Odpłatne udzielenie licencji podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Jeżeli robi to podmiot zawodowo trudniący się tego typu czynnościami, to uzyskuje wówczas przychody z prowadzenia działalności gospodarczej. Z kolei dla osób fizycznych będą to przychody z praw majątkowych
TEMAT TYGODNIA
Umowy celofanowe (ang. shrink-wrap) stanowią szczególną kategorię licencji – umów, na podstawie których licencjobiorca (użytkownik) upoważniony zostaje, za wynagrodzeniem, do korzystania z oprogramowania komputerowego będącego przedmiotem tego rodzaju umowy.
W przypadku standardowego oprogramowania użytkowego najczęściej dochodzi do nabycia poszczególnych jego egzemplarzy u dystrybutora, np. w sklepie informatycznym, dysponującym licencją podpisaną z firmą komputerową na sprzedaż egzemplarzy programu. Wówczas nie dochodzi do zawierania typowych umów licencyjnych, lecz tzw. licencji celofanowych, określających warunki korzystania z oprogramowania, umieszczanych na zafoliowanych opakowaniach egzemplarzy oprogramowania, zawierających np. płyty CD. Stąd też nazwa tych licencji. Tak więc finalni użytkownicy co do zasady nie podpisują umów licencyjnych bezpośrednio z firmami komputerowymi, a jedynie nabywają egzemplarze oprogramowania do wykorzystania na własne potrzeby.
Kiedy amortyzować
Przy sprzedaży licencji na korzystanie z oprogramowania komputerowego właścicielem tego oprogramowania nadal jest licencjodawca, który z tego tytułu nalicza amortyzację, stanowiącą dla niego koszt uzyskania przychodu (dalej: KUP). Dla licencjobiorcy koszty stanowią zaś uiszczane na rzecz sprzedawcy opłaty licencyjne.
Ponadto licencje na użytkowanie oprogramowania komputerowego, nabywane w ramach zawieranych umów celofanowych, podlegają amortyzacji jako składniki wartości niematerialnych i prawnych. Aby jednak odpisy amortyzacyjne mogły stanowić KUP, muszą spełniać warunki określone w art. 22b–22m ustawy o PIT (art. 16b–16m ustawy o CIT).
Uwzględnienia wymaga również to, że oprogramowanie, z nabyciem którego nie łączy się uzyskanie licencji lub autorskich praw do programu, nie jest zaliczane do wartości niematerialnych i prawnych (zob. wyrok składu siedmiu sędziów NSA z 24 listopada 2003 r., sygn. akt FSA 2/03). Zdaniem sądu w regulacjach podatku dochodowego (art. 22b ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o PIT; art. 16b ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o CIT) wartościami niematerialnymi i prawnymi są jedynie prawa autorskie i licencje, w tym do programów komputerowych. Oznacza to, że nabywane przez podatników programy komputerowe niewiążące się z jednoczesnym nabyciem praw autorskich lub licencji do tych programów, nie są zaliczane do wartości niematerialnych i prawnych, co nie powoduje jednak, że przestały stanowić dobra niematerialne. W praktyce bowiem nie każdemu obrotowi oprogramowaniem komputerowym towarzyszyć musi umowa przeniesienia praw autorskich lub licencja. Ma to miejsce wówczas, gdy oprogramowanie nie stanowi utworu w rozumieniu prawa autorskiego oraz gdy w świetle umowy przenoszącej własność egzemplarza oprogramowania, nie jest jej przedmiotem przejście autorskich praw majątkowych do utworu (art. 52 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Podobna sytuacja wystąpi, gdy nabywca egzemplarza oprogramowania na podstawie umowy licencyjnej dokonuje jego dalszej odsprzedaży, do czego jest uprawniony z uwagi na wyczerpanie się prawa autorskiego do rozpowszechniania tego egzemplarza (art. 74 ust. 4 pkt 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Takie stanowisko potwierdzają interpretacje organów podatkowych (zob. interpretacje: dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 grudnia 2013 r., nr IBPBI/2/423-1501/13/BG; dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 lutego 2009 r., nr ITPB1/415-928/09/PSZ).
