O tym, czy sprzedaż nastąpiła w systemie VAT-marża, decyduje zachowanie partnera biznesowego, a nie adnotacja na fakturze – wynika z wyroku NSA
Sprawa dotyczyła podatniczki, która prowadziła działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży maszyn rolniczych. Kobieta kupiła od kontrahentów z Wielkiej Brytanii pięć używanych kombajnów zbożowych. Sprzedaż udokumentowano fakturami. Zadbała o to, by znalazła się na nich adnotacja – w języku angielskim – z której wynikało, że kontrahenci nie będą żądać potrącenia podatku naliczonego.
Po sprowadzeniu kombajnów do Polski podatniczka je sprzedała, a sprzedaż opodatkowała w systemie VAT-marża.
Nikt nam nie da tyle, ile politycy naobiecują

Zobacz również
Problemy zaczęły się w momencie, gdy naczelnik urzędu skarbowego przeprowadził u niej kontrolę podatkową. Sprawdził w VIES (systemie wymiany informacji o VAT w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych), że Brytyjczycy, którzy sprzedali kombajny, uznali je za wspólnotową dostawę towarów (WDT).
Sprawą zajęła się także brytyjska administracja podatkowa. Przesłuchani Anglicy zeznali, że adnotacji na fakturach dokonali wyłącznie na prośbę podatniczki, nie wiedząc, co ona w praktyce oznacza. Wyjaśnili też, że podatniczka ujawniła im swój numer identyfikacyjny nadany na potrzeby transakcji wspólnotowych.
W efekcie polski fiskus doszedł do wniosku, że kobieta bezpodstawnie zaniżyła podatek, stosując szczególną procedurę VAT-marża. Wyjaśnił, że można z niej skorzystać przy odsprzedaży importowanych towarów używanych, ale tylko wtedy, gdy transakcja była opodatkowana w tym systemie (lub zwolniona z VAT) a podatnik posiada odpowiednie dokumenty.
Tymczasem – zdaniem fiskusa – faktury przedstawione przez kobietę miały wątpliwą wartość dowodową, a zachowanie jej kontrahentów świadczyło samo za siebie.
Kobieta nie chciała się z tym zgodzić. Twierdziła, że kontrahenci początkowo zgodzili się na sprzedaż w systemie VAT-marża, a dopiero potem zmienili zdanie i zadeklarowali wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Uważała, że nie powinna odpowiadać za ich działania, bo sama – kierując się otrzymanymi fakturami – postępowała zgodnie z prawem.
Kobieta przegrała zarówno w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie, jak i w NSA. Sądy orzekły, że podatniczka miała obowiązek opodatkować krajową dostawę używanych kombajnów zbożowych na zasadach ogólnych, a nie w ramach procedury VAT-marża.
Dla zastosowania tej procedury konieczne jest spełnienie obu warunków wynikających z przepisów: posiadanie dokumentów i faktyczne opodatkowanie transakcji w systemie VAT-marża przez obie strony – wyjaśnił NSA.
– Samo posiadanie dokumentu, na którym znajduje się adnotacja o zastosowaniu procedury VAT-marża, nie jest wystarczające, bo to prowadziłoby do obejścia przepisu – powiedziała sędzia Nina Półtorak.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 16 kwietnia 2015 r., sygn. akt I FSK 261/14.