Zmiana liczby osób zgłaszanych do ubezpieczenia chorobowego, która następuje po 30 listopada danego roku (lub po pierwszym miesiącu, w którym płatnik składek dokonał pierwszego zgłoszenia osób do ubezpieczenia chorobowego), nie ma wpływu na przyznane wcześniej uprawnienie do ustalania prawa do wypłaty zasiłków.

NOWOŚCI W PRAWIE:
OD 2 listopada
Wystawianie faktur
Od 2 listopada obowiązuje rozporządzenie ministra finansów z 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. poz. 1979). Określono w nim:
  • przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626; dalej: ustawa o VAT) oraz zakres tych danych;
  • inny niż określony w art. 31a ust. 1 ustawy o VAT sposób przeliczania wykazywanych na fakturach kwot w walutach obcych, stosowanych do określenia podstawy opodatkowania;
  • późniejsze niż określone w art. 106i ustawy o VAT terminy wystawiania faktur.
Rozporządzenie to nie wprowadza jednak zmian merytorycznych i ma charakter jedynie techniczny, a jego wydanie było spowodowane utratą mocy obowiązującej przez przepisy poprzedniego rozporządzenia w związku ze znowelizowaniem ustawy o VAT.
OD 11 listopada
Nowe wzory deklaracji składanych do PFRON
Od 11 listopada 2021 r. obowiązuje rozporządzenie ministra rodziny i polityki społecznej z 29 września 2021 r. w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych Zarządowi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten fundusz (Dz.U. poz. 1939). Określono w nim nowe wzory deklaracji DEK-1-0, DEK-1-a, DEK-1-b, DEK-1-u, DEK-2-a, DEK-2-b, DEK-2-u, DEK-W, DEK-R, DEK-Z.
Przy czym zgodnie z par. 2 rozporządzenia:
1) deklaracje za okresy sprawozdawcze do stycznia 2021 r. włącznie oraz deklaracje roczne za okresy sprawozdawcze do 2020 r. włącznie składa się według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych;
2) zmian w deklaracjach, o których mowa w pkt 1, dokonuje się, składając deklaracje według nowych wzorów;
3) w okresie czterech miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia deklaracje za okresy sprawozdawcze począwszy od lutego 2021 r. mogą być składane według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych;
4) w okresie czterech miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia zmian w deklaracjach, o których mowa w pkt 1 i 3, można dokonywać, składając deklaracje według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych;
5) deklaracjom o symbolach DEK-1-0, DEK-1-a, DEK-1-b, DEK-1-u, DEK-2-a, DEK-2-b i DEK-2-u odpowiadają właściwe deklaracje o symbolach DEK-I-0, DEK-I-a, DEK-I-b, DEK-I-u, DEK-II-a, DEK-II-b i DEK-II-u sporządzone według wzorów określonych w przepisach dotychczasowych.
OD 1 grudnia
Krajowy Rejestr Zadłużonych
Od 1 grudnia 2021 r. ma zacząć działać Krajowy Rejestr Zadłużonych, który będzie jawnym rejestrem prowadzonym przez ministra sprawiedliwości w systemie teleinformatycznym. Aby zweryfikować osobę fizyczną lub firmę, niezbędny będzie tylko PESEL (osoba fizyczna), NIP (firma) lub sygnatura akt sprawy.
Zgodnie z ustawą z 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1909) w rejestrze tym ujawniane będą informacje o:
1) osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których są albo były prowadzone postępowania:
a) restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1588),
b) upadłościowe lub wtórne postępowania upadłościowe,
c) zakończone prawomocnym orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 373 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1228; ost.zm. Dz.U z 2021 r. poz. 1598),
d) w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego;
2) wspólnikach osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, jeżeli ogłoszono upadłość spółki, wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe wobec spółki lub oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki na podstawie art. 13 ust. 1 lub 2 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe;
3) osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego lub sąd z uwagi na to, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, albo umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez naczelnika urzędu skarbowego lub dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z uwagi na to, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;
4) osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, a które zalegają ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż trzy miesiące.
z ostatniej chwili
Zmiany w sprawozdawczości
Senat na posiedzeniu 29 października 2021 r. przyjął bez poprawek uchwaloną przez Sejm ustawę z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Ustawa oczekuje na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw. Ma ona wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z pewnymi wyjątkami, które wejdą w życie 1 stycznia 2022 r. i 1 czerwca 2022 r.
