Przedstawiamy odpowiedzi resortu finansów na pytania przysłane przez naszych czytelników. W kolejnych dniach opublikujemy drugą część wyjaśnień MF.

Jak Polski Ład wpłynie na nierejestrowaną działalność gospodarczą? Czy nadal próg przychodu połowy najniższej krajowej jest aktualny? Nadal rozliczamy się na koniec roku z PIT?
Polski Ład nie wprowadza zmian w zakresie opodatkowania przychodów z tzw. działalności nierejestrowej. Nadal obowiązuje próg przychodu 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dochody z działalności nierejestrowej nadal też są zaliczane do przychodów z innych źródeł i rozliczane w zeznaniu rocznym.
- Ile składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłacą podatnicy działający w kilku spółkach i osiągających z tego tytułu dochody? Chodzi o sytuację, gdzie podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w ramach dwóch spółek - cywilnej i jawnej. Obie są rozliczane na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Czy suma dochodów (art. 82 ust. 2a ustawy zdrowotnej) jest rozumiana jak w ustawie o PIT - jako suma przychodów ze wszystkich spółek minus suma kosztów ze wszystkich spółek? Czy tylko jako suma dochodów (czyli nadwyżki przychodów nad dochodami w kilku spółkach, bez pomniejszania o straty z pozostałych)? Równie ważne pozostaje pytanie o uwzględnianie w kategorii rocznej podstawy różnic remanentowych. Innej odpowiedzi udziela państwa ministerstwo, a innej ZUS.
Pierwsza część to właściwość Ministerstwa Zdrowia. W zakresie uwzględniania w podstawie wymiaru składki różnic remanentowych - przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie nakładają na ubezpieczonych obowiązku sporządzania remanentów i uwzględniania ich przy obliczaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej (czytaj więcej w artykule „Kto kupił przed 2022 r., ten straci na składce zdrowotnej”, DGP nr 3/2021 - red.).
Czy firmy mogły bez ryzyka wypłacić wynagrodzenie jeszcze w grudniu 2021 r., chociaż zgodnie z przyjętym u siebie regulaminem robią to np. do 5. następnego miesiąca? Czy fiskus nie zakwestionuje takiego działania i np. uzna to za schemat podatkowy albo powoła się na klauzulę unikania opodatkowania?
Przychodami, w rozumieniu ustawy PIT, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Jest to tzw. kasowa zasada, według której powstanie obowiązku podatkowego następuje z chwilą faktycznego uzyskania przychodu/dochodu (niezależnie, za jaki okres ten przychód/dochód jest należny). Zasada ta obowiązuje m.in. w przypadku dochodów z pracy. Należy również zauważyć, że przepisy nie zabraniają opłacenia składek z wyprzedzeniem, np. za grudzień 2021 r. w grudniu. Ważne jest, aby płatnik składek, dokonując wpłaty, uwzględnił wszystkie należne składki, do których opłacania jest zobowiązany, tj. na wszystkie ubezpieczenia i fundusze.
Czy kwoty przychodów z przetargów (zamówień) publicznych oblicza się przy wyliczaniu dochodowości i wlicza się do podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym?
1 stycznia 2022 r. wszedł w życie art. 24ca ustawy CIT wprowadzający minimalny podatek dochodowy (dalej: minimalny CIT). Zgodnie z art. 24ca ust. 1 ustawy CIT podatnikami minimalnego CIT będą podatnicy - polscy rezydenci podatkowi oraz podatkowe grupy kapitałowe, które w roku podatkowym:
1) poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
2) osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, określony zgodnie z art. 7 ust. 1, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 1 proc.
Z kolei zgodnie z art. 24ca ust. 1 pkt 2 ustawy CIT dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach nie uwzględnia się przychodów i kosztów podatkowych bezpośrednio/pośrednio związanych z tymi przychodami odpowiednio osiągniętych albo poniesionych w związku z transakcją, jeżeli:
a) cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych oraz
b) podatnik poniósł stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych z ww. transakcji albo osiągnął udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych wynikający z takiej transakcji w wysokości nie większej niż 1 proc., przy czym obliczenia straty i udziału dochodów w przychodach dokonuje się odrębnie dla transakcji tego samego rodzaju.
