Wchodząca w życie od 1 lipca br. korekta Polskiego Ładu miała skończyć z obowiązkiem dwukrotnego wyliczania zaliczek na podatek dochodowy. Niestety firmy nadal będą musiały to robić.
Z przepisów zniknie wprawdzie kontrowersyjny mechanizm rolowania zaliczek, ale ustawodawca nie zmienił wprowadzonych 1 stycznia br. zasad wyliczania składki zdrowotnej. Chodzi o art. 83 ust. 1 i art. 83 ust. 2b usta wy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wynika z nich, że jeśli kwota składki zdrowotnej przewyższa wysokość zaliczki na PIT wyliczonej według zasad obowiązujących 31 grudnia 2021 r., to płatnik powinien tę składkę odpowiednio obniżyć.
– Nie ma wątpliwości, że w lipcu br. i w kolejnych miesiącach 2022 r. zespoły kadrowo-płacowe nadal będą musiały wyliczać wysokość zaliczki na PIT dwukrotnie, tj. według zasad bieżących i ubiegło rocznych. Wszystko, aby dokonać ewentualnego obniżenia składki zdrowotnej do wysokości zaliczki z 2021 r. – tłumaczy Joanna Narkiewicz-Tarłowska, do radczyni podatkowa i dyrektorka w Vialto Partners, która pierwsza zwróciła uwagę na problem. Marcin Zarzycki, adwokat, doradca podatkowy i partner zarządzający w LTCA, wyjaśnia, że dotyczy to pracowników o niskich dochodach oraz osób, które korzystają z ulg podatkowych (m.in. ulgi dla młodych i dla rodzin 4+).
– Oczywiście skorzy stają oni na zmianach od lipca br., ale skorzystaliby bardziej, gdyby wysokość składki zdrowotnej była obniżana do wysokości bieżącej zaliczki na PIT, która w wielu przypadkach wy nosi 0 zł – dodaje Joanna Narkiewicz-Tarłowska. Ekspertka nie wyklucza, że brak zmian w za sadach wyliczania skład ki zdrowotnej mógł być w związku z tym świadomym działaniem resortu finansów.
Zaliczki na PIT wciąż liczone dwa razy
Wbrew deklaracjom resortu finansów płatnicy nie unikną biurokracji, którą wprowadził Polski Ład. Jego korekta nie zmieniła bowiem przepisów o składce zdrowotnej. Efekt? Firmy nadal będą wyliczać zaliczki na
podatek dochodowy zgodnie z zasadami bieżącymi i na podstawie przepisów obowiązujących 31 grudnia 2021 r.
– Ustawodawca zapewniał, że od 1 lipca br. nie będzie już potrzeby podwójnego liczenia zaliczek na podatek dochodowy. W trakcie prac legislacyjnych nie zmieniono jednak wprowadzonych w styczniu br.
przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które nakazują płatnikom obniżanie wysokości składki zdrowotnej do wysokości zaliczek obliczonych według zasad obowiązujących na 31 grudnia 2021 r. Oznacza to, że nadal trzeba będzie podwójnie wyliczać zaliczki na PIT – wskazuje Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradczyni podatkowa i dyrektorka w Vialto Partners, która jako pierwsza zwróciła uwagę na ten problem.
– Trudno zrozumieć postępowanie ustawodawcy, który twierdzi, że robi wszystko, aby płatnicy nie musieli odnosić się już do zasad z lat poprzednich i wyliczali zaliczki na podatek oraz składki zdrowotne według jednolitych zasad, ale pozostawia przepis, który wymusza na nich takie działanie – komentuje Marcin Zarzycki, adwokat, doradca podatkowy i partner zarządzający w LTCA.
Miały zniknąć…
Jedną z najważniejszych zmian nowelizacji Polskiego Ładu z 9 czerwca br. miała być likwidacja kontrowersyjnego mechanizmu podwójnego wyliczania zaliczek na podatek dochodowy – według zasad wprowadzonych w 2022 r. oraz tych obowiązujących w 2021 r. Następnie należało dokonać porównania i jeśli wyższa okazywała się kwota zaliczki wyliczonej według zasad z tego roku, różnicę należało potrącić dopiero w momencie, w którym wystąpiłaby sytuacja odwrotna. Mechanizm był powszechnie krytykowany, więc od 1 lipca br. znika z przepisów ustawy o PIT.
…ale pozostaną
Nie oznacza to jednak, że płatnicy nie będą już musieli wyliczać dwukrotnie zaliczek na PIT. Najnowsza korekta Polskiego Ładu nie zmieniła bowiem art. 83 ust. 1 i art. 83 ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.). Wynika z nich, że jeśli kwota składki zdrowotnej przewyższa wysokość zaliczki na PIT wyliczonej według ubiegłorocznych zasad, to płatnik powinien tę składkę odpowiednio obniżyć.
– Zespoły kadrowo-płacowe nadal będą musiały wyliczać wysokość zaliczki na PIT dwukrotnie, tj. według zasad bieżących i ubiegłorocznych. Wszystko, aby dokonać ewentualnego obniżenia składki zdrowotnej do wysokości zaliczki z 2021 r. – mówi Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Marcin Zarzycki tłumaczy, że taka sytuacja dotyczy najczęściej pracowników o niskich dochodach, którzy np. pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy, oraz osób, które korzystają z ulg podatkowych (m.in. ulgi dla młodych albo dla rodzin 4+).
– Skorzystaliby oni bardziej, gdyby wysokość składki zdrowotnej była obniżana do wysokości bieżącej zaliczki na PIT. Zgodnie z zasadami obowiązującymi w 2022 r. i po wprowadzeniu wysokiej kwoty wolnej od podatku zaliczka w wielu przypadkach wynosi 0 zł. Tyle też wyniosłaby składka zdrowotna. Także w przypadku osób, których podstawa opodatkowania przekracza kwotę wolną, składka mogłaby być w wielu przypadkach obniżona do niższej zaliczki bieżącej – mówi Joanna Narkiewicz-Tarłowska (patrz tabela).
Wskazuje, ze podwójne zaliczki na PIT rodzą praktyczne wątpliwości. – Jak postąpić wobec osoby zatrudnionej np. w marcu 2022 r.? Wygląda na to, że płatnik musi dodatkowo obliczyć hipotetyczną zaliczkę od wypłacanego w danym miesiącu wynagrodzenia według zasad obowiązujących na 31 grudnia 2021 r. Następnie obniżyć składkę zdrowotną do wysokości takiej hipotetycznej kwoty – wnioskuje ekspertka.
Celowo czy przypadkiem
Marcin Zarzycki sądzi, że przepisy korygujące Polski Ład po raz kolejny były tworzone w pośpiechu i ustawodawca zwyczajnie zapomniał o zmianach. Joanna Narkiewicz-Tarłowska nie wyklucza jednak, że mogło to być świadome działanie MF.
– Pozostawienie w mocy zmienionych na początku tego roku przepisów o składce zdrowotnej, przy wprowadzeniu korzystnych regulacji podatkowych, powoduje, że składka zdrowotna nie będzie obniżona do niższej lub nawet zerowej zaliczki na podatek, która wynikałaby z przepisów obowiązujących w 2022 r. Będzie porównywana do z reguły wyższej zaliczki wynikającej z regulacji PIT w 2021 r. – podkreśla ekspertka.
MF było pytane o tę kwestię na organizowanych przez siebie szkoleniach dla księgowych, ale nie udzieliło wiążącej odpowiedzi. DGP również zadał pytanie o celowość pozostawienia mechanizmu dwukrotnego wyliczania zaliczek na PIT w przepisach, ale do dnia zamknięcia numeru nie uzyskaliśmy odpowiedzi. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że opisane problemy były omawiane podczas prac legislacyjnych nad korektą Polskiego Ładu. Wtedy też podjęto decyzję, aby nie zmieniać przepisów o składce zdrowotnej. ` ©℗
Tabela. Różnice w wynagrodzeniach
|
|
2021 r.
|
Polski Ład
|
Niskie Podatki
|
2021 r.
|
Polski Ład
|
Niskie Podatki
|
|
Podstawa EME/REN
|
3010,00
|
3010,00
|
3010,00
|
5000,00
|
5000,00
|
5000,00
|
|
Koszty uzyskania przychodu
|
250,00
|
250,00
|
250,00
|
250,00
|
250,00
|
250,00
|
|
Emerytalna
|
293,78
|
293,78
|
293,78
|
488,00
|
488,00
|
488,00
|
|
Rentowa
|
45,15
|
45,15
|
45,15
|
75,00
|
75,00
|
75,00
|
|
Chorobowa
|
73,75
|
73,75
|
73,75
|
122,50
|
122,50
|
122,50
|
|
Suma składek ZUS
|
412,68
|
412,68
|
412,68
|
685,50
|
685,50
|
685,50
|
|
Podstawa NFZ
|
2597,32
|
2597,32
|
2597,32
|
4314,50
|
4314,50
|
4314,50
|
|
Składka zdrowotna
|
233,76
|
233,76
|
233,76
|
388,31
|
388,31
|
388,31
|
|
Odliczana od podatku
|
201,29
|
–
|
–
|
334,37
|
–
|
|
|
Podstawa opodatkowania
|
2347,00
|
2347,00
|
2347,00
|
4065,00
|
4065,00
|
4065,00
|
|
Kwota zmniejszająca
|
43,76
|
425,00
|
300,00
|
43,76
|
425,00
|
300
|
|
Podatek należny
|
355,23
|
0,00
|
0,00
|
647,29
|
266,05
|
187,80
|
|
Podatek do zapłaty
|
154,00
|
0,00
|
0,00
|
313
|
266,00
|
188,00
|
|
Wynagrodzenie netto
|
2209,56
|
2363,56
|
2363,56
|
3613,19
|
3660,19
|
3738,19
|
Wyliczenia Joanna Narkiewicz-Tarłowska
Subskrybuj nas na Youtube
