XVII Ranking Firm i Doradców Podatkowych. Najlepsze firmy i topowi doradcy podatkowi

Liderami osiągającymi największe wyniki zostały: Deloitte, Grupa Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy, BDO oraz Greenberg Traurig. Zwycięzcami o największych osiągnięciach w „sporach podatkowych” są ex aequo: EY Polska, Kancelaria Ożóg Tomczykowski i CRIDO, a w „projektach podatkowych” ex aequo: KDCP Kancelaria Doradztwa Celnego i Podatkowego Rutkowski & Wspólnicy i KPMG. Wytypowaliśmy też topowych doradców w ośmiu kategoriach.

Topowi doradcy podatkowi w 2022 r.

I miejsce

Stanisław Gordziałkowski (Sołtysiński Kawecki & Szlęzak)

Adwokat, doradca podatkowy, senior counsel w kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak.

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna doceniła zrealizowane przez Stanisława Gordziałkowskiego unikalne projekty oraz uzyskane orzeczenia. W 2022 r. doradzał kilku międzynarodowym firmom, głównie z branży IT, przenoszącym działalność gospodarczą z Ukrainy do Polski. Konieczne było ustalenie m.in., czy i kiedy ukraińscy uchodźcy stają się polskimi rezydentami podatkowymi, oraz czy i kiedy zagraniczne firmy powinny rozpoznać w Polsce stały zakład (CIT) lub stałe miejsce prowadzenia działalności (VAT).

Stanisław Gordziałkowski odpowiadał też za opracowanie i wdrożenie struktury umożliwiającej firmie deweloperskiej opodatkowanie przychodów ze sprzedaży nieruchomości stawką 5,5 proc. ryczałtu, bez naliczania tzw. daniny solidarnościowej oraz ze zryczałtowaną składką zdrowotną.

Ekspert doradzał również osobie fizycznej w zakresie transgranicznego zarządzania majątkiem prywatnym, w tym zagranicznymi trustami i spółkami. Zrealizował kompleksowy projekt obejmujący m.in. kwestie spadkowe, zarządzanie spółką holdingową w Luksemburgu i obrotu aktywami.

Uzyskał także korzystny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. III FSK 254/21) dotyczący solidarnej odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania spółki. NSA zgodził się z argumentami doradcy, że organ podatkowy ma obowiązek ustalić, kiedy dokładnie powstał stan niewypłacalności spółki. W ocenie NSA dopiero wówczas można zweryfikować, czy członek zarządu faktycznie uchybił terminowi na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości.

II miejsce ex aequo

Magdalena Tyrakowska-Szymczak i Andrzej Łobodziński (Olesiński i Wspólnicy) Marcin Zimny (ZIMNY Doradcy Podatkowi)

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna doceniła wdrożenie przez ekspertów kancelarii Olesiński i Wspólnicy programów motywacyjnych. Projekty zakładały kompleksowe doradztwo podatkowe, w tym wdrożenie innowacyjnego na skalę Polski projektu opartego na rozliczeniu programu opcyjnego z efektywnym opodatkowaniem po stronie uczestników na poziomie 3 proc. zryczałtowanego podatku dochodowego.

Magdalena Tyrakowska-Szymczak i Andrzej Łobodziński wspierali też amerykański podmiot w zakresie relokacji części biznesu z Ukrainy do Polski.

Marcin Zimny również doradzał przy wdrożeniu wielu programów motywacyjnych przez polskie i międzynarodowe korporacje. Uzyskał m.in. interpretację potwierdzającą, że przychód współpracownika z programów motywacyjnych jest jego przychodem z działalności gospodarczej. Zajmował się też kwestią opodatkowania polskiego rezydenta, który jest pracownikiem brytyjskiej spółki i uczestnikiem trustu utworzonego przez pracowników. Inny zrealizowany przez niego projekt obejmował analizę skutków podatkowych wejścia polskiej spółki jawnej w prawa wierzyciela z tytułu pożyczek udzielonych przez cypryjską spółkę córkę jej spółkom zależnym z siedzibami w Polsce.

III miejsce ex aequo

Jowita Pustuł (J. Pustuł i Współpracownicy Doradztwo podatkowo prawne) Małgorzata Samborska (Grant Thornton)

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna doceniła wpływ Jowity Pustuł na ostateczny kształt ulgi na zabytki. Zaczęło się od projektu „JustTaxChallenge”. Ekspertka wskazała na początku 2022 r., że dzięki nowej preferencji wiele osób może całkowicie uniknąć zapłaty podatku. Doprowadziło to do ogromnego zainteresowania tych rozwiązaniem, a w efekcie w Ministerstwie Finansów podjęto decyzję o uchyleniu przepisów o uldze. Kolejne działania ekspertki polegały na wskazaniu sposobu poprawy przepisów. Ostatecznie zostały one zmienione zgodnie z sugestią Jowity Pustuł.

Małgorzata Samborska prowadziła liczne projekty dotyczące wpływu Polskiego Ładu i programu „Niskie podatki” na koszty pracodawców i wynagrodzenia pracowników. Opracowała m.in. narzędzie do symulacji kosztów i wynagrodzeń.

Prowadziła też liczne projekty z obszaru PIT w ujęciu krajowym i międzynarodowym. Dotyczyły one kwestii homeoffice, a także opodatkowania ekspatów lub powstania zakładu, programów motywacyjnych od zagranicznych spółek oraz wpływu zmian opodatkowania na wynagrodzenia netto.

I miejsce ex aequo

Marek Sienkiewicz (Deloitte) Mariusz Tkaczyk (GWW)

Marek Sienkiewicz – doradca podatkowy, szef zespołu doradztwa strefowego, partner associate w Deloitte.

Mariusz Tkaczyk – doradca podatkowy, partner GWW.

