XVII Ranking Firm i Doradców Podatkowych. Najlepsze firmy w kategorii sporów

Zwycięzcami w kategorii „SPORY PODATKOWE” zostały: ex aequo EY Polska, Kancelaria Ożóg Tomczykowski i CRIDO. Drugie miejsce należy do ALTO Tax, a trzecie do DBO Polska.

Wyboru najlepszych dokonała kapituła redakcyjna. Wyróżniliśmy kancelarie, które mogą poszczycić się ważnymi osiągnięciami przed Trybunałem Sprawiedliwości UE, sądami, a także przed organami podatkowymi II instancji.

Pierwsze miejsce zajmują ex aequo trzy firmy: EY Polska, Kancelaria Ożóg Tomczykowski i CRIDO, które uzyskały szereg wyroków w sprawach ważnych dla ogółu podatników.

Wygrana przed TSUE

EY Polska może poszczycić się wygraną przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sygn. C-696/20) w sprawie opodatkowania transakcji łańcuchowych. Trybunał orzekł, że niedopuszczalne jest opodatkowanie przez Polskę transakcji od wewnątrzwspólnotowych nabyć, a wszelkie ograniczenia zasady neutralności muszą być wyjątkiem stosowanym tylko wówczas, gdy są niezbędne.

W 2022 r. pełnomocnicy z EY reprezentowali także klienta w innym postępowaniu prejudycjalnym zainicjowanym pytaniem WSA we Wrocławiu (I SA/Wr 208/21). Pytanie dotyczy dopuszczalności różnicowania stawek VAT dla podobnych produktów, które z perspektywy przeciętnego konsumenta zaspokajają tożsame potrzeby. Ogłoszenie wyroku przewidywane jest na rok 2023 lub kolejny.

Doradcy EY uzyskali też istotne wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przykładem jest orzeczenie (sygn. akt III FSK 2442/21), w którym podkreślono prawo obywatela do czynnego udziału w procesie sądowym. NSA stwierdził, że skierowanie przez WSA sprawy na posiedzenie niejawne, bez poinformowania o tym podatnika i bez umożliwienia podatnikowi przedstawienia dodatkowych wyjaśnień, stanowi o naruszeniu prawa do sądu. Stanowi też samodzielną przesłankę do uchylenia wyroku, mimo że wymóg powiadomienia nie wynika z przepisu prawa.

Inne istotne wyroki EY (sygn. akt I FSK 749/21 oraz I FSK 885/21) dotyczyły sytuacji, w której organ nałożył na podatnika sankcję VAT. Jednak podatnik podejmował starania w celu złożenia korekt, a występowanie zaległości wynikało z opóźnień w przekazywaniu mu informacji przez kontrahentów. NSA nie tylko uchylił wyroki WSA oraz poprzedzające je decyzje, ale też uznał, że sprawa jest na tyle dobrze wyjaśniona, że umorzył dalsze postępowanie w sprawie.

Wsteczne korekty

Kapituła redakcyjna przyznała równorzędne pierwsze miejsce CRIDO, które również ma na koncie ważne wygrane przed sądami. W 2022 r. uzyskało precedensowe orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II FSK 1413/19), potwierdzające prawo podatników do wstecznego korygowania stawek amortyzacyjnych za okresy, które nie uległy jeszcze przedawnieniu. Pozwoliło to na przełamanie negatywnej dla podatników linii interpretacyjnej. Sądy obu instancji orzekły, że prawo do wstecznej korekty jest wyraźnie określone w przepisach. Wyrok otworzył innym przedsiębiorcom drogę do skorzystania z tego mechanizmu.

CRIDO uzyskało też pierwszy pozytywny wyrok NSA (sygn. akt II FSK 357/21) dotyczący zwolnienia z podatku w Polskiej Strefie Inwestycji. NSA potwierdził, że w stanie prawnym do końca 2021 r. podatnicy dokonujący rozbudowy istniejącego zakładu mogą objąć zwolnieniem cały dochód z działalności produkcyjnej, a nie tylko część z nowej inwestycji.

Inny uzyskany przez CRIDO precedensowy wyrok NSA (sygn. akt II FSK 2930/19) dotyczył finansowania projektów infrastrukturalnych. Chodziło o możliwość odliczenia kosztów finansowania zwrotu pomocy publicznej.

CRIDO przyczyniło się też do ukształtowania pozytywnej dla podatników linii orzeczniczej w sprawie odsetek od nadpłaconego podatku w przypadku, gdy to organ przyczynił się do przedawnienia zobowiązania podatkowego. Przykładem są wyroki o sygn. akt III FSK 2192/21, III FSK 1936/21, III FSK 2161/21, III FSK 2287/21.

Spór o ceny transferowe

Pierwsze miejsce ex aequo zajęła również Kancelaria Ożóg Tomczykowski. Do jej sukcesów należy m.in. orzeczenie NSA dotyczące cen transferowych (sygn. akt II FSK 1544/20). Przedmiotem sporu była dopuszczalność stosowania przez organy podatkowe przepisów o cenach transferowych do ustalenia „rynkowego” parytetu alokacji wartości aportu między kapitał zakładowy a kapitał zapasowy spółki.

Sąd uznał, że nie jest ani prawnie dopuszczalne, ani możliwe, by organ podatkowy stosował w takim przypadku przepisy o cenach transferowych, ponieważ nominalna wartość udziałów nie jest kategorią rynkową, więc nie jest to transakcja w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Wobec tego czynności objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny nie sposób rozpatrywać, w tym kwestionować lub porównywać, z odniesieniem do kategorii rynkowych.

Inny wyrok Kancelarii Ożóg Tomczykowski (sygn. akt I FSK 1006/18) dotyczył opodatkowania VAT małżonków rolników. NSA orzekł, iż organ podatkowy nie może przyjmować zgłoszenia rejestracyjnego do VAT od podmiotu, który nie spełnia warunków rejestracji, a po kilku latach kwestionować jego prawa do odliczenia VAT.

Kancelaria wygrała też ważne spory, w których NSA orzekł, że podatnik nie może ponosić negatywnych konsekwencji nieuczciwości swoich kontrahentów, a decyzje wydane wobec nich nie są wystarczającą podstawą do stwierdzenia, że podatnik brał udział w oszustwie podatkowym (sygn. akt I FSK 1052/20 oraz I FSK 1051/20).

Zawieszenie biegu terminu

Kapituła redakcyjna zwróciła również uwagę na osiągnięcia kancelarii ALTO Tax, której przyznała drugie miejsce. Kancelaria uzyskała m.in. ważny wyrok NSA dotyczący wszczęcia postępowania karnego skarbowego w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia (sygn. II FSK 3125/19). Doprowadziła do umorzenia postępowania karnego skarbowego z uwagi na jego bezprzedmiotowość i tym samym stworzyliśmy argument w sporze podatkowym dotyczący nadużycia prawa w zakresie zawieszenia biegu terminu przedawnienia poprzez instrumentalne posłużenie się instytucją postępowania karnego skarbowego. Argumentacja ta została wskazana jeszcze przed uchwałą NSA (sygn. akt I FPS 1/21).

Pełnomocnicy ALTO Tax reprezentowali też podatników z branży konsumenckiej w kilkudziesięciu sprawach dotyczących stwierdzenia nadpłaty podatku VAT (przykładowe sygnatury to: I FSK 1068/18, I FSK 1069/18, I FSK 1295/18, I FSK 1296/18, I FSK 1297/18, I FSK 1298/18, I FSK 1299/18). NSA orzekł, iż nie ma żadnych przeszkód, aby podatnicy mogli korygować ewidencję sprzedaży paragonowej.

Nieprawidłowości organów

Trzecie miejsce w kategorii sporów należy do kancelarii DBO Polska. Dorota Kosacka (założycielka kancelarii) uzyskała orzeczenie NSA istotne dla wszystkich podatników, odnoszące się do nieprawidłowości popełnianych przez organy podatkowe na etapie doręczeń (sygn. I FSK 2454/18). Wynika z niego obowiązek doręczania przez organy podatkowe wszystkich postanowień wydawanych w toku postępowania, w tym postanowień niezaskarżalnych. Poza tym organy mają obowiązek doręczenia orzeczenia w takiej formie, w jakiej zostało wydane.

Inne orzeczenie DBO Polska jest istotne dla wszystkich podmiotów, którym organ podatkowy odmawia wglądu do akt sprawy (sygn. akt I FSK 1127/22). Zgodnie z wyrokiem NSA złożony przez stronę postępowania podatkowego wniosek o wgląd w akta sprawy, sporządzanie z nich notatek, odpisów oraz sporządzanie kopii przy wykorzystaniu własnych przenośnych urządzeń nie muszą zawierać uzasadnienia. Strona nie ma obowiązku wykazania jego związku z toczącym się lub zakończonym postępowaniem podatkowym, a organ podatkowy ma obowiązek udostępniania akt sprawy.

Zobacz fotorelację z uroczystej Gali XVII Rankingu Firm i Doradców Podatkowych