Skarbówka konsekwentnie twierdzi, że spółka jawna, która raz stała się podatnikiem podatku dochodowego, nie pozbędzie się już tego statusu.

Z interpretacji dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej wynika, że nie zmieni tego ani złożenie w terminie aktualizacji formularza CIT-15J, ani zmiana składu wspólników na osoby wyłącznie fizyczne.
Przypomnijmy, że od 2021 r. spółki jawne, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, muszą informować urząd skarbowy przed rozpoczęciem roku obrotowego o podmiotach posiadających bezpośrednio lub pośrednio prawo do udziału w zysku (na druku CIT-15J). Mają też obowiązek aktualizowania takiej informacji w ciągu 14 dni od zaistnienia zmian w swoim składzie.
Wspólnik spółki jawnej z postojowym
Wspólnik spółki jawnej z postojowym

Zobacz również
Jeżeli tego nie zrobią, stają się podatnikiem CIT.
Nie pomoże aktualizacja informacji…
O zastosowanie tych regulacji spytała spółka komandytowo-akcyjna, która stała się wspólnikiem spółki jawnej będącej już podatnikiem CIT. Przed rozpoczęciem roku obrotowego spółka jawna nie złożyła w terminie CIT-15J. Natomiast terminowo, w ciągu 14 dni od zmiany swojego składu osobowego, złożyła aktualizację tego formularza.
Jej wspólnik (czyli SKA) uważał, że dzięki powiadomieniu na czas o tej zmianie spółka jawna przestała być podatnikiem CIT. Spełniona została bowiem przesłanka z art. 1 ust. 3 lit. b ustawy o CIT – argumentował.
Zwrócił uwagę na fragment uzasadnienia do nowelizacji nakładającej nowe obowiązki w tym zakresie. Napisano w nim, że „regulacjami tymi nie będą zatem objęte spółki jawne, w przypadku których tożsamość wszystkich wspólników spółki, będących podatnikami podatku dochodowego (osoby fizyczne lub prawne), zostanie ujawniona właściwemu urzędowi skarbowemu”.
Wspólnik podkreślił, że celem wprowadzenia obowiązku składania przez spółki jawne informacji CIT-15J miało być „zapewnienie możliwości weryfikacji przez organy podatkowe prawidłowości wykazywania przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów z udziału w zyskach tej spółki”. Uważał zatem, że cel ten jest zachowany, jeżeli spółka jawna złoży w terminie aktualizację informacji CIT-15J.
Nie zgodził się z tym dyrektor KIS. Wyjaśnił, że spółka jawna, która nie dopełni obowiązków informacyjnych, ma status podatnika CIT aż do dnia likwidacji spółki lub wykreślenia z rejestru przedsiębiorców. Jako podstawę prawną wskazał tu art. 1 ust. 5 ustawy CIT,
Ani zmiana składu osobowego…
Kolejna interpretacja – z 16 września br. – dowodzi, że spółka jawna nie przestanie być podatnikiem CIT, nawet jeżeli nastąpi zmiana składu wspólników i będą nimi już tylko osoby fizyczne.
Dyrektor KIS powołał się tu na ten sam art. 1 ust. 5 ustawy CIT, zgodnie z którym spółka jawna, która uzyska status podatnika CIT, zachowuje go aż do czasu jej likwidacji lub wykreślenia z rejestru przedsiębiorców. Zmiany w składzie osobowym spółki jawnej, która uzyska status podatnika podatku CIT, nie mają zatem wpływu na ten status – stwierdził organ.
Taką wykładnię zaprezentowało też Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie redakcji. Pisaliśmy o tym w artykule „Ministerstwo zmusza spółki jawne do rozwiązania” (DGP nr 142/2021).
Doradcy podatkowi nie zgadzają się z taką interpretacją. Wskazują na art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy o CIT, z którego wynika, że ustawa ta ma zastosowanie „do spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne”.
Jeżeli nie jest więc spełniona norma prawna wynikająca z art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy o CIT, to wcześniejsze uzyskanie statusu podatnika CIT nie powinno mieć żadnego znaczenia – twierdzą eksperci. Ich zdaniem w takiej sytuacji nie ma sensu powoływanie się przez fiskusa na kolejne przepisy ustawy, tj. art. 1 ust. 5 ustawy o CIT.

Po zmianie składu będzie konieczna aktualizacja CIT-15J

Jeszcze inny problem powstaje, gdy w spółce jawnej, w której uczestniczą wyłącznie osoby fizyczne, nastąpi zmiana składu wspólników i od tej pory będą nimi także osoby prawne.
Pojawia się pytanie, czy w takiej sytuacji spółka jawna musi złożyć aktualizację informacji CIT-15J, skoro wcześniej nie miała obowiązku złożenia samej tej informacji.
Przypomnijmy, że z obecnych przepisów wynika, iż CIT-15J składają wyłącznie spółki jawne, których wspólnikami nie są jedynie osoby fizyczne. Nie mają natomiast obowiązku spółki, których wspólnikami są tylko osoby fizyczne. Co zatem w sytuacji, gdy skład osobowy takiej spółki się zmienia i do wspólników dołączają osoby prawne (np. inne spółki)?
Doprecyzowanie przepisów w tym zakresie przewiduje projekt Polskiego Ładu, nad którym trwają obecnie prace w Sejmie. Zakłada on, że w takiej sytuacji spółka jawna będzie musiała jednak złożyć aktualizację CIT-15J (mimo że pierwotnie nie miała obowiązku złożenia takiej informacji).
Interpretacje indywidualne dyrektora KIS: z 2 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.133.2021.1.JF, oraz z 16 września 2021 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.309.2021.1.AR