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna doceniła działania Marka Sienkiewicza, który wraz z kierowanym przez niego zespołem wspierał przedsiębiorców w pozyskaniu, ale przede wszystkim w rozliczeniu ulgi inwestycyjnej (Polska Strefa Inwestycji). W 2022 r. pomógł inwestorom uzyskać ponad 20 decyzji o wsparciu. Łączna kwota zadeklarowanych minimalnych inwestycji przekroczyła wartość 2 mld zł, a kwota możliwej do uzyskania ulgi (potencjalnej oszczędności podatkowej) wyniosła 0,76 mld zł.

Uwagę kapituły zwróciły uzyskane przez Marka Sienkiewicza korzystne dla przedsiębiorców orzeczenia sądów administracyjnych, które zwiększają bezpieczeństwo korzystania z ulg. Przykładem jest wyrok NSA (sygn. akt II FSK 850/20), zgodnie z którym zwolnieniu powinien podlegać cały dochód z działalności objętej decyzją o wsparciu. Wcześniej zespół Marka Sienkiewicza wygrał siedem podobnych spraw przed WSA.

Marek Sienkiewicz uzyskał też jedną z pierwszych interpretacji potwierdzających, że zwolnieniu podatkowemu w Polskiej Strefie Inwestycji podlega cały dochód z działalności wskazanej w decyzji o wsparciu, również w przypadku realizacji przez pracowników pracy w systemie zdalnym lub w systemie hybrydowym. Takie rozstrzygnięcie ma kluczowe znaczenie dla branży IT oraz centrów usług wspólnych.

Doradca uzyskał też dwa korzystne wyroki WSA w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. akt I SA/Go 209/22, I SA/Go 210/22). Sąd potwierdził w nich, że przepisy podatkowe nie zabraniają uznania kosztów infrastruktury pomocniczej jako kosztów inwestycji, kwalifikujących do wsparcia w ramach PSI.

Do jego sukcesów należy też pierwszy w Polsce wyrok WSA w Krakowie wprost potwierdzający brak konieczności oczekiwania na przychód z inwestycji, aby zacząć korzystać z ulgi (sygn. akt I SA/Kr 71/22).

Kapituła redakcyjna przyznała też I miejsce ex aequo Mariuszowi Tkaczykowi za wiele zrealizowanych przez niego projektów. Mariusz Tkaczyk odpowiadał od strony podatkowej m.in. za kwestie związane z transakcją sprzedaży udziałów producenta nawozów dolistnych.

Doradzał też przy transakcji sprzedaży udziałów w spółce z branży energetycznej.

Uczestniczył też w przejęciu producenta aluminiowych stopów odlewniczych.

Mariusz Tkaczyk uzyskał też precedensowy wyrok NSA (sygn. akt: II FSK 1427/19), dotyczący ustalania kosztów uzyskania przychodów przy zbyciu przedmiotu wkładu niepieniężnego. Istotą sprawy była odpowiedź na pytanie, w jakiej wysokości spółka kapitałowa była uprawniona do rozpoznania kosztu z tytułu sprzedaży składnika majątkowego, który nabyto w drodze wkładu niepieniężnego po 1 stycznia 2017 r., jeżeli wartość przedmiotu wkładu tylko częściowo podwyższyła kapitał zakładowy, a w pozostałym zakresie została alokowana na kapitale zapasowym (agio). Dyrektor KIS oraz WSA uznali, że kosztem w takiej sytuacji jest wartość nominalna udziałów spółki kapitałowej wydanych w zamian za wkład. NSA odrzucił ten pogląd, stwierdzając, że skoro podmiot wnoszący aport jest zobowiązany rozpoznać przychód w wartości rynkowej przedmiotu wkładu, to z drugiej strony spółka, która otrzymuje wkład, może rozpoznać koszt uzyskania przychodu w tej samej wysokości, pomniejszonej o ewentualne odpisy amortyzacyjne.

II miejsce ex aequo

Marek Kolibski (KNDP) Grzegorz Niebudek (LTCA)

Uzasadnienie wyboru

Marek Kolibski odpowiadał za opracowanie i wdrożenie na początku 2022 r. modelu łączenia się spółek opodatkowanych estońskim CIT. Projekt wymagał wieloaspektowej analizy, obejmującej zarówno sam estoński CIT łączących się spółek, PIT u wspólników (aby łączenie było dla nich neutralne), jak i kwestie bilansowe (aby po połączeniu można była wypłacać zyski z przejmowanej spółki, które powstały w okresie sprzed estońskiego CIT).

Zespół KNDP wprowadził również w estoński CIT kilkadziesiąt rodzinnych biznesów z całej Polski. Uzyskał przy tym dla klientów wiele precedensowych interpretacji indywidualnych. Dotyczyły one m.in. braku powstania dochodu z ukrytych zysków dla czynności umorzenia odsetek od pożyczki udzielonej przez wspólnika.

Kapituła redakcyjna doceniła również stworzony przez Grzegorza Niebudka autorski model wdrożeniowy w zakresie estońskiego CIT w kilkunastu podmiotach. Ekspert uzyskał ponad 30 interpretacji dotyczących modelu estońskiego, w tym jako pierwszy uzyskał potwierdzenie możliwości proporcjonalnego odliczenia przez wspólnika podatku przy zaliczkach na poczet zysku i dywidendy.

Grzegorz Niebudek odpowiadał również za restrukturyzację jednej z największych polskich grup kapitałowych z branży kosmetycznej. W 2022 r. realizował też projekty wdrożeń ulg podatkowych: ulgi B+R, ulgi na produkcję próbną oraz wprowadzenie na rynek ulgi na robotyzację i na ekspansję produktową.

III miejsce ex aequo

Bartłomiej Biały (Kancelaria Ożóg Tomczykowski) Adrian Stępień i Tomasz Bartoszek (CRIDO)

Uzasadnienie wyboru

Bartłomiej Biały doradzał jednej z największych grup kapitałowych w Polsce przy zawiązaniu podatkowej grupy kapitałowej (PGK). Projekt był innowacyjny i złożony m.in. z uwagi na wielość podmiotów wchodzących w skład PGK (ponad 20 spółek) oraz konieczność uwzględnienia planów inwestycyjnych i reorganizacyjnych spółek-członków PGK (by były one realizowane w zgodzie z wymogami PGK).

Uzyskał też korzystną interpretację przepisów CIT o tzw. polskiej spółce holdingowej (PSH).

Doradca opracował również i wdrożył proces reorganizacyjny znanej grupy hotelowo-nieruchomościowej na potrzeby przygotowania do pierwszej publicznej oferty akcji (IPO) oraz uzyskania finansowania konsorcjum bankowego.

Tomasz Bartoszek doradzał przy zawieraniu przez polski podmiot umów z europejskim potentatem związanych z realizacją inwestycji w jednej z kluczowych gałęzi gospodarki. Inwestycja jest warta kilka miliardów euro, projekt zaś miał na celu zabezpieczenie skutków podatkowych przyszłych rozliczeń między partnerami.

Nadzorował też projekt wydzielenia części zespołu jednej z największych firm konsultingowych na świecie. Poza tym wspierał duży podmiot z branży dystrybucyjnej przy wdrożeniu opodatkowania na zasadach tzw. estońskiego CIT.

Adrian Stępień skutecznie reprezentował klienta w jednym z największych w historii Polski postępowań z zakresu zwrotu pomocy publicznej. Brał udział w negocjacjach ze stroną rządową, przygotował kluczowe dla sprawy obliczenia obciążeń podatkowych.

I miejsce

Krzysztof Rutkowski (KDCP)

Radca prawny, doradca podatkowy, partner w KDCP. Doradza w zakresie akcyzy i opłaty paliwowej podmiotom z branż paliwowej, alkoholowej, energetycznej, tytoniowej, chemicznej i automotive.

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna wyróżniła Krzysztofa Rutkowskiego za obsługę akcyzową transakcji związanej z połączeniem dwóch krajowych rafinerii. Istotą projektu było opracowanie optymalnego modelu przejmowania infrastruktur paliwowych, przy zachowaniu ciągłości stosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy w przejmowanych składach podatkowych, jak również zoptymalizowanie modelu zabezpieczeń akcyzowych we wszystkich podmiotach biorących udział w restrukturyzacji.

Krzysztof Rutkowski był też pełnomocnikiem w głośnej sprawie dotyczącej opodatkowania akcyzą energii elektrycznej (sygn. akt I GSK 380/19), w której NSA skierował pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Chodzi o kwestię zwolnienia dla tzw. zakładów energochłonnych stosowanego łącznie ze zwolnieniami procesowymi.

Krzysztof Rutkowski reprezentował też kilka browarów w sporach z KAS dotyczących tzw. ulgi dla małych niezależnych browarów. Sprawy zakończyły się serią wygranych sądowych, podczas gdy w analogicznych sprawach uprzednio sądy orzekały na niekorzyść browarów. Przykładem są sprawy o sygnaturach: III SA/Gl 606/22, III SA/Gl 607/22, sygn. III SA/Gl 217/22 oraz III SA/Gl 216/22.

Kancelaria KDCP wdrażała również nowatorskie podejście do zasad opodatkowania akcyzą tzw. wyrobów CBD. Nowatorskie podejście dotyczyło nie tylko samych zasad opodatkowania akcyzą, lecz także zagadnień operacyjno-akcyzowych związanych z oznaczaniem znakami akcyzy i pakowaniem tych wyrobów.

II miejsce ex aequo

Szymon Czerwiński (Sołtysiński Kawecki & Szlęzak) Paweł Kaczmarek (Grant Thornton)

Uzasadnienie wyboru

Szymon Czerwiński jest autorem unikatowych rozwiązań w zakresie obrotu wyrobami akcyzowymi w związku z nałożeniem sankcji ekonomicznych na Białoruś i Rosję. Inny nadzorowany przez niego projekt polegał na opracowaniu i implementacji procedury przekwalifikowania biokomponentu na biopaliwo w ramach składu podatkowego.

Szymon Czerwiński doradzał też wielu podmiotom z branży OZE w zakresie nabycia projektów farm wiatrowych i fotowoltaicznych oraz dalszych reorganizacji działalności, przy uwzględnieniu ograniczeń akcyzowych, regulacyjnych i prawnych obejmujących tę branżę.

Paweł Kaczmarek doradzał firmie produkującej m.in. aromaty, do wytwarzania których zużywała alkohol etylowy, korzystając ze zwolnienia od akcyzy. Organ kontrolny stwierdził m.in., że skoro podatnik na część aromatów nie miał ustalonych (w drodze decyzji) norm zużycia, to nie mógł korzystać ze zwolnienia. Dzięki przedstawionej przez doradcę celowościowej interpretacji przepisów, uwzględniającej orzecznictwo TSUE, organ odstąpił jednak od wszczynania postępowania podatkowego.

Inna ze spraw dotyczyła podatnika prowadzącego składy podatkowe i produkującego napoje alkoholowe. Paweł Kaczmarek uzyskał dla niego korzystną interpretację, że aby zakończyć procedurę zawieszenia poboru akcyzy w składzie, nie jest konieczne fizyczne wyprowadzenie z niego wyrobów akcyzowych.

III miejsce ex aequo

Wojciech Sajdek (KPMG) Marcin Zimny (ZIMNY Doradcy Podatkowi)

Uzasadnienie wyboru

Wojciech Sajdek doradzał w kwestii zwolnienia z opodatkowania akcyzą wyrobów energetycznych dla podmiotów, które nie identyfikują się jako podmioty akcyzowe. Chodzi tu w szczególności o firmy z sektora przemysłowego oraz spożywczego.

