Wszystko zalecenia mają zmienić dotychczasową sytuację, gdy polski fiskus zbiera najmniej danin w regionie. Stosowne kroki naprawcze zostały już podjęte jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów. Wiele z sugerowanych rozwiązań zawiera m.in. ustawa o administracji podatkowej nad którą obecnie pracuje Senat.

3. Utworzenie niezależnego organu doradczego, który zajmowałby się oceną stanu finansów publicznych.

4. Stopniowa likwidacja przywilejów emerytalnych dla górników i rolników. Obecna sytuacja według Rady UE wiąże się ze zbyt wielkimi kosztami dla polskich podatników. Sprzyja także „ukrytemu bezrobociu” na wsi przez odciąganie ludzi od pracy w bardziej produktywnych sektorach gospodarki. Z dokumentu wynika, że w 2014 r. w polskim rolnictwie pracowało 11,5 proc. całej polskiej siły roboczej (dwa razy więcej niż średnia dla UE). Jednocześnie są oni odpowiedzialni za wytworzenie tylko 3,3 proc. PKB. Dodatkowo państwowe subsydia do przywilejów emerytalnych dla rolników mają być warte około 1 proc. PKB, a dla górników około 0,5 proc. PKB. Zdaniem Rady UE pierwszym krokiem powinno być stworzenie systemu, który pozwoli ocenić dochody rolników, tak aby ci osiągający te największe podlegali emeryturom na zasadach ogólnych.

5. Zmniejszenie liczby „umów śmieciowych” na rynku zatrudnienia. Dziś jest ich zbyt dużo, a dodatkowo niewielu pracujących w ten sposób dostaje potem propozycję zatrudnienia na etacie. Zbyt wielkie jest także bezrobocie wśród kobiet i osób młodych, a ewentualne propozycje zatrudnienia wiążą się z niską jakością oferty pracy.

6. Zniesienie ograniczeń administracyjnych, które przeszkadzają finansować inwestycje kolejowe. Rada UE przypomniała, że ten sektor transportu będzie znacząco dofinansowany w latach 2014-2020