Zatem jeżeli w związku z nabyciem programu komputerowego nie doszło do przekazania praw autorskich, a wyłącznym uprawnieniem jest jedynie możliwość korzystania z programu na własne potrzeby (w zakresie nieobjętym prawami autorskimi), to nabyte prawo nie stanowi licencji. Tym samym nie jest podlegającą amortyzacji wartością niematerialną i prawną. W konsekwencji wydatki poniesione na nabycie egzemplarza programu komputerowego mogą bezpośrednio stanowić koszt uzyskania przychodu, potrącany w dacie jego poniesienia. Kosztem uzyskania przychodów będą również wydatki poniesione na subskrypcję (aktualizacje oprogramowania, pomoc techniczną, szkolenie podstawowe). Wydatki te, jako koszty pośrednie, również podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia.
Podatek u źródła
Na mocy art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT (art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT), polski nabywca licencji na oprogramowanie komputerowe musi pobrać zryczałtowany podatek u źródła w wysokości 20 proc. przychodów uzyskiwanych przez zagranicznego sprzedawcę licencji, niemającego w Polsce siedziby lub zarządu (nierezydenta) z tytułu opłat licencyjnych uiszczanych przez nabywcę. Podatek potrącany jest przy wypłacie ww. należności na rzecz licencjodawcy. Przy obliczaniu jego wysokości licencjobiorca powinien uwzględnić ewentualne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska. Zawarte w nich zapisy mogą pozwolić na obniżenie pobieranego podatku. Konieczny jest również aktualny certyfikat rezydencji (otrzymany od zagranicznego licencjodawcy). Przy braku ważnego certyfikatu wystąpi obowiązek potrącenia podatku w wysokości 20 proc.
Polski licencjobiorca przekazuje kwotę pobranego podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Ponadto powinien przesłać podatnikowi (tj. zagranicznemu licencjodawcy) oraz urzędowi skarbowemu informację o dokonanych wypłatach i pobranym podatku na formularzu IFT1/IFT-1R lub IFT-2/IFT-2R (także wówczas, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie jest zobowiązany do poboru podatku). Informację tę należy przesłać urzędowi skarbowemu – co do zasady – za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Płatnicy tego podatku muszą także przesłać do urzędu skarbowego roczne deklaracje sporządzone na formularzu PIT-8AR (CIT-10Z).
Jeżeli polskie przedsiębiorstwo nie nabywa prawa do użytkowania oprogramowania, a jedynie zbywa jego egzemplarze jako pośrednik, to nie ciążą na nim obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku od wynagrodzenia, przysługującego zagranicznemu licencjodawcy, z którym współpracuje w zakresie dystrybucji oprogramowania (dystrybutor nie występuje w roli ani licencjobiorcy – jest nim bowiem ostateczny użytkownik nabywający oprogramowanie na własne potrzeby, ani licencjodawcy – jest nim zagraniczny kontrahent). Umowa zawarta między dystrybutorem a zagranicznym przedsiębiorcą nie jest zatem umową licencyjną. Nie jest nią także umowa zawarta między dystrybutorem a ostatecznymi użytkownikami, ponieważ dystrybutor nie udziela licencji na korzystanie z oprogramowania (udziela jej producent – zagraniczny kontrahent). Będzie to zatem wyłącznie obrót towarowy, ponieważ jego przedmiotem nie są prawa do używania oprogramowania w postaci licencji, lecz jedynie sprzedaż programów przez pośrednika w formie zmaterializowanej na nośnikach.
Z kolei jeżeli to polski przedsiębiorca udziela licencji zagranicznemu podmiotowi, uzyskany za granicą dochód, mimo opodatkowania u źródła, jest zasadniczo opodatkowany również w Polsce. Jednocześnie polski podatnik stosuje jedną z metod unikania podwójnego opodatkowania, przewidzianych we właściwej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przy braku umowy zastosowanie ma metoda zaliczenia proporcjonalnego (art. 30c ust. 4 ustawy o PIT; art. 20 ust. 1 ustawy o CIT).
Jeżeli polski podatnik osiąga również dochody poza terytorium Polski i dochody te nie są zwolnione od opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub gdy z państwem, w którym dochody są osiągane, Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych w Polsce. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie.
Unikanie podwójnego obciążenia
Podstawowym celem zawierania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania jest zapewnienie, aby transgraniczne dochody generowane przez rezydentów państw (stron tych umów) nie były równocześnie opodatkowane w obu tych krajach. Służą temu różne techniki unikania podwójnego opodatkowania, wśród których wyróżnia się metodę wyłączenia z progresją oraz metodę zaliczenia zwykłego (odliczenia proporcjonalnego). Generalnie pierwsza z metod dotyczy dochodu, natomiast druga odnosi się do podatku.
Metoda wyłączenia polega na opodatkowaniu dochodu tylko w jednym państwie (najczęściej źródła). Drugie z państw (najczęściej rezydencji) rezygnuje bowiem z opodatkowania dochodu.
W przypadku wyłączenia z progresją dochód uzyskany w jednym państwie (Y) podlega wyłączeniu z podstawy opodatkowania w innym państwie (X). Fakt uzyskania dochodu w państwie Y może jednak mieć wpływ na wielkość podatku płaconego w państwie X. W wariancie opodatkowania dochodu z progresją stawka podatkowa właściwa dla dochodu uzyskiwanego w państwie X ustalana jest dla sumy dochodów uzyskanych zarówno w tym państwie, jak i poza jego granicami. [tabela 1]
Metoda zaliczenia polega na zaliczeniu przez jedno z państw na rzecz podatku należnego, obliczonego od sumy wszystkich (krajowych i zagranicznych) dochodów – podatku zapłaconego przez podatnika w innym państwie od dochodu, który tam został opodatkowany.
Metoda zaliczenia zwykłego pozwala podatnikowi odliczyć od podatku należnego w państwie siedziby (X) podatek już zapłacony od uzyskanych i opodatkowanych w państwie źródła (Y) dochodów. Odliczenie to nie obejmuje jednak całości podatku, lecz jedynie tę jego część, która odpowiadałaby kwocie podatku zapłaconego od takich dochodów w państwie rezydencji. [tabela 2]
W treści umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania można spotkać również tzw. klauzule „tax sparing” (fikcyjnego zaliczenia podatku). Polegają one na ochronie przez państwa rozwinięte gospodarczo preferencji podatkowych, udzielanych przez kraje rozwijające się inwestorom podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w państwie rozwiniętym. Konstrukcja tax sparing opiera się na stosowaniu przez państwa rozwijające zachęt podatkowych wobec zagranicznych inwestorów w formie obniżonych stawek podatku, ulg lub zwolnień podatkowych. Państwo rozwinięte, będące stroną umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z państwem rozwijającym się, umożliwia podmiotowi będącemu rezydentem państwa rozwiniętego dokonanie oszczędności w zakresie dochodu osiągniętego ze źródeł położonych w państwie rozwijającym się i potraktowanym tam preferencyjnie podatkowo. Powyższe następuje w konsekwencji przyznania przez państwo rozwinięte kredytu podatkowego w wysokości równej lub wyższej od kwoty podatku, która byłaby możliwa do nałożenia przez państwo rozwijające się. [przykład]
VAT
Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Czynności opodatkowane VAT obejmują więc umowy licencyjne, upoważniające do korzystania z programu komputerowego. Udostępnianie oprogramowania w drodze umów celofanowych lub internetowych za wynagrodzeniem jest usługą. Usługi wykonywane w oparciu o typowe umowy celofanowe stanowią wyłącznie usługi licencyjne, pozbawione aspektu elektronicznego. Natomiast usługi wykonywane na podstawie internetowych umów licencyjnych łączą cechy zarówno usług elektronicznych, jak i licencyjnych (należy je jednak traktować jako usługi licencyjne, ponieważ o ich istocie decyduje udzielenie licencji na korzystanie z oprogramowania).
Zasada ogólna
Do usług licencyjnych ma – co do zasady zastosowanie ogólna zasada powstania obowiązku podatkowego, określona w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT – z chwilą wykonania usługi. Jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty (np. w formie zaliczki czy przedpłaty), to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT).
Jeżeli licencja udzielana jest podatnikowi VAT (przedsiębiorcy z UE), wówczas miejscem świadczenia tej usługi będzie państwo, w którym swoją siedzibę (stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) ma usługobiorca (licencjobiorca) (art. 28b ustawy o VAT).