Brał też bezpośredni udział w powstawaniu fabryki z sektora petrochemicznego. Zakres wsparcia obejmował kompleksowe przygotowanie klienta do udziału w obrocie i produkcji wyrobów akcyzowych. Chodzi o takie kwestie, jak m.in.: organizacja składu podatkowego, uzyskanie zabezpieczeń akcyzowych dla składu podatkowego, przygotowanie wniosków o interpretacje w zakresie zwolnień oraz prowadzenie postępowań przed organami podatkowymi.

Marcin Zimny doradzał firmie farmaceutycznej w zakresie opodatkowania akcyzą produktów leczniczych wyprodukowanych z wykorzystaniem alkoholu etylowego, których produkcja zakończyła się na różnym etapie. Uzyskał dla klienta korzystną interpretację, że utylizacja próbek, półproduktów i wyrobów gotowych nie wiąże się ze zmianą przeznaczenia alkoholu etylowego, a co za tym idzie również z powstaniem zobowiązania podatkowego w akcyzie.

Doradzał też klientowi w zakresie opodatkowania akcyzą zużycia energii na własne potrzeby przez spółki prowadzące farmy fotowoltaiczne. Doradztwo dotyczyło tego, w jakim zakresie spółki mogą korzystać ze zwolnień od akcyzy.

I miejsce

Ewelina Stamblewska-Urbaniak (CRIDO)

Partner odpowiedzialny za zespół cen transferowych (TP) oraz zespół wycen w CRIDO.

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna jednogłośnie przyznała pierwsze miejsce Ewelinie Stamblewskiej-Urbaniak za zrealizowane przez nią projekty w zakresie cen transferowych. Ekspertka CRIDO odpowiadała za kompleksowe wsparcie w procesie refinansowania projektu budowy i eksploatacji projektu infrastrukturalnego. Chodzi o projekt realizowany przez klienta CRIDO na podstawie umowy koncesyjnej w formie partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).

Wsparcie CRIDO obejmowało m.in. przygotowanie analiz cen transferowych dla nowych finansowań, które mają być udzielone w celu refinansowania długu o łącznej wartości około 6 mld zł. Przeprowadzenie analiz wymagało uwzględnienia takich czynników, jak m.in.: koszty finansowania zewnętrznego, rodzaj stopy procentowej, ryzyko kraju, ryzyko waluty oraz okres finansowania.

Ewelina Stamblewska-Urbaniak doradzała też w uzyskaniu uprzedniego porozumienia cenowego o charakterze bilateralnym (BAPA) pomiędzy polską i zagraniczną administracją skarbową. Projekt dotyczy czołowego w Europie koncernu chemicznego.

Kapituł redakcyjna doceniła też udział Eweliny Stamblewskiej-Urbaniak w kompleksowym wsparciu modelu finansowania grupy poprzez zagraniczną spółkę celową (SPV) do emisji euroobligacji. Wsparcie CRIDO odnosiło się do ustalenia warunków rozliczeń na potrzeby aneksowania umów oraz uzasadnienia rynkowości. Na unikalny charakter projektu miało wpływ m.in. objęcie analizą wieloletniego okresu współpracy, w trakcie którego miało miejsce kilka emisji euroobligacji w transzach oraz pożyczek wewnątrzgrupowych. Konieczna była też m.in. rewizja założeń z uwagi na istotny wpływ sytuacji geopolitycznej na grupę w trakcie projektu.

II miejsce

Wojciech Węgrzyn (Sołtysiński Kawecki & Szlęzak)

Uzasadnienie wyboru

Wojciech Węgrzyn świadczył usługi doradztwa w zakresie cen transferowych w związku z utworzeniem holdingu w Liechtensteinie. Trudność sprawy polegała na pogodzeniu aspektów wynikających z lokalnych regulacji cen transferowych w różnych jurysdykcjach. Doradzał także w zakresie cen transferowych w związku z planowanym joint-venture w jednym z największych koncernów motoryzacyjnych na świecie. Sprawa dotyczyła produkcji pojazdów elektrycznych. Kolejny nadzorowany przez niego projekt polegał na zaproponowaniu i opracowaniu modelu funkcjonowania sieci sklepów firmowych w formule joint-venture bez dedykowanej spółki celowej (SPV). Dotyczyło to wszystkich podmiotów powiązanych, które osiągają korzyści z funkcjonowania danej sieci.

III miejsce ex aequo

Magdalena Marciniak (MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy) Piotr Szeliga (ALTO Tax)

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna doceniła Magdalenę Marciniak za innowacyjny projekt podziału wynagrodzenia metodą profit split, zrealizowany dla spółki będącej jednym z największych prywatnych inwestorów oraz zarządzającym aktywami private equity i nieruchomościami w Europie Środkowo-Wschodniej. Prace obejmowały ustalenie rynkowego podziału wynagrodzenia należnego spółce jako usługodawcy oraz podwykonawcom, na podstawie wynagrodzenia otrzymanego od usługobiorców (tzw. success fee). Magdalena Marciniak odpowiadała też za wdrożenie nowego, kompleksowego modelu rozliczeń z tytułu udostępnienia znaków towarowych grupie.

Piotr Szeliga uzyskał pierwszą na rynku interpretację w zakresie kwalifikacji korekt wynikających z różnych standardów rachunkowości stosowanych przez międzynarodowe przedsiębiorstwa.

Unikalność projektu polegała na umiejętnym sformułowaniu argumentów, że korekta nie wynika z potrzeby korekty wyniku finansowego i dostosowania cen transferowych do wysokości zgodnej z zasadą ceny rynkowej, mimo że jest dokonywana pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Piotr Szeliga doradzał też przy wdrożeniu międzynarodowej struktury rozliczeń wewnątrzgrupowych w grupie kapitałowej działającej w branży innowacyjnych rozwiązań dla użytkowników urządzeń mobilnych.

