Już za niespełna trzy tygodnie zaczną obowiązywać kolejne uproszczenia w VAT, 3,5-krotnie wzrosną kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn dla osób z bliższej i dalszej rodziny, wejdzie też w życie pakiet zmian w podatkach dochodowych.

rozwiń ›

Chodzi o zmiany zawarte w opublikowanej już ustawie zwana potocznie SLIM VAT 3, czyli nowelizacji z 26 maja 2023 r. ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1059).

Cześć zmian obowiązuje od 6 czerwca 2023 r., weszła bowiem w życie następnego dnia po dniu ogłoszenia ustawy nowelizującej. Chodzi o nowe zasady nakładania sankcji VAT.

Pisaliśmy o tym w artykule „Dobra wiadomość dla podatników VAT. Wchodzą w życie ważne zmiany w przepisach” opublikowanym w serwisie internetowym gazeta prawna.pl.

Już natomiast za niespełna trzy tygodnie, bo 1 lipca 2023 r. wejdzie w życie kolejny pakiet zmian ważny zarówno dla wszystkich obywateli, jak i firm.

Podatek od spadków i darowizn

Co się zmieni dla obywateli? Od 1 lipca br. wzrośnie 3,5-krotnie kwota wolna od podatku od spadków i darowizn – dla darowizn i spadków od osób z bliższej i dalszej rodziny.

W wyniku tej nowelizacji opodatkowane będzie nabycie od jednego zbywcy własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

- 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,

- 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,

- 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

W każdym przypadku kwota zwolnienia dotyczy spadków i darowizn otrzymanych od jednej osoby w okresie pięciu lat.

Natomiast wartość spadku i darowizny powyżej kwoty wolnej jest co do zasady opodatkowana. W celu obliczenia wysokości daniny należy skorzystać ze skali podatkowej. Przypomnimy, że nową skalę podatkową przewiduje projektowane nowego rozporządzenie w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek. Na razie jednak nowe przepisy nie zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Przypomnijmy też, że zmiany z SLIM VAT 3 w zakresie podatku od spadków i darowizn zastąpią te przewidziane w opublikowanej już ustawie deregulacyjnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 803), która też wejdzie w życie od 1 lipca br. Ustawa deregulacyjna zakłada nie tylko 3,5-krotne podwyższenie wszystkich kwot wolnych, lecz także wprowadzenie limitów zbiorczych, czyli kwot wolnych w przypadku darowizn od więcej niż jednej osoby. Takie limity sprawiłyby, że byłoby opodatkowanych wiele zrzutek internetowych.

Na skutek licznych protestów Sejm postanowił wycofać się z limitów zbiorczych – poprzez przyjęcie ustawy SLIM VAT 3. Ta, jako uchwalona później, zastąpi zmiany wprowadzone ustawą de regulacyjną.

Najem prywatny

Od 1 lipca 2023 r. wejdą też inne ważne zmiany dla obywateli, które będą miały zastosowanie wstecz tj. do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2023 r. Dzięki jednej ze zmian mniejszy podatek od najmu prywatnego zapłacą małżonkowie, którzy uzyskują przychody wyższe niż 100 tys. zł. Obecnie od kwot powyżej tego limitu płacą 12,5 proc. ryczałtu. Po nowelizacji tę stawkę będą stosować dopiero po przekroczeniu 200 tys. zł. Małżonkowie będą więc wpłacać fiskusowi 8,5 proc. od przychodów nieprzekraczających 200 tys. zł. Nie będzie miało znaczenia, czy będą rozliczać się odrębnie, czy zdecydują o opodatkowaniu przychodu w całości przez jednego z nich. Oznacza to, że jeżeli np. żona wynajmuje nieruchomość, a jej mąż tego nie robi, kobieta będzie mogła sama wykorzystać limit 200 tys. zł.

Ulgi głównie na niepełnosprawne dzieci

Również zmiany w uldze na dzieci będą dotyczyć całego 2023 r. Chodzi o to, że rodzice posiadający jedno dziecko niepełnosprawne skorzystają z ulgi prorodzinnej niezależnie od swoich zarobków. Zgodnie z obecnymi przepisami prawo do ulgi tracą osoby wychowujące jedno dziecko, których dochody przekroczą:

- 112 tys. zł łącznie – w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim przez cały rok,

- po 56 tys. zł na osobę – w przypadku rodziców niepozostających w związku małżeńskim oraz pozostających w nim tylko przez część roku.

Dzięki zmianom w SLIM VAT3 nie będą one stosowane do rodziców niepełnosprawnego dziecka rozliczających się już za 2023 r.

Z kolei z ulgi rehabilitacyjnej już w rozliczeniu za bieżący rok będą mogły korzystać wszystkie osoby zaliczane w stosunku do podatnika lub jego małżonka do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dzięki temu podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi, jeżeli na jego utrzymaniu pozostają niepełnosprawni wnuczkowie lub dziadkowie. Przykładowo odliczenia będą mogli dokonać dziadkowie, na których utrzymaniu jest niepełnosprawny wnuk. Obecnie nie ma takiej możliwości.

Dla inwestorów

Z kolei od 1 stycznia 2024 r. wejdą w życie dwie zmiany będące częścią Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego. Po pierwsze, pojawi się możliwość kompensaty dochodów i strat z inwestycji w fundusze kapitałowe z dochodami i ze stratami uzyskanymi z innych inwestycji kapitałowych. Po drugie, zmieni się sposób opodatkowania odsetek od obligacji kupowanych na rynku wtórnym. Inwestor zapłaci podatek tylko od odsetek, które faktycznie zyskał.

Dla firm

Zmiany przewidziane są też dla firm. Przede wszystkim o rok zostanie odroczony obowiązek przesyłania jednolitych plików kontrolnych w zakresie ksiąg rachunkowych (JPK_PIT i JPK_CIT). Pierwsze JPK, od największych podatników, fiskus otrzyma dopiero w 2026 r.

Natomiast już od lipca 2023. wzrośnie limit obrotów dla małego podatnika w VAT – z 1,2 mln euro do 2 mln euro brutto. Mając status małego podatnika, można rozliczać się z podatku raz na kwartał.

Ma być też jasne, że przy korekcie faktur trzeba stosować kurs z faktury pierwotnej, natomiast przy korektach zbiorczych można wybrać i zastosować albo kurs historyczny, albo bieżący.

Zlikwidowany zostanie wymóg posiadania faktury dla potrzeb odliczenia VAT przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów.

Natomiast wszystkie wiążące informacje: stawkowe (WIS), akcyzowe (WIA), taryfowe (WIT) i o pochodzeniu (WIP) – od lipca 2023 r. będzie wydawać dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

E-paragony

SLIM VAT 3 wprowadzi jeszcze inną ważną zmianę. Chodzi o tzw. hub paragonowy, który umożliwi korzystanie z e-paragonów w znacznie szerszym zakresie niż obecnie (dziś używa się ich głównie w taksówkach). Zmiana ta wejdzie w życie 15 września br. Sprzedawca zeskanuje czytnikiem kod kreskowy w aplikacji klienta, a kasa rejestrująca działająca online wyśle paragon do systemu dystrybucji (huba). Klient w ciągu kilku sekund będzie mógł pobrać swój paragon, korzystając w tym celu z aplikacji ministerialnej lub komercyjnej. Aby to jednak było możliwe, sprzedawcy będą musieli uaktualnić funkcjonalność kas, które już mają, albo kupić nowe kasy z odpowiednią funkcją. Opcja wystawiania e-paragonów w kasach online nie będzie obowiązkowa.