Odnosząc art. 24ca ust. 1 pkt 2 ustawy CIT do przychodów z przetargów (zamówień) publicznych, należy wskazać, że ani ustawa - Prawo zamówień publicznych ani akty wykonawcze do tej ustawy nie regulują wysokości cen przedmiotu przetargów lub sposobu ich określenia (cena jest ustalana przez wykonawcę). W konsekwencji przychody z przetargów (zamówień) publicznych będą podlegać uwzględnieniu dla celów obliczenia straty i wskaźnika rentowności.
Czy zgodnie z art. 24ca ust. 14 pkt 6 ustawy o CIT „grupę”, o której mowa w tym przepisie, może określać sam podatnik? Przykładowo, czy jeśli podmiot A posiada bezpośrednio 90 proc. udziałów w podmiocie B (spełnione są też pozostałe warunki) i podmiot B posiada w ten sam sposób 90 proc. udziałów w podmiocie C, to mamy do czynienia z dwiema różnymi grupami na potrzeby tego samego przepisu? Jeśli nie, to dlaczego i jak należy określać grupę? Czy przepis nie wyklucza w ogóle korzystania w bardziej skomplikowanych strukturach grupowych (spółki matki, córki i wnuczki…)?
Artykuł 24ca ust. 14 ustawy CIT przewiduje wiele wyłączeń z opodatkowania minimalnym CIT, m.in. (pkt 6) w przypadku podatników CIT tworzących grupę min. dwóch spółek, w której jedna posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio min. 75-proc. udział kapitałowy w pozostałych spółkach, jeżeli:
- rok podatkowy spółek (polskich rezydentów) obejmuje ten sam okres oraz
- udział ich łącznych dochodów (z działalności operacyjnej) w łącznych przychodach (z działalności operacyjnej), obliczony za rok podatkowy, jest większy niż 1 proc.
Odnosząc się do pytania w zakresie wielopoziomowych struktur, należy wskazać, że możliwa jest sytuacja, w której ta sama spółka będzie jednocześnie spółką zależną oraz spółką dominującą w rozumieniu art. 24ca ust. 14 pkt 6 ustawy CIT. W konsekwencji w takim przypadku ta sama spółka może wchodzić w skład dwóch grup kapitałowych w rozumieniu przepisów o minimalnym CIT.
Jako przykład można wskazać strukturę, w której A sp. z o.o. (wykazująca dochód) posiada bezpośrednio 80 proc. udziałów w B sp. z o.o. (wykazującej stratę). B sp. z o.o. posiada bezpośrednio 90 proc. udziałów w C sp. z o.o. (wykazującej dochód), która z kolei posiada bezpośrednio 75-proc. udział w D sp. z o.o. (wykazującej stratę). W takiej sytuacji B sp. z o.o. (jak również C sp. z o.o.) wchodzi w skład dwóch grup kapitałowych w rozumieniu przepisów o minimalnym CIT. W konsekwencji B sp. z o.o. ma możliwość wyboru grupy, w ramach której skonsoliduje swój wynik podatkowy w celu skorzystania z wyłączenia z opodatkowania minimalnym CIT.
Konsolidacja wyniku podatkowego danej spółki w ramach jednej grupy wyklucza możliwość ponownej konsolidacji w ramach innej grupy kapitałowej. A zatem, odnosząc to do powyższego przykładu, konsolidacja wyników podatkowych B sp. z o.o. i C sp. z o.o. wyklucza możliwość rozliczenia dochodu C sp. z o.o. ze stratą D sp. z o.o. dla celów minimalnego CIT.
Czy od wynagrodzenia osób powołanych na podstawie art. 176 kodeksu spółek handlowych nie trzeba będzie w 2022 r. odprowadzać składek zdrowotnych? W której pozycji PIT-11 i PIT-37 należy wykazywać to wynagrodzenie?
Zasady poboru składki na ubezpieczenie zdrowotne należą do kompetencji Ministerstwa Zdrowia. Ministerstwo Finansów informuje natomiast, iż wynagrodzenie, o którym mowa w pytaniu, należy wykazać: w PIT-11 wiersz: działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 2, 4-9 ustawy, w tym umowy o dzieło oraz czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, z wyjątkiem należności wykazanych w wierszach 6 i 7 albo 8. Z kolei w formularzu PIT-37 wynagrodzenie takie należy wykazać w wierszu: działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy.
ikona lupy />
Polski Ład. Logo / Dziennik Gazeta Prawna