Przedsiębiorca, który zapewnia nieodpłatny nocleg podwładnym ze Wschodu, musi potrącić zaliczkę na PIT od wartości takiego świadczenia. Nie ma jednak takiego obowiązku wobec wydatków poniesionych na legalizację pobytu zagranicznego zleceniobiorcy – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Pytanie zadała agencja pracy tymczasowej rekrutująca pracowników z rynków wschodnich. Zawierała z nimi umowy zlecenia na wykonywanie pracy tymczasowej na rzecz polskich firm. Zapewniała im nieodpłatne zbiorowe zakwaterowanie. Ponosiła też dodatkowe koszty związane z ich zatrudnieniem, m.in. wydatki na pozyskanie pozwolenia na pracę, tłumaczenie niezbędnych dokumentów na język polski, opłacenie karty stałego pobytu i wiz pracowniczych.
We wniosku o interpretację agencja twierdziła, że ani wartość zapewnianych przez nią noclegów, ani wydatki na legalizację pobytu i pracy nie będą przychodem cudzoziemca z tytułu umowy zlecenia. Nie musiałaby więc jako płatnik potrącać zaliczek na podatek ani wypełniać obowiązków sprawo zdawczych.
W interesie agencji
Na poparcie swojego stanowiska agencja przywołała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13). Zgodnie z nim opodatkowane mogą być tylko nieodpłatne świadczenia, które przynoszą podwładnemu zindywidualizowaną i wymierną korzyść majątkową oraz zostały spełnione za jego zgodą i w jego interesie. Przekonywała, że w tym przypadku tak nie było, bo wydatki, które poniosła, były wyłącznie w jej interesie.
– Nie można obiektywnie ustalić istnienia bezpośredniego interesu ekonomicznego pracownika z Ukrainy w zatrudnieniu go w Polsce. Nie można też jednoznacznie stwierdzić, że pokrycie kosztów legalizacji pracy i pobytu w Polsce przynosi mu korzyść w postaci powiększenia aktywów – argumentowała.
Fiskus widzi przychód
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Uznał, że i zapewnienie bezpłatnego noclegu, i opłacenie kosztów legalizacji pracy jest w interesie zagranicznych zleceniobiorców, a nie agencji.
Tłumaczył, że po pierwsze, nie ma ona obowiązku zapewnienia noclegu podwładnym, a jeśli się na to decyduje, to zaoszczędza obcokrajowcom wydatków, które w innym wypadku musieliby ponieść. Po drugie zaś, na zdobyciu pracy i dopełnieniu formalnoprawnych wymogów legalizujących pobyt i pracę powinno zależeć zagranicznym zleceniobiorcom. Pozwoli im to bowiem pozyskać środki finansowe na opłacenie egzystencji własnej i rodziny. To oznacza, że wartość wszystkich wydatków będzie opodatkowanym przychodem zagranicznego pracownika, a agencja musi wypełnić obowiązki płatnika – podsumował dyrektor KIS.
Legalizacja to nie nocleg
Interpretację organu uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 30 maja 2019 r. (sygn. akt III SA/Wa 2101/18). Przypomniał, że spór dotyczy pracowników z zagranicy, którzy nadal mają tam centrum interesów życiowych. Nie mają oni wpływu na decyzje dotyczące miejsca, w którym będą świadczyć usługi na rzecz polskich pracodawców. Zapewnienie im zakwaterowania jest więc wydatkiem niezbędnym do prawidłowego wykonania zlecenia i pozostaje w interesie agencji – stwierdził WSA.
Uznał, że także wydatki poniesione w związku z legalizacją pracy cudzoziemca nie powinny być uznawane za jego przychód z nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie bowiem z art. 87 ust. 1 pkt 12 oraz art. 88 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 690 ze zm.) cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Polski wyłącznie, gdy ma zezwolenie na pracę oraz przebywa na terytorium naszego kraju. Zezwolenie jest wydawane na wniosek polskiego podmiotu, a nie obcokrajowca. W obu przypadkach nie powstanie więc przychód, a agencja nie musi wypełniać obowiązków płatnika – orzekł sąd I instancji.
NSA zgodził się z tym tylko w części. Sędzia Jolanta Strumiłło podzieliła stanowisko fiskusa, że wartość zapewnionego obcokrajowcom zakwaterowania powinna być uznana za ich opodatkowany przychód. Odwołała się do potwierdzającej to ugruntowanej linii orzeczniczej NSA.
Sąd przyznał jednak, że wydatki ponoszone na legalizację pobytu zagranicznego zleceniodawcy w Polsce pozostawały w interesie agencji pracy tymczasowej, a więc nie jest to przychód obcokrajowca i nie musi ona wypełniać obowiązków płatnika w tym zakresie.
orzecznictwo
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 września 2022 r. sygn. akt II FSK 49/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia