Od 2023 r. prowadzeniem postępowań przygotowawczych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o przestępstwa wymienione w ustawie o rachunkowości będzie zajmować się 16 urzędów skarbowych.
One też będą występować przed sądem w tego typu sprawach, a będą wyznaczone dla poszczególnych 16 województw.
Zmiany – jak uzasadnia Ministerstwo Finansów – mają zwiększyć efektywność zarządzania zasobami kadrowymi Krajowej Administracji Skarbowej. Nowelizacja zniweluje nierównomierne obciążenie pracą w urzędach działających w ramach danej izby administracji skarbowej – tłumaczy resort.
W tym celu ma zostać zmienione rozporządzenie ministra finansów z 27 lutego 2017 r. w sprawie wyznaczenia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych zadań KAS oraz określenia terytorialnego zasięgu ich działania (Dz.U. z 2019 r. poz. 2055 ze zm.).
Obecnie postępowania przygotowawcze w sprawie przestępstw i wykroczeń skarbowych oraz przestępstw określonych w art. 77–79 ustawy o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.) może prowadzić każdy urząd skarbowy. Podstawą prawną są tu art. 28 ust. 1 pkt 10 i pkt 11 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 813 ze zm.).
Po zakończeniu postępowania przygotowawczego naczelnik urzędu skarbowego wnosi akt oskarżenia i występuje przed sądem w charakterze oskarżyciela. Wynika to z art. 155 par. 4 kodeksu karnego skarbowego oraz z art. 331 par. 1 kodeksu postępowania karnego.
Problem polega na tym, że – jak tłumaczy resort finansów – w wielu urzędach skarbowych funkcjonują jednoosobowe stanowiska komórek karnych skarbowych. Wieloosobowe stanowiska karne skarbowe funkcjonują zaś wyłącznie w niektórych urzędach skarbowych zlokalizowanych najczęściej w dużych miastach.
Co więcej, pracownicy zatrudnieni na jednoosobowych stanowiskach są odpowiedzialni nie tylko za prowadzenie postępowań przygotowawczych i za występowanie przed sądem (jeśli został już złożony akt oskarżenia), lecz także zajmują się innymi sprawami. Wystarczy więc, że taki pracownik jest z jakiegokolwiek powodu nieobecny w pracy, a wykonywanie przypisanych mu zadań jest mocno utrudnione.
Ma się to zmienić. Postępowaniami przygotowawczymi i prowadzeniem spraw przed sądem ma się zajmować wyłącznie 16 wyznaczonych urzędów skarbowych, w których funkcjonują wieloosobowe stanowiska karne skarbowe. Stanowiska te zostaną zasilone pracownikami ze zlikwidowanych jednoosobowych komórek karnych skarbowych.
Natomiast naczelnik innego urzędu skarbowego, który wykryje przestępstwo lub wykroczenie skarbowe albo przestępstwo przewidziane w ustawie o rachunkowości, będzie powiadamiał o tym właściwy urząd skarbowy, wyznaczony dla danego województwa.
Również postępowania wszczęte na podstawie dotychczasowych przepisów i niezakończone do 31 grudnia 2022 r. zostaną przekazane do 16 wyznaczonych urzędów skarbowych. Urzędy te będą również występować przed sądem, jeśli wcześniej został już złożony akt oskarżenia.
Nie zmieni się natomiast dotychczasowa właściwość w sprawach mandatowych. Nadal takie postępowania będą prowadzić wszyscy naczelnicy urzędów skarbowych.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie wyznaczenia organów KAS do wykonywania niektórych zadań KAS oraz określenia terytorialnego zasięgu ich działania – w konsultacjach publicznych
