Fiskus złagodniał w sprawie termomodernizacji. Ulga będzie bardziej dostępna

Wydatki na termomodernizację można odliczyć, nawet jeśli zostały poniesione w czasie, gdy formalnie dom nie był jeszcze oddany do użytku. Ważne, że są dowody świadczące o jego użytkowaniu – stwierdził minister finansów w nowej wersji objaśnień podatkowych.

Dzięki temu z ulgi termomodernizacyjnej mogą korzystać właściciele domów wzniesionych wiele lat temu, którzy nigdy nie dostali dokumentu potwierdzającego formalnie zakończenie budowy.

Nowe objaśnienia zostały wydane 30 marca 2023 r., a więc na miesiąc przed upływem terminu na rozliczenie PIT za 2022 r. W tym roku, ze względu na układ świąt, termin ten upływa 2 maja.

W nowej wersji objaśnień minister stwierdza też, że preferencja obejmuje również wydatki termomodernizacyjne dotyczące nowej, rozbudowywanej części budynku. Co innego wynikało z objaśnień z 16 września 2019 r., a także z wydanych przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnych.

– Fiskus zliberalizował swoje stanowisko – potwierdza Grzegorz Ogórek, starszy menedżer w Vialto Partners. Dlatego – zdaniem eksperta – organy podatkowe powinny przejrzeć wydane dotychczas interpretacje indywidualne i je zaktualizować.

Bez formalnego oddania

W objaśnieniach wydanych we wrześniu 2019 r., a więc kilka miesięcy po tym, jak została wprowadzona ulga termomodernizacyjna, minister zastrzegł, że „z ulgi termomodernizacyjnej nie można korzystać w przypadku budynku będącego w budowie. Odliczenie dotyczy budynków już wybudowanych”.

To stwierdzenie jest nadal aktualne. Dotychczas jednak podatnicy pilnowali, aby najpierw doszło do odbioru technicznego, a dopiero potem ponosili wydatki na termomodernizację.

Teraz nie będzie to konieczne. W nowej wersji objaśnień (z 30 marca br.) minister finansów kładzie nacisk na dowody świadczące o użytkowaniu budynku przez podatnika: „Status budynku (każdego, bez względu na to, kiedy został wybudowany) może być rozpatrywany w oparciu o wszelkie dowody świadczące o użytkowaniu tego budynku przez podatnika. Przy czym kryterium «oddania budynku do użytkowania» nie przesądza o możliwości skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej lub o braku takiej możliwości. Prawo budowlane nie wyklucza bowiem traktowania jako «budynek» obiektu, co do którego nie miało miejsce formalne oddanie do użytkowania” – czytamy w nowej wersji objaśnień.

Ale nawet i to nie zawsze jest potrzebne, aby skorzystać z ulgi – pokazuje przykład nr 12 zamieszczony w najnowszej wersji objaśnień. Dotyczy on domu użytkowanego od lat, bez dokumentu o zakończeniu budowy.

Przykład

Dotychczas fiskus nie pozwalał na odliczenie, jeżeli wydatki były poniesione przed formalnym oddaniem budynku do użytkowania. Przykładem takiego niekorzystnego stanowiska była interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 maja 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.68.2022.2.SR). Wystąpili o nią właściciele domu, którego budowa zakończyła się w 1996 r. Nie mieli jednak dokumentu potwierdzającego zakończenie budowy.

Z tego powodu dyrektor KIS nie pozwolił na odliczenie wydatków termomodernizacyjnych. Odwołał się do przepisów prawa budowlanego, które – jak podkreślił – określają moment zakończenia procesu budowy i możliwości przystąpienia przez budującego do użytkowania budynku. Prawo budowlane utożsamia ten fakt z formalnym zakończeniem danej budowy (wybudowaniem określonego budynku) – podkreślił organ.

Takie samo rygorystyczne stanowisko zajął w interpretacji z 22 listopada 2021 r. (sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.864. 2021.3.KR). Chodziło o nieco inną sytuację, bo budowa zakończyła się we wrześniu 2020 r., co potwierdzała inwentaryzacja powykonawcza. Zmieniono też taryfę energetyczną z budowlanej C11 na taryfę indywidualną G11, dowodem na to była otrzymana faktura za prąd. Natomiast w październiku 2020 r. podatnik wprowadził się i zamieszkał na stałe. W listopadzie 2020 r. zainstalował panele fotowoltaicznie. Fiskus odmówił mu prawa do ulg, bo zaświadczenia o przystąpieniu do użytkowania otrzymał dopiero w maju 2021 r.

Dom w budowie

Nadal natomiast ulga nie należy się, że jeżeli budynek jest w budowie – w tym zakresie nic się nie zmieniło w podejściu fiskusa. Jak bowiem wielokrotnie już wskazywał dyrektor KIS, ulga termomodernizacyjna przysługuje właścicielowi lub współwłaścicielowi istniejącego już budynku mieszkalnego jednorodzinnego w rozumieniu art. 3 pkt 2a prawa budowlanego.

