PIT 2022 r. Jakie ulgi podatkowe możemy rozliczyć

W ostatnich latach przybyło w naszym kraju możliwości skorzystania z rozmaitych ulg, o których często zapominamy.

Im gorszy system podatkowy, tym więcej ulg podatkowych. Nie sposób się z tym nie zgodzić patrząc na rozliczenie PIT w Polsce. Warto jednak przynajmniej nad niektórymi się zastanowić i spróbować skorzystać. Jakie zatem ulgi możemy rozliczyć w PIT za 2022 r.?

Rozlicz swój PIT już dziś: Program do rozliczania PIT za 2022 r.

Dużo ulg i możliwości na obniżenie podatku

Każdego studenta, jak również samego egzaminatora, mogłoby rozłożyć na łopatki zadanie, które polegałoby na wymienieniu wszystkich ulg, odliczeń i preferencji podatkowych, które obowiązują na gruncie PIT za 2022 r. Postaram się jednak podjąć tego zadania, a następnie opisać te najciekawsze możliwości, z których może w rozliczeniu PIT za 2022 r. skorzystać podatnik. Obecnie przepisy przewidują następujące możliwości:

• Ulga na dziecko
• Ulga 4 plus
• Ulga dla samotnych rodziców
• Ulga na Internet
• Ulga termomodernizacyjna
• Ulga rehabiltacyjna
• Ulga abolicyjna
• Ulga na powrót
• Ulga na badania i rozwój
• Ulga na złe długi
• Ulga na usługę e-TOLL
• Ulga na zabytek
• Ulga na terminal płatniczy
• Ulga produkcyjna
• Ulga na robotyzację
• Ulga na ekspansję
• Ulga na lokowanie środków i inwestowanie
• Ulga na rzecz związków zawodowych
• Ulga sponsoringowa na działalność sportową i kulturalną
• Ryczałt podatkowy dla zmieniających rezydencję
• Zwolnienie dla przyszłych emerytów emerytów - pracujących seniorów
• Odliczenie na emeryturę – IKZE
• Odliczenie - strata podatkowa
• Darowizna na pożytek publiczny
• Darowizna - edukacja zawodowa
• Darowizna - kult religijny
• Darowizna - cele charytatywno-opiekuńcze kościoła
• Darowizna - Pałac Saski
• Darowizna - odliczenie krwi
• Darowizna - odliczenie osocza
• Darowizna - walka z COVID
• Darowizna - sprzęt komputerowy COVID
• PPK.

Niektóre ze wskazanych ulg znane już były wcześniej, chociażby ulga na dziecko, na Internet, darowizna na cele kult religijny, czy też odliczenie z tytułu wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Część z ulg została znowelizowana, w tym choćby wspólne rozliczenie się rodzica samotnie wychowującego z dzieckiem, czy też ulga rehabilitacyjna. Większość ulga obowiązuje jednak od tego roku, więc pora na przybliżenie tych ulg, z których można korzystać nie prowadząc działalności gospodarczej.

PIT 2022: Ulga dla dużych rodzin, czyli 4 plus

Ulga przysługuje osobie, która w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, wykonuje władzę rodzicielską, pełni funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawuje funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Ze zwolnienia skorzystają tylko tacy podatnicy - rodzice lub opiekunowie, którzy pełnią swoją rolę dla dziecka małoletniego, pełnoletniego które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, lub pełnoletniego do ukończenia 25. roku życia, uczącego się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:

• nie stosowały przepisów o opodatkowaniu liniowym, ryczałtowym (z wyjątkiem najmu prywatnego rozliczanego ryczałem), w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
• nie rozliczały podatku tonażowego lub przepisów o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych albo
• nie uzyskały dochodów opodatkowaniu według skali lub ryczałtem z tytułu kapitałów pieniężnych lub przychodów zwolnionych u osób do 26 r. ż. lub z tytułu ulgi na powrót do kraju, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Podatnicy wychowujący czwórkę lub większą ilość dzieci, mają prawo skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego przychodu do 85.528 zł rocznie. Zwolnienie dotyczy rodziców i opiekunów, a tym samym każda z takich osób pełniąc swoją rolę w stosunku do dziecka ma prawo do skorzystania z niego niezależnie. Tym samym małżeństwo ma łącznie 2x85.528 zł przychodu bez podatku, tak samo każdy z opiekunów. Dodatkowo każde z nich ma prawo korzystać z kwoty wolnej od podatku, tj. z dodatkowych 30.000 z rocznie na każdą osobę. W przypadku dwóch osób sprawujących pieczę rodzicielską daje to łącznie nieopodatkowaną kwotę 231.056 zł.

Zwolnienie przysługuje w całej i stałej wartości rocznie - nie dzieli się go w stosunku do okresu, w którym pełni się rolę rodzica lub opiekuna czwartego dziecka w danym roku. Wystarczy zatem, aby zostać nim w ostatnich dniach roku, aby przysługiwało prawo do pełnej kwoty zwolnienia. Nie ma również znaczenia, czy przed uzyskaniem statusu rodzica czwórki dzieci osoba w trakcie roku zarabiała, czy też zarobki te uzyskano dopiero po urodzeniu lub rozpoczęcia opieki nad czwartym dzieckiem. Zarobki za cały rok objęte będą zwolnieniem z podatku.

Ulgą objęte są następujące przychody:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
• z umów zlecenia realizowanych przez osoby prywatnie tj. nie prowadząc w tym zakresie działalności gospodarczej - na rzecz przedsiębiorców lub właścicieli nieruchomości,
• z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowanych liniowo, według skali podatkowej lub podatkiem z tytułu zysków z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP-BOX) albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

PIT 2022: Ulga na związki zawodowe

Odliczenie od dochodu z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych, w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 500 zł. Odliczenie możliwe jest w przypadku podatników opodatkowanych według skali podatkowej (PIT 37, PIT 36) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT 28). Z ulgi nie można korzystać odliczając ją od podatku liniowego. Jeśli podatnik będzie łączył opodatkowanie liniowe z innym rodzajem tj, PIT 36L z PIT 37, PIT 28 lub PIT 36, to dopuszczalne jest skorzystanie z odliczenia - opodatkowanie poprzez PIT 36L nie wyklucza zastosowania go w ramach pozostałych źródeł przychodów.

Ulga dotyczy wyłącznie składek członkowskich, w efekcie z ulgi skorzystać może wyłącznie osoba będąca na moment dokonania wpłaty - członkiem związku zawodowego. Odliczyć można składki zapłacone w danym roku, decyduje data dokonania przelewu/dokonania wpłaty w gotówce w siedzibie związków. W celu skorzystania z ulgi konieczne będzie posiadanie dowodu wpłaty składek członkowskich na rzecz związku zawodowego, z którego wynikają co najmniej: dane identyfikujące członka związku zawodowego dokonującego wpłaty, nazwa organizacji związkowej, na rzecz której dokonano wpłaty, tytuł i data wpłaty oraz kwota wpłaconych składek, a w przypadku składek potrącanych przez pracodawcę – oświadczenie organizacji związkowej o wysokości pochodzących od podatnika składek – na podstawie informacji PIT 11, w której wykazana będzie kwota składki.

PIT 2022: Ulga dla pracujących seniorów

Niniejsza ulga dotyczy wyłącznie emerytów, rencistów, którzy nie pobierają świadczeń z ZUS, do których nabyli już uprawnienia. Ze zwolnienia do wartości przychodu 85.528 zł korzystają osoby po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiet i 65. roku życia w przypadku mężczyzn. Dodatkowo przysługuje kwota wolna w wysokości 30.000 zł.

Zwolnienie zastosowane może być wyłącznie do szeregu przychodów z tytułu:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
• z umów zlecenia wykonywanych na rzecz przedsiębiorcy lub na rzecz właściciela nieruchomości w związku z potrzebami związanymi z utrzymaniem takiej nieruchomości oraz
• z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania według skali, liniowo, z tytułu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (IP-BOX) albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

PIT 2022: Ulga na lokowanie środków i inwestowanie

Ulga polega na odliczeniu od podstawy obliczenia podatku 50% wydatków poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w:

• alternatywnej spółce inwestycyjnej lub
• spółce kapitałowej, w której alternatywna spółka inwestycyjna:

• posiada co najmniej 5% udziałów (akcji),
• będzie posiadała co najmniej 5% udziałów (akcji) w wyniku nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej przez podatnika

– do wysokości nieprzekraczającej 250 000 zł w roku podatkowym.

