Z opublikowanych przez Ministerstwo Finansów najnowszych statystyk dotyczących APA wynika też, że zmniejsza się, lecz w znacznie wolniejszym tempie, liczba nierozpatrzonych wniosków o wydanie porozumienia cenowego. Do końca marca br. toczyło się 446 postępowań w sprawie wniosków o wydanie porozumienia cenowego, natomiast według stanu na 30 czerwca br. było ich 408.
W drugim kwartale br. wydłużył się natomiast średni czas oczekiwania na jednostronne uprzednie porozumienie cenowe (ang. advanced pricing agreements – APA). Do końca marca br. było to 12 miesięcy, natomiast według danych za drugi kwartał 2021 r. trzeba było czekać na rozstrzygnięcie średnio 17 miesięcy. Przypomnijmy, że jednostronne APA są najbardziej popularnymi uprzednimi porozumieniami cenowymi.
Poprzednie dane, dostępne za okres do 31 marca br., omówiliśmy szeroko w artykule „Rozładowanie kolejki APA może zająć nawet wiele lat” (DGP nr 88/2021). Wskazywaliśmy wtedy na utrzymującą się tendencję do wydawania przez szefa KAS co najwyżej kilkunastu APA rocznie. Ministerstwo Finansów deklarowało jednak, że w 2021 r. sytuacja powinna się zdecydowanie poprawić, choćby dlatego, że rok wcześniej powiększył się skład zespołu odpowiedzialnego za wydawanie porozumień cenowych.
Z najnowszych statystyk wynika, że faktycznie można mówić o pewnym rozładowaniu kolejki.
Nie tylko jednostronne
Przypomnijmy, że w całym 2020 r. wydano 11 jednostronnych i 7 dwustronnych APA (czyli w sumie 18). W pierwszym kwartale br. szef KAS wydał dwa jednostronne porozumienia, natomiast w drugim kwartale – 36 jednostronnych APA i 4 porozumienia dwustronne. Łącznie więc w drugim kwartale zawarto 40 nowych APA.
Przypomnijmy, że jednostronne uprzednie porozumienia cenowe zawierane są wyłącznie między podatnikiem a szefem KAS. Dwustronne APA dotyczą transakcji między polskim a zagranicznym podmiotem powiązanym. W takim wypadku szef KAS porozumiewa się z właściwym zagranicznym organem podatkowym (dwustronna APA) bądź z więcej niż jednym zagranicznym fiskusem (wielostronna APA).
Dużo do zrobienia
Nadal bardzo dużo postępowań dotyczących APA jest w toku. Według stanu na koniec czerwca br. dotyczyło to 378 wniosków o jednostronne porozumienie, 29 wniosków o dwustronną APA i jednego wniosku o wydanie dokumentu wielostronnego. Łącznie toczyło się więc 408 postępowań.
Fiskus nadal przekracza ustawowy czas na zakończenie postępowania w sprawie wydania APA. Termin ten został wytyczony w art. 97 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2200). Przepis ten nakazuje zakończyć postępowanie bez zbędnej zwłoki nie później niż po sześciu miesiącach (jednostronne porozumienie) oraz 12 i 18 miesiącach (dwustronne i wielostronne porozumienia).
W praktyce jednak na decyzję szefa KAS trzeba czekać o wiele dłużej. Przykładowo średni czas oczekiwania na jednostronną APA to 17 miesięcy, natomiast według danych za pierwszy kwartał było to 12 miesięcy (przy czym uśrednione dane dotyczą całego okresu, za który publikowane są statystyki, a więc od 2006 r. do 2021 r.). W pozostałych przypadkach jest to: 30 miesięcy przy oczekiwaniu na dwustronne APA i 35 miesięcy – przy czekaniu na wielostronne porozumienia (według danych do końca pierwszego kwartału odpowiednio 31 miesięcy i 35 miesięcy).
Dlaczego warto czekać
Przypomnijmy, że uprzednie porozumienia cenowe to rodzaj glejtu od fiskusa, że rozliczenia podatnika z podmiotami powiązanymi są prawidłowe, a więc urzędnicy skarbówki nie zakwestionują wysokości kosztów podatkowych. Porozumienie ważne jest nie dłużej niż pięć lat podatkowych (może być odnowione na ten sam okres).
Od 2018 r. pozyskanie APA stało się bardziej atrakcyjne ze względu na to, że pozwala ono podatnikowi nie stosować limitu z art. 15e ustawy o CIT wobec wydatków na usługi niematerialne nabyte od podmiotów powiązanych. Zasadniczo bowiem zgodnie z tym przepisem, jeśli koszty usług niematerialnych (np. doradczych czy reklamowych) przekroczą 3 mln zł rocznie, to od nadwyżki przychodu można odliczyć wyłącznie 5 proc. tzw. podatkowej EBITDA.
Zawieranie porozumień z szefem KAS, choć długotrwałe i kosztowne (w zależności od sytuacji i rodzaju porozumienia opłata wynosi od 5 tys. zł do 200 tys. zł), zyskało więc na atrakcyjności. Szczególnie widoczne było to w 2019 r., gdy złożono 192 takie wnioski, co wtedy jednak było związane głównie z zapowiedziami dalszych korzyści z uzyskania APA. Ostatecznie nie zostały one wdrożone, więc rok później wniosków było dużo mniej – 50.©℗
Uprzednie porozumienia cenowe zawarte w latach 2006‒2021
ROK JEDNOSTRONNE DWUSTRONNE WIELOSTRONNE RAZEM
2006 1 0 0 1
2007 2 0 0 2
2008 6 0 0 6
2009 2 0 0 2
2010 7 0 0 7
2011 2 2 0 4
2012 5 0 0 5
2013 4 0 0 4
2014 0 0 1 1
2015 5 1 0 6
2016 5 1 0 6
2017 7 4 0 11
2018 6 4 0 10
2019 13 1 1 15
2020 11 7 0 18
30.06.2021 38 4 0 42
ŁĄCZNIE 114 24 2 140
Źródło: Ministerstwo Finansów