Przed 2019 r. wszystkie wyroby akcyzowe sprzedawane w butikach wolnocłowych na lotniskach nie musiały być oznaczane znakami akcyzy – orzekł NSA. Obecnie banderole nie są wymagane, tylko gdy podróżny wylatuje z Polski.

Od 1 stycznia 2019 r. przepisy się zmieniły i od tej pory nie ma wątpliwości, że nie trzeba oznaczać banderolami wyrobów akcyzowych sprzedawanych na lotniskach osobom wylatującym z kraju. Jeśli podróżny przylatuje do Polski i kupi na lotnisku alkohol, papierosy czy cygara, to muszą one być opatrzone znakami akcyzy. Zrobi już bowiem zakupy w tradycyjnych sklepach, poza strefą wolnocłową (patrz: ramka).
Spór dotyczył stanu prawnego obowiązującego do końca 2018 r., a wynikł z interpretacji, o którą wystąpiła spółka zarządzająca wolnym obszarem celnym na polskich lotniskach. Firma uważała, że nie musi oznaczać banderolami wyrobów akcyzowych sprzedawanych na terenie strefy wolnocłowej. Powołała się na art. 118 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym, który w brzmieniu obowiązującym do końca 2018 r. zwalniał z obowiązku oznaczania banderolami wyroby akcyzowe wprowadzone do wolnego obszaru celnego albo do składu celnego i przeznaczone do sprzedaży w jednostkach handlowych tam usytuowanych.
Spółka uważała, że zwolnienie to dotyczy wszystkich wyrobów akcyzowych przeznaczonych do sprzedaży w tej strefie.
Potwierdził to dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, ale dwa lata później, w 2017 r., szef Krajowej Administracji Skarbowej zmienił tę interpretację. Stwierdził, że nie trzeba oznaczać banderolami tylko tych wyrobów akcyzowych, które są kupowane przez podróżnych wylatujących poza polski obszar celny. Co innego, jeśli podróżny przylatuje do Polski i kupi w sklepie na lotnisku alkohol lub papierosy. W takiej sytuacji można zakładać, że konsumpcja nastąpi na terenie kraju i dlatego spółka musi je oznaczać banderolami – wyjaśnił szef KAS.
Spółka się z tym nie zgodziła, a jej stanowisko podzieliły sądy obu instancji.
WSA w Warszawie uznał, że wykładnia szefa KAS jest jawnie sprzeczna z ówczesnym dosłownym brzmieniem z art. w 118 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym. Z przepisu tego wyraźnie wynika, że wszelkie wyroby akcyzowe, które są umieszczane w składzie wolnocłowym lub w wolnym obszarze celnym i przeznaczone do sprzedaży tam, są zwolnione z obowiązku oznaczania znakami akcyzy, bez względu na to, czy są przeznaczone do konsumpcji na terytorium kraju, czy poza jego granicami – orzekł WSA (sygn. akt V SA/Wa 1704/17).
Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny. Orzekł, że szef KAS nie miał podstaw do zmiany interpretacji, bo pierwotne stanowisko dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie było prawidłowe.
Jak wyjaśnił sędzia Tomasz Smoleń, przepisy obowiązujące do końca 2018 r. nie pozostawiały wątpliwości, że wszystkie wyroby akcyzowe w sklepach wolnocłowych na lotniskach nie musiały być oznaczane banderolami.
Sędzia dodał, że potwierdza to również nowelizacja, którą doprecyzowano przepisy.
Sklepy wolnocłowe są w strefie odlotów
Obecnie sklepy wolnocłowe na lotniskach znajdują się wyłącznie w strefach odlotów. Podróżni mogą w nich kupić bez cła m.in. wyroby akcyzowe, takie jak alkohol i papierosy, a także inne (np. perfumy).
W strefie przylotów również można znaleźć butiki oznaczone tym samym logo co w strefie odlotów, ale z tą różnicą, że nie są to już sklepy wolnocłowe. Jeżeli więc są w nich w sprzedaży alkohol i papierosy, to wyłącznie z banderolami, tak jak w zwykłych sklepach na terenie kraju.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 14 lipca 2022 r., sygn. akt I GSK 2951/18 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia