Ustawa pozwala zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki na pomoc dla obywateli Ukrainy. Pod warunkiem, że jest to pomoc instytucjonalna, a nie przekazana bezpośrednio osobom fizycznym.

Tzw. specustwa ukraińska, czyli ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583), zawiera korzystne rozwiązania dla firm, które zdecydowały się włączyć w akcje charytatywne lub planują takie działania. Stosowne zmiany zostały dodane do ustawy o PIT (art. 74 specustawy) oraz CIT (art. 76 specustawy).

Polscy przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na wytworzenie lub nabycie rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn, a także koszty poniesione z tytułu udzielenia nieodpłatnego świadczenia. Celem darowizny/świadczenia musi być „przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy” – ustawa nie różnicuje, czy chodzi o pomoc wysłaną do Ukrainy, czy tą przekazaną uchodźcom w Polsce, wydaje się więc, że przepis można interpretować szeroko. Takie darowizny lub świadczenia muszą być przekazane od 24 lutego do 31 grudnia br.

Specustawa ukraińska już opublikowana. Nie ma zwolnienia z podatku od darowizn
Specustawa ukraińska już opublikowana. Nie ma zwolnienia z podatku od darowizn

Zobacz również

Ustawa wskazuje też, kto ma być obdarowanym lub beneficjentem świadczenia. Z przepisów wynika, że chodzi o wyspecjalizowane organizacje i instytucje. Na liście znajdują się:

1. Organizacje pożytku publicznego. Chodzi o organizacje opisane w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a więc m.in. stowarzyszenia i fundacje. Nie jest wymagane, by posiadały one formalny status organizacji pożytku publicznego (OPP), który uprawnia do otrzymywania 1% podatku. Mogą to być organizacje podlegające przepisom polskim lub równoważnym przepisom regulującym działalność pożytku publicznego w Ukrainie.

2. Jednostki samorządu terytorialnego,

3. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych,

4. Podmioty wykonujące działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego w Polsce lub w Ukrainie.

Nie ma więc możliwości zaliczenia do kosztów wydatków związanych z pomocą przekazaną bezpośrednio obywatelowi Ukrainy jako osobie fizycznej.

Ustawa precyzuje ponadto, że nie można drugi raz uznać za koszt tych wydatków, które zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne. W przypadku, gdy wydatki na pomoc zaliczy do kosztów osoba prawna, nie będą one brane pod uwagę dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach na podstawie przepisów o minimalnym podatku dochodowym (art. 24ca ust. 1 ustawy o CIT).

Darowizny i nieodpłatne świadczenia nie będą stanowiły przychodu dla obdarowanych podmiotów.