Komitet Standardów Rachunkowości wydał rekomendacje, w których wskazuje wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainę na sprawozdanie finansowe. Podpowiada też, jak wykazać w księgach rachunkowych udzieloną pomoc.
Dokument ten można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Wynika z niego, że w pierwszej kolejności, sporządzając sprawozdanie za 2021 r., należy zbadać, czy nadal aktualne jest założenie kontynuacji działalności. To, czy firma będzie kontynuowała działalność, wpływa bowiem na sposób wyceny aktywów. Jeżeli nie można przyjąć założenia kontynuacji, to aktywa wycenia się „po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości” (art. 29 ust. 1 ustawy o rachunkowości).
Brak korekty
Jeżeli natomiast aktualne jest założenie kontynuacji działalności, to sama rosyjska inwazja nie spowoduje konieczności zmiany sprawozdań za 2021 r.
Komitet tłumaczy bowiem, że jeżeli dzień bilansowy przypadł w okresie przed dniem rosyjskiej agresji na Ukrainę (tj. przed 24 lutego 2022 r.), a data sporządzenia sprawozdania finansowego przypada przed albo już w okresie trwania konfliktu w Ukrainie i sprawozdanie finansowe nie zostało zatwierdzone do 24 lutego 2022 r., to jego skutki są zdarzeniami niekorygującymi sprawozdania finansowego. W takim przypadku w informacji dodatkowej i objaśnieniach należy jedynie zamieścić stosowne ujawnienia. Mogą to być przykładowo informacje o:
■ spadku wartości rynkowej posiadanych inwestycji,
■ zniszczeniu lub zajęciu składników aktywów,
■ nałożeniu bezpośrednich sankcji na kontrahentów (klientów, dostawców, kredytodawców, pożyczkodawców, inne podmioty), jak i na podmioty podporządkowane,
■ ograniczeniu prowadzenia działalności, np. ze względu na brak dostępu do systemów bankowych,
■ znaczących zmianach cen aktywów (w tym ropy naftowej, gazu ziemnego, produktów ropopochodnych i minerałów),
■ znaczących zmianach kursów wymiany walut obcych mających związek z działalnością przedsiębiorcy,
■ znaczących zmianach stóp procentowych,
■ wzroście inflacji,
■ istotnych faktycznych lub spodziewanych spadkach sprzedaży lub zyskowności po dniu bilansowym.
Wpływ wydarzeń
Komitet przypomina, że ewentualne zmiany wartości szacunkowych, wywołane skutkami rosyjskiej agresji na Ukrainę, ujmuje się w księgach rachunkowych roku bieżącego (por. KSR 7 pkt 4.4.). Przedmiotem takich szacunków mogą być:
■ należności, których ściągalność jest wątpliwa,
■ rezerwy na zobowiązania i traktowane na równi z nimi bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, w tym rezerwy na straty z tytułu transakcji gospodarczych w toku.
Rosyjska inwazja może więc mieć spory wpływ na sprawozdania w sytuacji, gdy dzień bilansowy przypada po 24 lutego br.
Przekazana pomoc
Komitet podpowiada też, jak ująć w księgach rachunkowych, a następnie w sprawozdaniu poniesione koszty pomocy.
Jeżeli pomoc została udzielona za pośrednictwem organizacji pozarządowych, to darczyńca ujmuje poniesione koszty jako zwiększenie pozostałych kosztów operacyjnych. Jeżeli natomiast jest udzielana bezpośrednio, to albo zwiększa pozostałe koszty operacyjne, albo – gdy przedsiębiorca prowadzi politykę społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR – Corporate Social Responsiblilty) – koszty działalności operacyjnej podstawowej.
W sprawozdaniu pomoc ujawnia się w rachunku zysków i strat, np. sporządzanego według załącznika:
■ nr 1: w pozycji Pozostałe koszty operacyjne jako Inne koszty operacyjne (w wariancie kalkulacyjnym w pozycji H.III., w wariancie porównawczym w pozycji E.III.),
■ nr 4: w pozycji D. Pozostałe koszty i straty, w tym aktualizacja wartości aktywów;
■ nr 5: w pozycji Pozostałe koszty operacyjne (w wariancie kalkulacyjnym w pozycji G., w wariancie porównawczym w pozycji E.). ©℗