I miejsce

Krzysztof Gil (Deloitte)

Doradca podatkowy, doktor nauk prawnych, partner w dziale doradztwa podatkowego Deloitte. Specjalizuje się w CIT, doradztwie na rzecz klientów prywatnych oraz doradztwie transakcyjnym.

Uzasadnienie wyboru

Krzysztof Gil doradzał w 2022 r. w największych transakcjach międzynarodowych, obsługując zarówno inwestorów zagranicznych inwestujących w Polsce, jak i polskich inwestujących za granicą. Wartość tych transakcji przekroczyła w 2022 r. 13,7 mld zł, a ich „wartość podatkowa” – 2,6 mld zł. Ze względu na poziom skomplikowania duża część spraw była przedmiotem wystąpień o wydanie interpretacji indywidualnych oraz opinii zabezpieczających. Wszystkie wnioski zostały rozpatrzone pozytywnie, zabezpieczając interesy klientów.

Krzysztof Gil doradzał przy międzynarodowych połączeniach o wartości powyżej 4 mld zł. Projekty były tym bardziej skomplikowane, że od 1 stycznia 2022 r. zmieniły się zasady opodatkowania połączeń. Ekspert uzyskał wiele interpretacji indywidualnych potwierdzających brak opodatkowania połączeń polskimi podatkami oraz opinie zabezpieczające potwierdzające brak stosowania klauzuli o unikaniu podwójnego opodatkowania do międzynarodowych korzyści podatkowych wynikających z przeprowadzonej restrukturyzacji (zarówno w zakresie braku opodatkowania połączenia, jak i możliwości stosowania w przyszłości zwolnień z podatku u źródła, które to prawo nabyto w wyniku dokonanego połączenia). Rozstrzygnięcia te mają przełomowy charakter i wpłyną na stosowanie przepisów dotyczących wszystkich połączeń z elementem międzynarodowym w przyszłości.

Krzysztof Gil doradzał też przy utworzeniu pierwszego w Polsce realnego międzynarodowego Family Office, które spełniłoby wymagania mającej dopiero wejść w życie w 2023 r. instytucji Fundacji Rodzinnej. Doświadczenia zdobyte przy tym projekcie zostały wykorzystane do zgłaszania uwag podatkowych do uchwalanej w Polsce ustawy o Fundacji Rodzinnej, które to uwagi zostały finalnie uwzględnione w toku prac legislacyjnych i przyjęte przez parlament.

II miejsce ex aequo

Jarosław Bieroński (Sołtysiński Kawecki & Szlęzak) Tomasz Wickel (SSW Pragmatic Solutions)

Uzasadnienie wyboru

Jarosław Bieroński doradzał w kwestiach opodatkowania transgranicznych dochodów z inwestycji Private Equity. Doradzał ponadto w zakresie międzynarodowego i krajowego opodatkowania dochodów osiąganych w Polsce, Ukrainie, Belgii oraz w innych krajach UE przez informatyków, którzy ze swoimi rodzinami uciekli przed wojną w Ukrainie. Skomplikowany charakter sprawy dotyczył ryzyk podatkowych związanych z możliwością uzyskania przez ukraińskich informatyków podwójnej rezydencji podatkowej i wielokrotnego opodatkowania ich dochodów. Jedna z nadzorowanych przez niego spraw obejmowała krajowe i międzynarodowe opodatkowanie dochodów osiąganych w Norwegii i w Polsce przez polskich lekarzy, którzy mają podwójną rezydencję podatkową. Doradztwo SK&S dotyczyło też opodatkowania lekarzy z tytułu tzw. exit tax.

Tomasz Wickel opracował dla funduszu z Wielkiej Brytanii strukturę inwestycji w polskie farmy wiatrowe oraz farmy fotowoltaiczne. Opracował analizę, która obejmowała wyposażenie struktury joint-venture w środki finansowe niezbędne do prowadzenia działalności inwestycyjnej (z wykorzystaniem kapitału oraz pożyczek), przepływy finansowe w ramach struktury (odsetki, dywidendy, usługi) oraz ewentualną przyszłą deinwestycję.

Doradzał też w opracowaniu i wdrożeniu międzynarodowej restrukturyzacji struktury własnościowej grupy w związku z planowanym wprowadzeniem na giełdę spółki holdingowej z siedzibą w Luksemburgu, kontrolującej grupę.

III miejsce ex aequo

Michał Niżnik (KPMG) Daniel Więckowski (LTCA)

Uzasadnienie wyboru

Michał Niżnik reprezentował klientów w licznych postępowaniach podatkowych mających na celu zwrot nadpłaconego podatku u źródła oraz odsetek od podatku. Są to przede wszystkim zagraniczne fundusze inwestycyjne, emerytalne oraz państwowe instytucje zabezpieczenia społecznego. W jednej z kluczowych spraw dotyczących oprocentowania nadpłat NSA skierował pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE (sygn. C-322/22). Sprawa ma charakter precedensowy.

Michał Niżnik jest także pełnomocnikiem klienta w innej precedensowej sprawie, w której szef KAS odmówił wszczęcia postępowania o wydanie opinii zabezpieczającej dotyczącej CIT (sygn. akt III SA/Wa 835/22).

Daniel Więckowski z sukcesem przeprowadził reorganizację grupy podmiotów powiązanych należących do polskiego inwestora. Zabezpieczył poprawność statusu rezydenta podatkowego dla poszczególnych spółek w grupie. W ramach projektu uzyskał dla klientów ponad 10 opinii o stosowaniu preferencji, umożliwiając zastosowanie zwolnienia z podatku na dotychczasowych zasadach, nawet w przypadku przekroczenia progu 2 mln zł.