Z kolei jeżeli licencja udzielana jest podmiotowi niebędącemu podatnikiem VAT (konsumentowi z UE), wówczas do świadczenia takiej usługi będzie miała zastosowanie zasada ogólna dotycząca usług dla konsumentów, według której miejscem świadczenia usług jest państwo siedziby (stałego miejsca prowadzenia działalności, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu) usługodawcy (licencjodawcy) (art. 28c ustawy o VAT). W przypadku natomiast udzielania licencji na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT spoza UE (z państwa trzeciego) miejscem świadczenia tego rodzaju usług jest miejsce, gdzie podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 28l pkt 1 ustawy o VAT).
Uwzględnienia wymaga też art. 28k ustawy o VAT, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług elektronicznych na rzecz podmiotów z UE, niebędących podatnikami VAT (konsumentów) jest miejsce, w którym podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Oznacza to, że usługę elektroniczną powinien rozliczyć usługodawca w państwie członkowskim UE, w którym ostateczny konsument posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, po uprzednim zarejestrowaniu się w tym kraju dla potrzeb VAT. Nabywca jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej nie ma obowiązku naliczenia i uiszczenia podatku z tytułu nabycia usług elektronicznych.
Świadczenie usług elektronicznych poprzez odpłatne udostępnianie oprogramowania komputerowego za pomocą internetu wymaga dysponowania właściwą licencją. Jej uzyskanie nie spowoduje jednak, że świadczona usługa przekształci się w transakcję „przeniesienia praw”. Pozyskanie drogą elektroniczną określonego programu nie oznacza zakupu przedmiotu materialnego ani praw autorskich do niego, a jedynie uzyskanie licencji na określone wykorzystanie utworu. W takim przypadku możemy mieć do czynienia ze zbieżnością usługi elektronicznej z usługą „przeniesienia praw”.
Zauważyć także należy, że po spełnieniu określonych warunków podatnikowi przysługuje prawo skorzystania – na mocy art. 130a–130d ustawy o VAT – ze szczególnej procedury dotyczącej usług elektronicznych, świadczonych przez podmioty mające siedzibę działalności gospodarczej na terytorium UE, ale nieposiadających takiej siedziby w państwie członkowskim konsumpcji, na rzecz osób niebędących podatnikami VAT.
I tak polski podatnik VAT świadczący usługi elektroniczne, dla których miejscem świadczenia jest miejsce określone zgodnie z art. 28k, na rzecz osób niebędących podatnikami podatku od wartości dodanej, mających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu w państwie członkowskim konsumpcji (np. w Niemczech) może złożyć zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania z procedury szczególnej rozliczania VAT w państwie członkowskim, w którym posiada:
wsiedzibę działalności gospodarczej,
wstałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium UE,
wstałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (które wybiera w celu złożenia zgłoszenia), jeżeli nie posiada siedziby działalności na terytorium UE, ale posiada więcej niż jedno stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium UE.
Państwo członkowskie, w którym podatnik VAT złożył zgłoszenie, uznaje się za państwo członkowskie identyfikacji. W przypadku gdy państwem członkowskim identyfikacji jest Polska, zgłoszenia dokonuje się za pomocą środków komunikacji elektronicznej do naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Składanie deklaracji
Podatnicy zidentyfikowani na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT są zobowiązani składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej deklaracje na potrzeby rozliczenia VAT do Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście. Deklaracje VAT składane są za okresy kwartalne w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Deklaracja VAT powinna zawierać:
wnumer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby VAT,
wdla każdego państwa członkowskiego konsumpcji, w którym VAT jest należny: całkowitą wartość usług elektronicznych pomniejszoną o kwotę VAT, całkowitą kwotę podatku należnego przypadającą na usługi elektroniczne wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT, stawki VAT, kwotę podatku należnego ogółem.
W przypadku gdy poza stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim identyfikacji podatnik VAT ma również inne stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, znajdujące się w innym państwie członkowskim, z którego świadczone są usługi elektroniczne, deklaracja VAT oprócz ww. informacji powinna zawierać:
wcałkowitą wartość usług elektronicznych dla państwa członkowskiego, w którym podatnik VAT ma takie miejsce, wraz z jej podziałem na państwa członkowskie konsumpcji,
wnumer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej, a w przypadku jego braku – jakikolwiek numer, za pomocą którego ten podatnik jest identyfikowany w państwie członkowskim, w którym ma takie miejsce.
