TEZA: Otrzymanie przez podatnika środków pieniężnych, w wyniku likwidacji lub rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, będzie dla niego neutralne pod względem podatkowym.
Nr IBPBI/1/415-217/15/SK
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
z 15 maja 2015 r.
PROBLEM
Podatnik jest współudziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której zakres działalności obejmuje m.in. działalność agencji reklamowych. Obecnie planowane jest przekształcenie tej spółki w spółkę jawną lub komandytową (dalej: spółka osobowa). W wyniku przekształcenia spółka osobowa stanie się następcą prawnym spółki z o.o., a jej udziałowcy (w tym podatnik) staną się wspólnikami spółki osobowej. Prawo do udziału w zysku spółki osobowej zostanie przyznane udziałowcom spółki z o.o. proporcjonalnie do ich udziału kapitałowego (i tym samym proporcjonalnie do posiadanych w tej spółce udziałów). W wyniku przekształcenia nie zostaną wypłacone udziałowcom żadne środki. Majątek spółki osobowej nie będzie większy od majątku spółki z o.o., gdyż w ramach przekształcenia nie zostaną wniesione nowe wkłady.
Zasadniczo spółka osobowa ma kontynuować działalność prowadzoną przez spółkę z o.o., jednak nie jest wykluczone, że nastąpi jej likwidacja. W celu zminimalizowania kosztów tej likwidacji spółka może zostać rozwiązana bez przeprowadzania procesu likwidacyjnego w uzgodniony jednomyślnie między wspólnikami sposób. Niewykluczone jednak, że przeprowadzona zostanie pełna procedura likwidacyjna.
W efekcie rozwiązania spółki osobowej posiadane przez nią aktywa zostaną przekazane wspólnikom, w tym podatnikowi. Mogą to być tylko środki pieniężne lub też inne składniki majątkowe.
Czy otrzymywane przez podatnika – w wyniku likwidacji lub też rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego – środki pieniężne powinny być uznane za przychód podlegający opodatkowaniu PIT? Czy otrzymanie przez niego składników majątkowych będzie prowadzić do konieczności wykazania przez niego przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT w chwili likwidacji lub rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego?
ODPOWIEDŹ IZBY
Stosownie do art. 5a pkt 26 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) przez spółkę niebędącą osobą prawną rozumie się spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego. Spółka osobowa, tj. spółka jawna albo komandytowa, będzie „spółką niebędącą osobą prawną” w rozumieniu ustawy o PIT.
Zarówno klasyczny model likwidacji, jak i rozwiązanie spółki w trybie uproszczonym, tj. bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, zmierzają do ustania bytu prawnego spółki osobowej (spółki jawnej lub komandytowej). Różnice proceduralne nie powinny mieć wpływu na konsekwencje podatkowe dla podatnika. Zarówno bowiem likwidacja spółki osobowej, jak i jej rozwiązanie mają ten sam skutek – zakończenie działalności spółki.
Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną (w tym spółce jawnej lub komandytowej), ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz – z zastrzeżeniem ust. 1a – łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
W zakresie dotyczącym likwidacji spółki różnicuje się zasady opodatkowania otrzymanego przez wspólnika likwidowanej spółki majątku w zależności od tego, w jakiej formie majątek ten jest przez wspólnika otrzymywany, tj. w formie pieniężnej czy niepieniężnej. W pierwszym przypadku wartość otrzymanych środków pieniężnych nie będzie stanowiła przychodu. Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. W związku z tym w przypadku likwidacji spółki osobowej lub jej rozwiązania bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego otrzymanie przez jej wspólników środków pieniężnych w związku z zakończeniem jej działalności nie powinno prowadzić do powstania przychodu. W konsekwencji otrzymanie przez podatnika środków pieniężnych – w wyniku likwidacji lub też rozwiązania spółki – będzie dla niego neutralne pod względem podatkowym i nie spowoduje konieczności wykazania przychodu.
Z kolei w drugim przypadku wartość otrzymanych innych składników majątku będzie stanowiła przychód u wspólnika dopiero w momencie zbycia składnika majątku otrzymanego w wyniku likwidacji spółki. Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy o PIT do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki. Z art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o PIT wynika ponadto, że do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
Wykładnia powyższych regulacji prowadzi zatem do wniosku, że w odniesieniu do składników majątku na moment ich otrzymania w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną przychód w ogóle nie powstaje. Powstanie on dopiero w momencie ich odpłatnego zbycia, jeśli nie znajdzie zastosowania wyłączenie z art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o PIT.