Podatnicy osiągający w 2022 r. przychody:

■ z pozarolniczej działalności gospodarczej,

■ ze sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu – które opodatkowane są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, będą mogli po zakończeniu 2022 r. dokonać wyboru skali podatkowej dla opodatkowania tych przychodów.

Wyboru tego podatnicy (w przypadku spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych wszyscy wspólnicy) będą mogli dokonać w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2022 r. W zeznaniu tym wykażą dochody, które w trakcie 2022 r. opodatkowywali ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Ujmą w nim również dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, obliczony zgodnie z art. 24 ust. 2–2b ustawy o PIT, czyli na zasadach obowiązujących podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. W tym celu podatnicy przed złożeniem zeznania PIT-36 będą zobowiązani zaprowadzić i uzupełnić podatkową księgę przychodów i rozchodów, w której wykażą osiągnięte w 2022 r. dochody z działalności gospodarczej. W księdze tej obowiązani będą również wpisać wartość remanentu na dzień 1 stycznia i 31 grudnia 2022 r. Jeżeli podatnik sporządził remanent towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków na dzień 31 grudnia 2021 r., przyjmuje się, że jest to remanent sporządzony na dzień 1 stycznia 2022 r. Jeżeli nie sporządził remanentu na dzień 1 stycznia 2022 r., przyjmuje się, że wartość remanentu początkowego wynosi 0 zł. Podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie będzie się uznawało za nierzetelną i wadliwą wyłącznie z powodu jej zaprowadzenia lub uzupełnienia w wyżej wymienionym terminie i okolicznościach.

„Jak przygotować się do zmian od 1 lipca 2022 r. Podatki i wynagrodzenia”

Omówione przepisy stosuje się odpowiednio do rolników dokonujących sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych, przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy. Tacy podatnicy nie mają jednak obowiązku prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, natomiast muszą prowadzić ewidencję sprzedaży. Mogą prowadzić pkpir dobrowolnie – w celu rozliczenia kosztów uzyskania przychodów związanych ze sprzedażą oferowanych produktów. Trzeba jednak podkreślić, że w praktyce 2% ryczałt będzie często korzystniejszą formą opodatkowania niż skala podatkowa, a to oznacza, że ta grupa podatników raczej nie będzie się decydowała na wybór skali podatkowej.

W trakcie 2022 r. podatnicy będą obliczać i wpłacać ryczałt miesięcznie albo kwartalnie na dotychczasowych zasadach. Ryczałt należny za grudzień lub ostatni kwartał 2022 r. podatnicy obowiązani będą wpłacić do końca lutego 2023 r. Należny i wpłacony ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące albo kwartały 2022 r. wykażą w PIT-36 jako zaliczki miesięczne albo kwartalne.

Jeżeli podatnik złoży w ustawowym terminie zeznanie PIT-28 za 2022 r. (począwszy od zeznania za 2022 r. terminem tym będzie 30 kwietnia kolejnego roku, a nie jak to ma miejsce obecnie koniec lutego kolejnego roku), w którym wykaże przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej dla opodatkowania tych przychodów za 2022 r.'

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem złożył PIT-28 za 2022 r., w którym opodatkował działalność gospodarczą. Taki podatnik nie będzie mógł już wybrać skali podatkowej do opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej za 2022 r.

Opisana możliwość zmiany stosowanej formy opodatkowania z ryczałtu ewidencjonowanego na skalę podatkową dotyczy tylko 2022 r.

Podatnik, korzystając z tej możliwości, może rozliczyć PIT za 2022 r. według skali podatkowej, ale jeżeli chciałby wybrać skalę podatkową zamiast ryczałtu ewidencjonowanego na kolejne lata, to powinien zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego, składając w ustawowym terminie stosowne oświadczenie (oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym).

Również podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z tzw. najmu prywatnego, którzy z tego tytułu opłacali w trakcie roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, będą mogli po zakończeniu roku wybrać opodatkowanie według skali podatkowej. Wyboru tego dokonają w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2022 r. Jeżeli podatnik złoży w ustawowym terminie zeznanie PIT-28 za 2022 r. (począwszy od zeznania za 2022 r. terminem tym będzie 30 kwietnia kolejnego roku, a nie jak to ma miejsce obecnie koniec lutego kolejnego roku), w którym wykaże przychody z najmu prywatnego, opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej dla opodatkowania tych przychodów za 2022 r.

Zmiany ryczałtu na skalę podatkową poprzez złożenie zeznania PIT-36 po zakończeniu 2022 r. nie mogą dokonać podatnicy, którzy:

■ nie prowadzą ewidencji przychodów lub prowadzą ją niezgodnie z warunkami wymaganymi do uznania jej za dowód w postępowaniu podatkowym,

■ dokonują transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT,

■ utracili w trakcie roku prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,

■ do 22 sierpnia 2022 r. złożyli oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu od 1 lipca 2022 r. i wyborze skali podatkowej od połowy 2022 r. W przypadku zmiany formy opodatkowania z ryczałtu na skalę podatkową poprzez złożenie zeznania PIT-36 za 2022 r. ewentualna nadpłata z zeznania PIT-36 złożonego elektronicznie podlega zwrotowi w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia złożenia tego zeznania. W takim przypadku nie ma zastosowania 45-dniowy termin na zwrot nadpłaty