Izba wyższa odrzuciła ustawę deregulacyjną, która przewidywała m.in. 3,5 krotne podwyższenie kwoty wolnej od podatku od spadków i darowizn. Miała też wprowadzić limit kwoty wolnej dla zbiorczych darowizn co zaszkodziłby zbiórkom publicznym.
Senatorowie zagłosowali jednak zgodnie z rekomendacją senackiej komisji budżetu i finansów publicznych – sprzeciwiając się zmianom. Teraz nad propozycją Senatu pochyli się Sejm. Najbliższe jego posiedzenie ma się rozpocząć 7 marca br. Trudno jednak przewidywać jak zadecydują posłowie.
Prace w Senacie
Podczas prac nad ustawą w Senacie nie pojawili się przedstawiciele rządu, aby przedstawić swoje stanowisko odnośnie zmian. Cały czas natomiast był obecny poseł Bartłomiej Wróblewski (PIS) przewodniczący specjalnej sejmowej podkomisji nadzwyczajnej do spraw deregulacji, która przygotowała ustawę. Poseł apelował, żeby nie odrzucać ustawy w całości, bo ta zawiera wiele korzystnych zmian np. dotyczących podwyższenia limitu dochodów dla działalności nierejestrowanej (patrz ramka).
Sugerował natomiast, aby wprowadzić poprawki do ustawy dereulacyjnej, które by ją udoskonaliły. Przykładowo zaproponował aby powrócić do pierwotnego brzmienia art. 5 ustawy deregulacyjnej dotyczącego podwyższenia kwoty wolnej od podatku od spadków i darowizn. Na początku bowiem przepis ten nie zawierał limitów zbiorczych. One pojawiły się w ostatnim momencie. Jak wskazywał poseł zostały wprowadzone ze względu na prośbę Ministerstwa Finansów, które obawiało się, że podwyższenie limitów przyczyni się do prania pieniędzy. Jak podkreślił poseł – on nie widzi aż takiego zagrożenia, a po uchwaleniu przepisów resort miałby jeszcze sporo czasu, żeby wprowadzić właściwe zmiany.
Senatorowie nie przystali jednak na propozycje Bartłomieja Wróblewskiego – i odrzucili ustawę w całości. Wielokrotnie podczas prac w Senacie ustawa była określana mianem „bubla”.
Decyzja Sejmu
Teraz decyzję podejmie Sejm. Jeżeli zgodzi się z Senatem, żadna ze zmian przewidzianych w ustawie deregulacyjnej nie wejdzie w życie. Natomiast, gdy posłowie odrzucą propozycję izby wyższej wszystkie przepisy wejdą w wżycie w kształcie jakim je uchwalił Sejm. W przypadku podatku od spadków i darowizn – oznaczałoby to, że danina byłby należna od nabycia własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej w pięcioletnim okresie:
- 36 120 zł (obecnie 10 434 zł) od jednej osoby lub 108 360 zł od kilku osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
- 27 090 zł (obecnie 7878 zł) od jednej osoby lub 81 270 zł w przypadku nabycia od kilku osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
- 18 060 zł (obecnie 5308 zł) od jednej osoby lub 54 180 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Limit kwoty wolnej dla zbiorczych darowizn zaszkodzi zbiórkom publicznym (pisaliśmy o tym w artykule „Sejm uderzył podatkiem w zbiórki publiczne”; DGP nr 22/2023). Zebrane kwoty byłby bowiem opodatkowane, jeżeli łączne wpłaty przekroczą 54 180 zł (limit dla darowizn od osób obcych, czyli zaliczonych do III grupy podatkowej). Nadal byłby jednak czas na wprowadzenie zmian w tym zakresie, bo przepis ten miałby obowiązywać dopiero od 1 lipca 2023 r.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (druk senacki nr 906) – nad uchwałą Senatu o odrzucenie ustawy zagłosuje teraz Senat.
Inne zmiany zawarte w ustawie deregulacyjnej:
- nadanie waloru ostateczności decyzji wydanej w pierwszej instancji, od której uzasadnienia organ odstąpił z powodu uwzględnienia w całości żądania strony,
- liberalizacja przepisów dotyczących sprzedaży lasów,
- możliwość występowania przez rzecznika małych i średnich firm w postępowaniach w sprawach cywilnych z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, w których stroną postępowania jest przedsiębiorca,
- umożliwienie organizacji pozarządowej, do której należy przedsiębiorca, reprezentowanie jego interesów w postępowaniu sądowym związanym z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
- podniesienie progu dochodowego z 50 proc. do 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (przy spełnieniu warunku niewykonywania działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy) dla prowadzenia działalności nierejestrowanej,
- wprowadzenie przy inwestycjach mieszkaniowych obowiązku zapewnienia minimalnego udziału terenu powierzchni biologicznie czynnej jaki powinna spełniać inwestycja mieszkaniowa oraz obowiązku udostępnienia – w ramach terenu powierzchni biologicznie czynnej – ogólnodostępnego, nieogrodzonego urządzonego terenu wypoczynku oraz rekreacji lub sportu, a także minimalnej liczby miejsc parkingowych,
- zwolnienie osób posiadających pozwolenie na broń w celach łowieckich
z obowiązku przedstawiania co 5 lat organowi Policji orzeczenia lekarskiego
i psychologicznego,
- uproszczenie procedury odwoławcza od orzeczenia lekarskiego i psychologicznego, które są wydawane w toku postępowania o wydanie pozwolenia na broń.