Zespół kancelarii LTCA zrealizował też ponad 100 różnych projektów dotyczących rozliczeń międzynarodowych w zakresie podatku u źródła. Obejmowały one m.in. wykorzystanie autorskiego programu do szacowania ryzyka na potrzeby należytej staranności i weryfikacji statusu beneficial owner.

I miejsce

Daniel Panek i Jan Furtas (CRIDO)

Daniel Panek – doradca podatkowy, menedżer w CRIDO.

Jan Furtas – doradca podatkowy, partner w CRIDO.

Uzasadnienie wyboru

Daniel Panek i Jan Furtas doradzali przy ustrukturyzowaniu rozliczeń podatku od nieruchomości jednego z największych producentów tworzyw sztucznych. Projekt polegał na analizie dotychczasowego sposobu opodatkowania zróżnicowanej i rozległej infrastruktury, obejmującej kilkadziesiąt różnego rodzaju typów obiektów. Klient zyskał dzięki temu wiedzę na temat potencjalnych kwot zaległości lub nadpłat podatkowych oraz pełną listę obiektów, które powinny podlegać opodatkowaniu wraz ze wskazaniem ich szczegółowej kwalifikacji.

Doradcy CRIDO przeprowadzili też unikatowy projekt polegający na ponownej kalkulacji podstaw opodatkowania budowli położonych wokół kilkunastu centrów handlowych zlokalizowanych na terenie całej Polski. Ustalili, że infrastruktura zewnętrzna wielu centrów handlowych nie odzwierciedlała wartości samych budowli, ponieważ została nieprawidłowo skalkulowana. CRIDO ponownie ustaliło wartość budowli, w efekcie czego po stronie klientów powstała znaczna nadpłata. Unikatowość projektu polegała również na tym, że w wyniku opracowania i zgromadzenia szczegółowych dowodów, a następnie współpracy z lokalnymi organami podatkowymi, udało się skutecznie przeprowadzić weryfikację przez organy i odzyskać nadpłaty w bardzo krótkim czasie (w połowie przypadków do czterech miesięcy od złożeniu wniosku nadpłatowego).

Inny z projektów CRIDO dotyczył zastosowania tzw. zwolnienia kolejowego w brzemieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. przez podmiot niedziałający w sektorze kolejowym. Chodziło o prywatną bocznicę kolejową i grunty, na których terenie jest ona położona.

Doradcy doprowadzili do prawdopodobnie pierwszego w Polsce zastosowania zwolnienia w nowym brzmieniu do prywatnej bocznicy kolejowej oraz gruntów.

II miejsce ex aequo

Paweł Banasik (Deloitte) Michał Galejczuk i Marcin Kukuła (EY Polska)

Uzasadnienie wyboru

Paweł Banasik przeprowadził analizę skutków podatkowych unikatowej w skali kraju inwestycji, dotyczących zwiększenia niezależności Polski w zakresie dostaw surowców energetycznych. Doradzał też przy realizacji projektów: w zakresie OZE, obiektów sportowych, zakładów komunalnych, branży chemicznej, budowlanej, telekomunikacyjnej, transportowej, rekreacyjnej, produkcyjnej. Łączna wartość analizowanych zobowiązań podatkowych wyniosła ponad 1 mld zł.

Doradca uzyskał też wiele korzystnych dla podatników orzeczeń. W jednym z nich NSA orzekł (sygn. akt III FSK 1769/21), że związek zewnętrznych urządzeń technicznych (filtry) z maszynami wewnątrz budynku produkcyjnego nie ma znaczenia dla ich opodatkowania. Takie urządzenia nie są ani budowlą, ani urządzeniem budowlanym.

Michał Galejczuk i Marcin Kukuła odpowiadali za kompleksowe rozliczenie inwestycji polegającej na budowie od podstaw nowoczesnego zakładu chemicznego. Przeprowadzili też szczegółową weryfikację ponad 3 tys. obiektów w celu dokonania prawidłowego podziału na środki trwałe oraz klasyfikacji dla celów podatkowych, która miała również wpływ na ustalenie prawidłowej podstawy podatku od nieruchomości.

Doradcy EY przeprowadzili też szczegółowy audyt podatkowy w 29 jednostkach budżetowych samorządów. W efekcie zobowiązania podatkowe w podatku od nieruchomości poszczególnych klientów zmniejszyły się średnio o ponad 90 proc.

III miejsce ex aequo

Martin Wrbka (KPMG) Piotr Kalemba (Thedy & Partners)

Uzasadnienie wyboru

Martin Wrbka doradzał w 2022 r. przy rozliczeniu i kwalifikacji na potrzeby podatku od nieruchomości jednej z największych inwestycji realizowanych w Europie, polegającej na budowie zintegrowanego kompleksu petrochemicznego. Główny zakres zadań obejmował kwalifikację budynków, budowli, części budowlanych i technicznych na potrzeby podatku od nieruchomości. Analiza objęła ponad 3 tys. obiektów.

W 2022 r., w związku z przedawnieniem w 2017 r., przeprowadził projekt odnoszący się do prowadzenia postępowań podatkowych oraz nadpłatowych w zakresie określenia wartości rynkowej i przedmiotu opodatkowania elektrowni wiatrowych w 35 lokalizacjach.

Piotr Kalemba odpowiadał za kompleksowy przegląd dotyczący podatku od nieruchomości w kilkuset lokalizacjach. Opracował autorską argumentację potwierdzającą prawo podatnika do korzyści w podatku od nieruchomości w kwocie ponad 28 mln zł.

Wspierał też podatników z branż najbardziej dotkniętych pandemią w zakresie możliwości obniżenia wysokości podatku od nieruchomości w czasie pandemii. Tym razem chodziło o kwotę blisko 30 mln zł za cały okres pandemii.

Doradca uzyskał też przełomowe wyroki WSA w Gdańsku dotyczące zwolnienia z podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej (sygn. akt I SA/Gd 470/22, I SA/Gd 471/22, I SA/Gd 472/22, I SA/Gd 472/22). WSA potwierdził, że zwolnienie nie stanowi pomocy publicznej.

I miejsce

Dorota Pokrop i Michał Goj (EY Polska)

Dorota Pokrop – liderka zespołu ds. podatków pośrednich w regionie Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej (CESA) oraz w EY Polska.

Michał Goj – partner w zespole postępowań podatkowych i sądowych w dziale doradztwa podatkowego EY Polska.

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna jednogłośnie nagrodziła Dorotę Pokrop i Michała Goja za doprowadzenie do wydania przez Trybunał Sprawiedliwości UE ważnego wyroku w sprawie opodatkowania transakcji łańcuchowych (sygn. C-696/20).

TSUE odniósł się do kwestii neutralności podatku VAT w obrocie międzynarodowym, która jest fundamentalna dla powodzenia biznesu we wszystkich krajach UE.

Chodziło o sprawę firmy działającej na europejskim rynku, na którą polskie organy – wyłącznie w wyniku zakwestionowania poprawności alokacji transportu w transakcjach łańcuchowych – nałożyły ciężar podwójnego opodatkowania VAT (46 proc. wartości zrealizowanych dostaw). Składała się na to odmowa odliczenia podatku z faktur wystawionych przez polskiego dostawcę oraz nałożenie na podatnika 23-proc. podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w Polsce (mimo że towary z Polski wyjechały) i to bez prawa do odliczenia.

Trybunał – interpretując art. 41 dyrektywy VAT – potwierdził, że niedopuszczalne jest opodatkowanie przez Polskę wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów w sytuacji, gdy nie ma ryzyka uszczerbku wpływów budżetowych. Przepis ten ma bowiem charakter sankcyjny, a w analizowanej sprawie przesłanki do zastosowania sankcji w postaci odmowy prawa do odliczenia nie zostały spełnione. TSUE podkreślił, że wszelkie ograniczenia zasady neutralności muszą być wyjątkiem i mogą być stosowane tylko, gdy są niezbędne.

To orzeczenie pozwoliło na przełamanie kształtującej się linii orzeczniczej i uwolnienie klienta od ciężaru podatku. Wyrok ma doniosłe znaczenie nie tylko dla Polski, ale i dla innych krajów UE, ponieważ wyznacza granice zastosowania art. 41 dyrektywy VAT.

II miejsce

Paweł Mikuła (Deloitte)

Uzasadnienie wyboru

Kapituła doceniła też Pawła Mikułę m.in. za kompleksowy projekt dla jednej z gmin, prowadzący do odzyskania 2,9 mln zł VAT w skomplikowanej sytuacji prawnej. Wyjątkowość projektu polegała m.in. na doprowadzeniu do korekty podatku należnego od sprzedaży obejmującej kilka tysięcy odbiorców za kilka lat wstecz.

Inna ze spraw doradcy dotyczyła spółki dokonującej wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów, której organ podatkowy zakwestionował prawo do stawki 0 proc. VAT ze względu na niejasności związane m.in. z rejestracją nabywcy dla celów VAT oraz dokumentacją potwierdzającą wywóz towarów. Zespół Deloitte doprowadził do zażegnania sporu już na etapie odwołania do organu II instancji, bez postępowania sądowego.

III miejsce

Łukasz Karpiesiuk (SSW Pragmatic Solutions)

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna zwróciła tez uwagę na projekty zrealizowane przez Łukasza Karpiesiuka. Jeden z nich polegał na przygotowaniu do wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dużej grupy produkującej farmaceutyki i wyroby medyczne.

Łukasz Karpiesiuk zajmował się też strukturyzacją pod względem podatkowym (w tym podatku VAT) kompleksowego projektu relokacji pracowników ukraińskiego oddziału spółki do Polski i organizacji ich pracy zdalnej z Polski. Projekt obejmował też model rozliczenia poniesionych wydatków ze spółką ukraińską.

I miejsce ex aequo

Michał Goj i Dorota Pokrop (EY Polska) Paweł Tomczykowski i Jacek Matarewicz (Kancelaria Oźóg Tomczykowski)

Dorota Pokrop – liderka zespołu ds. podatków pośrednich w regionie Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej (CESA) oraz w EY Polska.

Michał Goj – partner w zespole postępowań podatkowych i sądowych w dziale doradztwa podatkowego EY Polska.

Paweł Tomczykowski – doradca podatkowy, partner zarządzający w Kancelarii Ożóg Tomczykowski. Specjalizuje się w podatkach dochodowych, planowaniu podatkowym, sukcesji w biznesie oraz usługach z obszaru private client.

Jacek Matarewicz – doktor nauk prawnych, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski. Specjalizuje się w VAT, akcyzie i cłach.

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna nagrodziła wygraną ekspertów EY Polska przed Trybunałem Sprawiedliwości UE również w kategorii sporów przez sądami. Chodzi o wyrok TSUE w polskiej sprawie dotyczącej opodatkowania transakcji łańcuchowych (sygn. C-696/20). Michał Goj wspólnie z Dorotą Pokrop reprezentowali spółkę przed trybunałem.

Trybunał zgodził się z argumentami przedstawionymi przez Michała Goja i Dorotę Pokrop, że niedopuszczalne jest opodatkowanie przez Polskę wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów w sytuacji, gdy nie ma ryzyka uszczerbku wpływów budżetowych. Przepis ten ma bowiem charakter sankcyjny, a w analizowanej sprawie przesłanki do zastosowania sankcji w postaci odmowy prawa do odliczenia nie zostały spełnione. TSUE podkreślił, że wszelkie ograniczenia zasady neutralności muszą być wyjątkiem i mogą być stosowane tylko, gdy są niezbędne.

Kapituła redakcyjna przyznała również pierwsze miejsce ex aequo ekspertom z Kancelarii Ożóg Tomczykowski. Paweł Tomczykowski i Jacek Matarewicz reprezentowali podatników w sprawach sądowoadministracyjnych, kontrolach podatkowych, postępowaniach podatkowych oraz celnoskarbowych. Wartość przedmiotów sporów w VAT wynosi 250 mln zł, a w CIT – 500 mln zł.

Doprowadzili też do finalnego zakończenia innego sporu z naczelnikiem urzędu celno-skarbowego w kwestii konwersji wierzytelności na udziały. Wcześniej Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 2620/18) uchylił niekorzystny dla klienta kancelarii wyrok sądu I instancji oraz decyzję organu podatkowego II instancji.

Paweł Tomczykowski i Jacek Matarewicz prowadzili też precedensowe spory dotyczące interpretowania przepisów o podatku cukrowym, np. opodatkowanie cukru występującego w piwie naturalnie. Przykładem jest wygrana przed WSA w Łodzi (sygn. akt I SA/Łd 655/22). Sąd potwierdził, że zobowiązanym do zapłaty podatku cukrowego jest podmiot dostarczający napój do pierwszego punktu detalicznego. Sąd orzekł, że jeśli napój nie jest sprzedawany detalicznie bezpośrednio przez dystrybutora, to prowadzenie przez niego sprzedaży detalicznej innych napojów nie wpływa na zmianę zasad opodatkowania tego konkretnego napoju dosładzanego. W takiej sytuacji podatek cukrowy powinien płacić dopiero dystrybutor, gdyż to on sprzedaje do punktów sprzedaży detalicznej innego podmiotu.

Doradcy wygrali też m.in. jedną z największych w historii Polski spraw z zakresu cen transferowych, gdzie stawką była zasadność doszacowania osobie fizycznej dochodu do opodatkowania w wysokości kilkuset milionów złotych (sygn. akt II FSK 1544/20).

II miejsce

Adrian Stępień (CRIDO)

Uzasadnienie wyboru

Kapituła redakcyjna doceniła też zaangażowanie Adriana Stępnia w jednym z największych w historii Polski postępowań z zakresu zwrotu pomocy publicznej. Ekspert CRIDO brał udział w negocjacjach ze stroną rządową, przygotował kluczowe dla sprawy obliczenia obciążeń podatkowych.

Adrian Stępień doradzał też w postępowaniach dotyczących opodatkowania sprzedaży nieruchomości komercyjnej. Sprawa dotyczyła transakcji, którą klient opodatkował VAT. Organy podatkowe uznały natomiast, że doszło do sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która powinna być opodatkowana PCC. Adrian Stępień doprowadził do korzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia sporu.

Uzyskał też wyrok NSA (sygn. akt II FSK 1695/20) prowadzący do zmiany niekorzystnej dla rynku fuzji i przejęć linii orzeczniczej. Chodzi o koszty nabycia spółek w celu rozwijania swojej działalności operacyjnej.

III miejsce ex aequo

Radosław Baraniewicz (PwC) Jacek Aninowski (Grupa Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy) Dominik Niewadzi (ALTO Tax)

Uzasadnienie wyboru

Radosław Baraniewicz jest pełnomocnikiem toku postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Trybunał rozstrzygnie, czy brak możliwości korekty stawki VAT w przypadku sprzedaży paragonowej jest zgody z prawem unijnym. Wyrok będzie miał fundamentalne znaczenie dla zastosowania przez podatników niższej stawki VAT w drodze korekt deklaracji podatkowych, które były do tej pory kwestionowane przez organy podatkowe w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Uzyskał też m.in. precedensowe wyroki WSA w Warszawie (m.in. sygn. akt III SA/Wa 286/22). Sąd orzekł, że nie można stosować klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania do umowy sprzedaży i leasingu zwrotnego zawartej w 2009 r., czyli przed wejściem w życie klauzuli.

Jacek Aninowski wygrał spór przed NSA w sprawie (sygn. akt II FSK 3151/19) dotyczącej skutków podatkowych ugód pozasądowych. Jeden z operatorów energetycznych żądał stwierdzenia nieważności umów zawartych z wytwórcami energii elektrycznej z odnawialnych źródeł o sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia. NSA orzekł, iż jeśli przed zawarciem ugody kontrahent zrzekł się roszczenia o karę umowną, to nie można stwierdzić, że coś zostało umorzone i jest definitywny przychód.

Doradca wygrał też spór (sygn. akt II FSK 879/21) dotyczący wymiany udziałów. NSA orzekł, iż organy podatkowe nie mogą bezpośrednio stosować przepisów dyrektyw w celu ograniczenia praw jednostek, w sytuacji braku jej implementacji lub niewłaściwej implementacji w określonym terminie do krajowego systemu prawnego.

Dominik Niewadzi opracował i zaprezentował w toku postępowania przed organami innowacyjną koncepcję w zakresie oprocentowania nadpłaty podatku. Zgodnie z nią, mimo braku bezpośrednich regulacji w tym zakresie w ordynacji podatkowej, brak zwrotu oprocentowania od nadpłaty – której powstanie wynikało z pierwotnego błędu w zakresie praktyki organów podatkowych – stoi w sprzeczności z zasadami chronionymi konstytucyjnie. Przedstawiając tę koncepcję, uzyskał dla jednego z klientów zwrot dodatkowych środków z urzędu skarbowego.

Wygrał też wiele spraw przed NSA dotyczących potwierdzenia prawa do korekty VAT przy sprzedaży paragonowej.

Zobacz fotorelację z uroczystej Gali XVII Rankingu Firm i Doradców Podatkowych