Podkreślał, że przepisy dotyczące ulgi termomodernizacyjnej „nie odwołują się w swej treści do nowo budowanego budynku jednorodzinnego”. Z tego względu – jak twierdził w wydawanych interpretacjach indywidualnych – „wydatki poniesione na materiały budowlane, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym będącym w budowie nie mogą być przez podatników uwzględniane w ramach rzeczonej ulgi”.

Rozbudowa budynku

Fiskus zmienił zdanie co do ulgi na wydatki ponoszone na dobudowaną część zamieszkałego już budynku. Dotychczas twierdził, że w tej części ulga się nie należy.

Przykładem takiego niekorzystnego stanowiska była interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 14 października 2022 r. (sygn. 0115 KDIT2.4011.437.2022.4.ŁS). Wystąpiła o nią właścicielka starego domu jednorodzinnego. Budynek był w tak złym stanie, że kierownik budowy uznał za konieczne wzmocnienie ścian. W wyniku tych prac doszło do nadbudowy domu. Obejmowały one bowiem m.in. wymurowanie dwóch ścian szczytowych i ich docieplenie, wymurowanie brakującej części komina. Efektem były także wymiana i docieplenie dachu.

Dyrektor KIS stwierdził, że w tym zakresie ulga się nie należy. Wyjaśnił, że przez budowę należy rozumieć nie tylko wzniesienie obiektu budowlanego w określonym miejscu, lecz także jego odbudowę, rozbudowę i nadbudowę. Jeżeli więc podatnik ponosi wydatki termomodernizacyjne, które tylko w części dotyczą budynku już istniejącego, to tylko tę część bierze się pod uwagę przy ustalaniu kwoty odliczenia – uważał dyrektor KIS.

Natomiast z najnowszych objaśnień wynika co innego – że z ulgi można skorzystać w odniesieniu do wydatków na obie części budynku: już istniejącą i dobudowywaną. Pokazuje to przykład nr 10 zamieszczony w objaśnieniach.

Przykład

– Interpretacja dyrektora KIS z 14 października 2022 r. (sygn. 0115-KDIT2.4011.437. 2022.4.ŁS) jest więc sprzeczna z nową wersją objaśnień i powinna być zmieniona – zwraca uwagę Grzegorz Ogórek.

Remont balkonów

W nowej wersji objaśnień pojawił się przykład (nr 3), który potwierdza prawo do odliczenia wydatków na ocieplenie balkonów i tarasów, które są integralną częścią budynku.

Przykład

Moment poniesienia wydatku

Minister finansów przypomniał też, że od 2022 r. zmieniło się podejście do momentu poniesienia wydatku. Obecnie, zgodnie z art. 26h ust. 4 ustawy o PIT, za datę poniesienia wydatku uważa się dzień wystawienia faktury.

Przed 2022 r. decydował dzień sprzedaży określony na fakturze (data dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi). Tylko gdy na fakturze brakowało informacji o dniu sprzedaży, przyjmowało się, że dzień ten przypada na dzień, w którym wystawiono fakturę. Tak też wynikało z objaśnień z 2019 r.

Teraz zasady się zmieniły, co może wpłynąć na moment odliczenia wydatków. Podatnik może skorzystać z ulgi, składając zeznanie za rok podatkowy, w którym została wystawiona faktura.

Właściciel na dzień zeznania

Przy odliczeniu kluczowe jest to, aby podatnik był właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego. W nowych objaśnieniach pojawił się ważny fragment, który potwierdza, że „warunek dotyczący tytułu prawnego musi być spełniony na moment zastosowania ulgi (rozliczenia podatkowego) w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym podatnik poniósł wydatki kwalifikujące się do objęcia ulgą termomodernizacyjną”.

To oznacza, że aby skorzystać z preferencji, podatnik nie musi być właścicielem domu w momencie poniesienia wydatku. Musi nim być na moment składania zeznania, w którym chce odliczyć ulgę.

Wcześniejsze objaśnienia takiej informacji nie zawierały. Takie stanowisko resortu widniało jedynie na ministerialnej stronie internetowej (www.podatki.gov.pl).

Prawa nabyte

W nowych objaśnieniach minister finansów zwrócił też uwagę na zmianę, jaka zaszła od 1 stycznia 2022 r. w rozporządzeniu ministra inwestycji i rozwoju (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 273). Rozporządzenie to zawiera katalog wydatków, które można odliczyć w ramach ulgi.

Z początkiem ub.r. został z niego usunięty kocioł na paliwo stałe, a w zamian pojawił się kocioł przeznaczony wyłącznie do spalania biomasy. Jeżeli jednak podatnik nabył kocioł na paliwo stałe do końca 2021 r., to nadal może go rozliczać w ramach praw nabytych. Podatnik ma prawo do odliczenia pozostałej części przysługującej ulgi w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez sześć lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniósł pierwszy wydatek.

Przykład