Ustawa ta wprowadza zmiany w następujących ustawach: o rachunkowości, o podatku dochodowym od osób prawnych, o Krajowym Rejestrze Sądowym, o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Nowela wprowadza także zmiany dotyczące konsolidacji sprawozdań finansowych alternatywnych spółek inwestycyjnych (ASI).
Zmiany wynikają m.in. z rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/815 z 17 grudnia 2018 r. uzupełniającego dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania. Nowe rozwiązania mają na celu dostosowanie obecnie obowiązujących przepisów w zakresie sprawozdawczości finansowej oraz rewizji finansowej do aktualnej sytuacji prawnej i gospodarczej oraz do nowych możliwości technologicznych. Dlatego nowela przewiduje wprowadzenie obowiązku sporządzania przez emitentów sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności w jednym formacie elektronicznym (XHTML). Dla skonsolidowanych sprawozdań finansowych obowiązkowe będzie też dodatkowe oznakowanie przy użyciu języka znaczników Inline XBRL. Zmiany dotyczyć też będą pozostałych jednostek stosujących międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej. W ich przypadku dojdzie do większego ujednolicenia formatów i tym samym zwiększenia użyteczności sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności. Będzie możliwość automatycznego przeszukiwania dokumentów oraz porównywania, analizy i interpretacji danych. Tu do sporządzania jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności obowiązkowy będzie format XHTML lub inny format pozwalający na automatyczne przeszukanie dokumentu. Względem skonsolidowanych sprawozdań finansowych sporządzonych w XHTML będzie możliwość znakowania z użyciem znaczników XBRL (zgodnie z taksonomią określoną w unijnym rozporządzeniu 2019/815). Ponadto, jak wskazało Ministerstwo Finansów, „w zakresie ułatwień w sposobie podpisywania sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych, sprawozdań z działalności, sprawozdań z działalności grupy kapitałowej, sprawozdań z płatności oraz skonsolidowanych sprawozdań z płatności wprowadza się możliwość podpisu tych sprawozdań przez co najmniej jednego członka tego organu wieloosobowego pod warunkiem uzyskania przez niego od pozostałych członków oświadczeń potwierdzających, że sprawozdanie spełnia wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości”.
Nowelizacja ma też za cel m.in. sprawną realizację kontroli przeprowadzanych przez Polską Agencję Nadzoru Audytorskiego w firmach audytorskich. Dlatego PANA otrzymała dodatkowe kompetencje.
ważne obowiązki:
30 listopada
Ustalenie płatnika zasiłków na 2022 r.
Każdy płatnik składek musi ustalić na 30 listopada 2021 r., ile osób zgłasza do ubezpieczenia chorobowego. Od tej liczby zależy bowiem, kto w kolejnym roku kalendarzowym będzie wypłacał zasiłki (chorobowe, opiekuńcze, macierzyńskie, wyrównawcze oraz świadczenia rehabilitacyjne). Jeżeli na 30 listopada 2021 r. płatnik będzie zgłaszać do ubezpieczenia powyżej 20 osób, to w 2022 r. będzie on ustalać prawo do zasiłków i ich wysokość, a także je wypłacać. Jeśli natomiast liczba ubezpieczonych będzie nie większa niż 20, to zasiłki od przyszłego roku będzie wypłacać ZUS.
Jedynie w stosunku do płatników składek, którzy na 30 listopada 2021 r. nie zgłaszali nikogo do ubezpieczenia chorobowego, liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia.
W liczbie ubezpieczonych uwzględnia się:
  • pracowników (w tym również uczniów),
  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę nakładczą,
  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące,
  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.
W liczbie tej nie uwzględnia się natomiast osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych, a także duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.
Uwaga! Zmiana liczby osób zgłaszanych do ubezpieczenia chorobowego, która następuje po 30 listopada danego roku (lub po pierwszym miesiącu, w którym płatnik składek dokonał pierwszego zgłoszenia osób do ubezpieczenia chorobowego), nie ma wpływu na przyznane wcześniej uprawnienie do ustalania prawa do wypłaty zasiłków.
Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 4 listopada 2021 r.