Mąż rozliczał zryczałtowany podatek od przychodów z najmu naszego wspólnego mieszkania – pisze pani Katarzyna. – We wrześniu zmarł. Czy po jego śmierci nadal mogę rozliczać się w preferencyjny sposób i odprowadzać daninę w wysokości 8,5 proc.?
ikona lupy />
Grzegorz Jeziorek kierownik działu obsługi bezpośredniej w Urzędzie Skarbowym w Brzesku / Media
Prawo do opłacania zryczałtowanego podatku nie przechodzi automatycznie na spadkobierców. Wynika to z tego, że prawa niemajątkowe są przedmiotem sukcesji jedynie wtedy, gdy są związane z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą, pod warunkiem dalszego jej prowadzenia na rachunek spadkobierców. Natomiast ryczałt od najmu prywatnego dotyczy umów zawieranych poza działalnością.
Aby pani Katarzyna mogła korzystać z preferencyjnego opodatkowania, musi w ciągu 20 dni po miesiącu, w którym osiągnęła pierwszy przychód po śmierci małżonka, złożyć oświadczenie o wyborze ryczałtu (w przypadku przychodów otrzymanych w grudniu – pismo składa się do końca roku).
Jak rozliczyć ten podatek po śmierci męża? Można to pokazać na przykładzie. Załóżmy więc, że małżonkowie poinformowali urząd, że przychody z najmu wspólnego mieszkania w 2014 r. będą opodatkowane ryczałtem i rozliczane przez męża. We wrześniu 2014 r. mąż zmarł. Jeżeli żona nie złoży oświadczenia o wyborze ryczałtu w ciągu 20 dni po miesiącu, w którym osiągnęła pierwszy przychód po śmierci małżonka, uzyskane kwoty z tytułu umów najmu będzie musiała opodatkować według skali podatkowej. Oczywiście rozliczenie jest uzależnione od tego, czy małżeństwo miało dzieci czy też nie. Chodzi bowiem o to, że przychody z 50-proc. najmu (po zmarłym) powinny być dzielone równo między spadkobierców, tj. żonę i dzieci, nawet jeśli nie ma jeszcze postanowienia sądu o nabyciu spadku. Dlatego jeżeli np. małżonkowie mieli dwoje dzieci, to żona w zeznaniu składanym do 30 kwietnia powinna uwzględnić przychody z najmu uzyskane po śmierci męża za swoje 50 proc. i 1/3 z połowy po małżonku. Resztę przychodu powinny rozliczyć dzieci.
Jeżeli jednak żona złoży oświadczenie o wyborze ryczałtu, wówczas przychód będzie mogła opodatkować 8,5-proc. stawką. Do przychodu osiąganego z najmu nie wlicza się ponoszonych przez najemcę wydatków (opłat) związanych z przedmiotem najmu, jeżeli z umowy wynika, że najemca jest zobowiązany do ich regulowania. Wynika to z art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Podatek wpłaca się co miesiąc do urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia następnego miesiąca, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania PIT-28, czyli do końca stycznia. Uzyskany przychód można pomniejszyć m.in. o zapłacone składki na własne ubezpieczenie społeczne, darowizny, wydatki rehabilitacyjne (zgodnie z przepisami o uldze rehabilitacyjnej), z kolei podatek – o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Oczywiście jest to możliwe pod warunkiem, że tych samych wydatków podatnik nie odliczył już od innych dochodów lub podatku, rozliczanych według innych zasad.
Pani Katarzyna pisze, że całość wpływów z najmu wspólnego mieszkania była rozliczana przez jej małżonka. Przypomnijmy, że taka możliwość istnieje tylko wtedy, gdy mąż i żona złożą oświadczenie (w formie pisemnej) naczelnikowi urzędu skarbowego, wskazując, które z nich będzie dokonywało rozliczeń. Dokument ten podpisują obydwoje. Dotychczas oświadczenie takie trzeba było składać co roku. Od przyszłego – to się zmieni. Wystarczy, że o takim zamiarze poinformują naczelnika urzędu skarbowego tylko raz. Kolejne oświadczenie będzie wymagane dopiero w razie rezygnacji z rozliczania podatku przez jedno z małżonków.
Jak wybrać sposób opodatkowania najmu prywatnego
Według skali (18 i 32 proc.) Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (8,5-proc.)
Kiedy jest opłacalny Gdy z najmem wiążą się wysokie koszty.Przychód do opodatkowania można pomniejszyć o poniesione koszty, m.in. nakłady na remont mieszkania, lecz także na jego urządzenie (np. meble, sprzęt RTV i AGD), wydatki na ubezpieczenie, zapłacony podatek od nieruchomości, odpisy amortyzacyjne, odsetki od kredytu zaciągniętego na zakup lokalu Gdy koszty związane z najmem są niskie (albo nie można ich odliczyć).Przychód można pomniejszyć m.in. o zapłacone składki na własne ubezpieczenie społeczne, darowizny, wydatki rehabilitacyjne (zgodnie z przepisami o uldze rehabilitacyjnej), z kolei podatek – o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Jak się rozliczyć l o wyborze tej formy opodatkowania nie trzeba informować naczelnika urzędu skarbowego;● co miesiąc należy samodzielnie obliczać zaliczkę na podatek i wpłacać ją do urzędu w terminie do 20. dnia kolejnego miesiąca. Tylko zaliczkę za ostatni miesiąc roku płaci się do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Nie trzeba tego robić, jeżeli przed upływem terminu na jej uregulowanie (tj. do 20 stycznia) podatnik złoży zeznanie roczne i dokona zapłaty wynikającego z niego podatku;● zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przekazuje się fiskusowi do 30 kwietnia następnego roku (PIT-36). l trzeba złożyć oświadczenie o wyborze ryczałtu naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 stycznia. Jeżeli podatnik rozpoczyna najem w ciągu roku, to powinien takie zgłoszenie złożyć w terminie zapłaty podatku za pierwszy osiągnięty z tego tytułu przychód, a gdy środki otrzymał w grudniu – to do końca roku;● podatek wpłaca się co miesiąc do urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia następnego miesiąca następującego, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania;n zeznanie PIT-28,składa się do końca stycznia.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1a, art. 9, art. 12 ust. 1 pkt 3, art. 21, art. 22 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 ze zm.).
PORADA EKSPERTA
Jeżeli między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, całość przychodu z najmu mieszkania może opodatkować ryczałtem jedno z nich. Gdy sąd orzeknie o rozwodzie bądź separacji, sytuacja się zmieni. Jeżeli przedmiot umowy najmu przypadnie małżonkowi, który nie opłacał dotychczas ryczałtu, nie może on dalej korzystać z preferencyjnego rozliczenia, chyba że złoży naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie o wyborze ryczałtu. Ma na to czas do 20 stycznia roku podatkowego, a w przypadku rozpoczęcia osiągania przychodów w trakcie roku – w terminie płatności pierwszej wpłaty na ryczałt.