Jeżeli sprowadzany samochód osobowy jest pojazdem kolekcjonerskim, wówczas dla celów związanych z rejestracją organ podatkowy powinien wydać dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty akcyzy.
Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie DGP, w praktyce jednak bywa inaczej – czytelnicy informują nas, że niektóre urzędy skarbowe odmawiają takich zaświadczeń. Jeden z czytelników od pół roku nie może zarejestrować auta, bo urząd uważa, że takie zaświadczenia nie dotyczą aut kolekcjonerskich.
– Nie jest to jednostkowy przypadek – mówi Jacek Arciszewski, doradca podatkowy prowadzący własną kancelarię.
Dlatego zwróciliśmy się w tej sprawie z pytaniem do MF.
Zmiana przepisów…
Problem pojawił się w połowie ubiegłego roku, gdy w życie wszedł pakiet akcyzowy (Dz.U. z 2021 r. poz. 694). Nałożył on obowiązek przedstawiania przy rejestracji aut ciężarowych dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju.
Nic się co prawda nie zmieniło odnośnie do aut osobowych, ale niektóre urzędy skarbowe zaczęły inaczej interpretować art. 109 ust. 2 ustawy akcyzowej. Przepis ten zobowiązuje naczelnika urzędu skarbowego (z pewnymi zastrzeżeniami) do wydania, dla celów związanych z rejestracją samochodu osobowego, dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy. Warunkiem jest złożenie wniosku w tym zakresie.
– Wcześniej na tej podstawie organy bez problemu wydawały takie zaświadczenia dla aut kolekcjonerskich – potwierdza Jacek Arciszewski. Zmieniło się to po 30 czerwca 2021 r.
…i wykładni
To nowe podejście niektórych urzędów skarbowych potwierdza postanowienie, które uzyskał nasz czytelnik – o odmowie wydania dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty na terytorium kraju. W dokumencie tym organ wyjaśnia, że art. 109 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym odnosi się do dokumentu potwierdzającego zwolnienie aut osobowych na podstawie art. 110–113 ustawy. Zwolnieniem są objęte auta przywożone przez osobę fizyczną:
- przybywającą na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu,
- przybywającą z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju na pobyt stały w związku z zawarciem związku małżeńskiego,
- która nabyła w drodze dziedziczenia prawo własności lub prawo użytkowania tego samochodu osobowego na terytorium państwa członkowskiego. Dotyczy to również aut przywożonych czasowo.
Urząd uznał więc, że skoro w tym katalogu nie ma wymienionych zwolnień dla samochodów „kolekcjonerskich o charakterze zabytkowym”, to art. 109 ust. 2 ustawy nie może stanowić podstawy do żądania wydania zaświadczania dla takiego auta.
W urzędowym postanowieniu czytamy więc: „Ponieważ przedmiotowy pojazd nie spełnia wymogów art. 110–113 ustawy, zgłoszony jest jako «pojazd kolekcjonerski», nie jest zarejestrowany w kraju oraz nie jest samochodem ciężarowym lub specjalnym, istnieje brak podstaw prawnych do wydania dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy”.
Zwolnienie dla kolekcjonerskich
Problem wziął się z tego, że zwolnienie z akcyzy aut kolekcjonerskich sprowadzanych z innych krajów UE nie wynika z ustawy akcyzowej, ale wprost z unijnych przepisów. Warunki zwolnienia określone są w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2658/87 z 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej.
Na tej podstawie samochód jest uznany za kolekcjonerski o znaczeniu historycznym lub etnograficznym klasyfikowany do pozycji 9705 CN, jeżeli:
- jest w oryginalnym stanie, bez istotnych zmian podwozia, karoserii, układu kierowniczego, hamulcowego, systemu napędowego lub zawieszenia, silnika, skrzydeł itp.;
- ma co najmniej 30 lat, jeżeli jest pojazdem silnikowym;
- jego model lub typ nie jest już produkowany.
Podstawą takiej klasyfikacji jest opinia rzeczoznawcy. Nasz czytelnik ją posiada i dostarczył urzędowi skarbowemu razem z wnioskiem o wydanie zaświadczenia. Ten jednak, choć nie kwestionował klasyfikacji, uznał, że na podstawie obowiązujących przepisów polskiej ustawy nie może wydać zaświadczenia o braku obowiązku zapłaty podatku.
Korzystna wykładnia MF
Resort nie pozostawia wątpliwości – jeżeli samochód można zaklasyfikować do pozycji CN 9705, to urząd powinien wydać zaświadczenie potwierdzające brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju.
Z odpowiedzi resortu jasno wynika, że podstawę do wydania tego zaświadczenia stanowi art. 109 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym.
Utrudnienia urzędnicze
Zdarza się – jak mówi Jacek Arciszewski – że wydziały komunikacji rejestrują auto kolekcjonerskie, nawet jeżeli urząd skarbowy odmówi wydania zaświadczenia. Nie zawsze jednak tak się dzieje. Niektórzy, jak np. nasz czytelnik, miesiącami czekają na rejestrację takiego auta. Na razie bezskutecznie.
– Samochody kolekcjonerskie nie są przeznaczone do codziennego użytku, są pokazywane na różnego rodzaju zlotach, co jest też korzyścią dla miast, w których się one odbywają. Dlatego są one zwolnione zarówno z cła, jak i akcyzy – tłumaczy czytelnik.
Dodaje, że ich utrzymanie jest też dość kosztowne, szczególnie jeżeli są one dodatkowo wpisane na listę zabytków. Prawo nakazuje, by utrzymywać je w dobrym stanie technicznym. – Problemy z urzędnikami studzą jednak zapał kolekcjonerów do sprowadzania unikalnych egzemplarzy aut do Polski – mówi czytelnik. ©℗
Odpowiedź MF na pytanie DGP
Na gruncie ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym podstawę do potwierdzenia braku obowiązku zapłaty akcyzy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego spełniającego kryteria do zaklasyfikowania go w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN) jako pojazdu kolekcjonerskiego stanowi art. 109 ust. 2 tej ustawy.
Jeżeli nabyty wewnątrzwspólnotowo samochód osobowy spełnia warunki pozwalające zaklasyfikować go do pozycji CN 9705 jako pojazdu kolekcjonerskiego, wówczas na podstawie wskazanej regulacji organ podatkowy powinien dla celów związanych z rejestracją tego samochodu wydać wnioskodawcy dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju.
Wzór tego dokumentu stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia z 18 maja 2021 r. (...) (Dz.U. poz. 959). ©℗