Kwoty w deklaracji VAT wyrażane są w euro. W przypadku gdy płatności z tytułu świadczenia usług elektronicznych dokonywano w innych walutach niż euro, do ich przeliczenia na euro stosuje się kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny w ostatnim dniu danego okresu rozliczeniowego, a jeżeli nie zostanie opublikowany w tym dniu – kurs wymiany opublikowany następnego dnia.
Podatnicy zidentyfikowani na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT są zobowiązani prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję transakcji objętych tą procedurą. Powinna być ona udostępniona przez podatnika VAT za pomocą środków komunikacji elektronicznej na każde żądanie państwa członkowskiego identyfikacji oraz państwa członkowskiego konsumpcji. Ewidencja powinna być przechowywana przez okres 10 lat od zakończenia roku, w którym dokonano świadczenia usług elektronicznych.
Obrót licencjami powinien być potwierdzony fakturą. W przypadku transakcji niepodlegających opodatkowaniu w Polsce wystawiona faktura przyjmuje formę tzw. faktury handlowej (bez kwot i stawek VAT). Dodatkowo faktura taka powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie” (obowiązek rozliczenia podatku od wartości dodanej ciąży bowiem na unijnych nabywcach licencji, będących podatnikami tego podatku).
W przypadku nabycia przez polskiego podatnika VAT licencji w Polsce od zagranicznego przedsiębiorcy (niemającego w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności) wówczas polski podatnik (nabywca usługi) powinien opodatkować daną czynność w Polsce jako import usług. Zauważyć tu równocześnie należy, że wykazany z tytułu importu usług podatek należny stanowi równocześnie dla nabywcy podatek naliczony, podlegający rozliczeniu w tej samej deklaracji VAT, co podatek należny.
Układ sublicencji wielokrotnej
PRZYKŁAD
Mechanizm funkcjonowania klauzuli „tax sparing”
Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta między państwami X i Y przewiduje opodatkowanie opłat licencyjnych z tytułu udzielenia licencji na korzystanie z oprogramowania stawką podatku u źródła w wysokości 10 proc. Państwo Y, w celu zachęcenia do udzielania licencji, decyduje się zmniejszyć opodatkowanie opłat licencyjnych do 5 proc. Dwustronna umowa między tymi państwami przewiduje, że jeżeli rezydent podatkowy z państwa X otrzymuje opłaty licencyjne z państwa Y, to państwo X zobowiązuje się do przyznania kredytu podatkowego w wysokości równej podatkowi u źródła, zapłaconemu przez rezydenta w państwie Y. Podmiot będący rezydentem w państwie X udziela licencji na korzystanie z programu komputerowego podmiotowi z państwa Y i uzyskuje z tego tytułu opłaty w wysokości 65 tys. euro. Stawka podatku obowiązująca w państwie X wynosi 20 proc. W przykładzie uwzględniono 3 opcje:
● kraj Y nakłada podatek u źródła w wysokości przewidzianej w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania (10 proc wartości brutto odsetek) (opcja 1),
● kraj Y nakłada podatek u źródła w zredukowanej wysokości (5 proc. wartości brutto odsetek) i nie przewiduje klauzuli „tax sparing” (opcja 2),
● kraj Y nakłada podatek u źródła w zredukowanej wysokości (5 proc. wartości brutto odsetek) i przewiduje klauzulę „tax sparing” (opcja 3).
Lp Wyszczególnienie Opcja 1 Opcja 2 Opcja 3
1 Dochód [euro] 65 000 65 000 65 000
2 Stawka podatku w państwie X [proc.] 20 20 20
3 Stawka podatku w państwie Y [proc.] 10 5 5
4 Stawka podatku do kalkulacji kredytu podatkowego [proc.] 10 5 10
5 Podatek w państwie X (1 x 2) [euro] 13 000 13 000 13 000
6 Kredyt podatkowy (1 x 4) [euro] 6500 3250 6500
7 Podatek zapłacony w państwie X (5 – 6) [euro] 6500 9750 6500
8 Podatek zapłacony w państwie Y (1 x 3) [euro] 6500 3250 3250
9 Łączny zapłacony podatek (7 + 8) [euro] 13 000 13 000 9750
TABELA 1.
Idea opodatkowania dochodu metodą wyłączenia z progresją
Lp Wyszczególnienie Państwo X Państwo Y Łącznie
1 Dochód [euro] 30 000 20 000 50 000
2 Stawka podatkowa [proc.] – do 32 000 – 15 proc.– pow. 32 000 – 25 proc. 20 -----
3 Podatek 1 x 2 [euro] 30 000 x 0,25 = 7500 20 000 x 0,2 = 4000 11 500
TABELA 2.
Idea opodatkowania dochodu metodą zaliczenia zwykłego
Lp Wyszczególnienie Państwo X Państwo Y Łącznie
1 Dochód [euro] 30 000 20 000 50 000
2 Stawka podatkowa [proc.] – do 32 000 – 15 proc. – pow. 32 000 – 20 proc. 20 -----
3 Podatek 1 x 2 [euro] (32 000 x 0,15) + (18 000 x 0,2) – (20 000 x 0,2) = 4400 20 000 x 0,2 = 4000 8400
Zaakceptowanie warunków
Umowy celofanowe są też umowami adhezyjnymi (umowy o przystąpienie). Ich istota polega na przystąpieniu przez osobę zainteresowaną do warunków, na jakich określone świadczenie jest oferowane przez inny podmiot. Charakterystyczną cechą takich umów jest ich masowość, powtarzalność oraz w zasadzie identyczna treść, co umożliwia znaczne przyspieszenie procedury ich zawierania. Przedsiębiorca posługuje się wzorami umów, które w jednolity sposób określają treść przyszłych umów indywidualnych. Są to jednostronnie przygotowane gotowe klauzule umów. Umowy te cechuje zróżnicowanie pozycji stron kontraktowych. Najważniejsze warunki umowy określa jeden z kontrahentów – sprzedawca (przedsiębiorca). Oświadczenie w zakresie zgody na zawarcie umowy celofanowej składane jest przez nabywcę egzemplarza oprogramowania w sposób dorozumiany, poprzez zapłatę ceny za wydawany użytkownikowi konkretny egzemplarz programu komputerowego.
Przez internet
Odmianami umów celofanowych są umowy internetowe, sporządzane na stronach internetowych, typu „click-wrap” oraz „browse-wrap” („web-wrap”). Odzwierciedlają one niematerialny, elektroniczny przekaz internetowy (w przypadku zakupu oprogramowania za pośrednictwem internetu fizycznie nie pojawia się jego egzemplarz, co stanowi jedyną różnicę w relacji do klasycznych umów celofanowych).
Umowa „click-wrap” powstała wraz z rozpowszechnieniem sprzedaży on-line. Polega ona na uniemożliwieniu nabywcy (licencjobiorcy) instalacji oprogramowania bez wcześniejszej akceptacji warunków licencji, poprzez kliknięcie w odpowiednią ikonę. Użytkownik poprzez kliknięcie na przycisk lub link „akceptuję” lub „zgadzam się” wyraża zgodę na postanowienia w nich zawarte. Uzyskuje równocześnie dostęp do materiałów chronionych prawem autorskim, będąc związany warunkami umowy licencyjnej. Z kolei umowy „browse-wrap” zezwalają na dostęp i wykorzystanie treści umieszczonych na stronie internetowej, bez wcześniejszej akceptacji przedstawionych warunków umowy. Z reguły zakłada się bowiem, że użytkownik internetu wyraża zgodę na warunki umowy poprzez samo wejście na stronę internetową lub przeglądanie jej zawartości.
Do pozyskiwania oprogramowania za pomocą internetu stosuje się, poza ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, również regulacje ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1422). Rozpowszechnianie utworów przez internet stanowi pole eksploatacji wskazane w art. 50 pkt 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Usługami świadczonymi drogą elektroniczną nie będzie ani udostępnienie oprogramowania (jego egzemplarza) w wyniku zawarcia tradycyjnej umowy celofanowej, ani też zamówienie egzemplarza programu poprzez internet (jeśli w efekcie złożenia zamówienia egzemplarz oprogramowania, np. na płycie CD, zostanie przesłany pocztą na adres zamawiającego użytkownika).
Podstawa prawna
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.). Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.). Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.). Ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631 ze zm.).