W celu skorzystania z niniejszej ulgi należy spełnić łącznie następujące wymogi:

• wspólnikiem alternatywnej spółki inwestycyjnej jest podmiot, który nabył lub objął udziały (akcje) w alternatywnej spółce inwestycyjnej sfinansowane w całości lub części ze środków europejskich w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, niemających charakteru bezzwrotnego, przeznaczonych na inwestycje venture capital w Rzeczypospolitej Polskiej; do takich środków należą:

• środki pochodzące z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, Europejskiego Funduszu Rybackiego, Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, z wyłączeniem środków, o których mowa w pkt 5 lit. a i b;
• niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), z wyłączeniem środków, o których mowa w pkt 5 lit. c i d: a) Norweskiego Mechanizmu Finansowego, b) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, c) Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy;
• środki na realizację wspólnej polityki rolnej;
• środki przeznaczone na realizację:
• programów w ramach celu Europejska Współpraca Terytorialna oraz celu Europejska Współpraca Terytorialna (Interreg),
• programów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24 października 2006 r. określającym przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 09.11.2006, str. 1) oraz programów Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa,

• Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004–2009,
• Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2004– 2009;

• podatnik zawarł z alternatywną spółką inwestycyjną umowę inwestycyjną regulującą prawa i obowiązki alternatywnej spółki inwestycyjnej oraz podatnika wynikające z nabycia przez podatnika udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej lub wspólnej inwestycji alternatywnej spółki inwestycyjnej oraz podatnika w spółkę kapitałową, w której alternatywna spółka inwestycyjna nabędzie lub obejmie co najmniej 5% udziałów (akcji);
• w okresie 2 lat poprzedzających dzień pierwszego objęcia lub nabycia udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej lub w spółce kapitałowej, o których mowa w ust. 1, ta alternatywna spółka inwestycyjna i spółka kapitałowa nie była z podatnikiem podmiotem powiązanym;
• podatnik będzie posiadał udziały (akcje), przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy.

Ulga dotyczy wszystkich podatników opodatkowanych według skali podatkowej (PIT- 36, PIT- 37) oraz liniowo (PIT-36L).

PIT 2022: Ulga na zabytek

Dosyć ciekawie prezentuje się tzw. ulga na zabytek. Zgodnie z nowymi przepisami wydatki związane z zakupem i odnową zabytków mogą pomniejszyć podstawę opodatkowania u podatników rozliczających się według zasadach ogólnych, liniowo, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegają wydatki:

• poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków - odliczenie przysługuje podatnikowi, jeżeli w momencie poniesienia wydatku jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego
• poniesione w roku podatkowym na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się w ewidencji zabytków - odliczenie przysługuje, jeżeli w momencie poniesienia wydatku podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego, o którym mowa w tym przepisie, oraz posiada sporządzone na piśmie:
• pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie prac konserwatorskich, prac restauratorskich lub robót budowlanych – w przypadku zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków,
• zalecenia konserwatorskie – w przypadku zabytku nieruchomego znajdującego się w wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków,
• na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku, pod warunkiem że podatnik na nabytą nieruchomość poniósł wydatek, o charakterze remontowo - konserwatorsko - budowlanym oraz jeżeli w momencie dokonywania odliczenia podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości; samo nabycie nieruchomości nie pozwoli zatem na skorzystanie z odliczenia - wymagane jest dodatkowo poniesienie kosztów jej restauracji/ konserwacji / remontu.

Ulga dla każdego

Jak zatem widać po przykładach ulg scharakteryzowanych przeze mnie, ustawodawca postanowił umożliwić skorzystanie z ulg podatkowych szerokim grupom podatników. Niemalże każdy może wybrać coś dla siebie, począwszy od ulgi na zabytki, a skończywszy na ulga na Internet, czy też wspólnym rozliczeniu się z małżonkiem. Niektóre z ulg mogą faktycznie wspierać biznes, chociażby ulga związana z inwestowaniem w ASI. Ustawodawca w ten sposób stara się wpływać na kształtowanie pewnych postaw wśród podatników. I wszystko byłoby pięknie, gdyby nie to, że te wszystkie regulacje takie skomplikowane i pełne pułapek.