Kraje unijne mają prawo pobierać VAT od usług telekomunikacyjnych świadczonych na ich terytorium na rzecz konsumentów z krajów trzecich, jeśli tylko wdrożą one w tym celu odpowiednie przepisy – wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE.
Dotyczył on Austrii, gdzie takie regulacje już obowiązują. Jeśli Polska, w ślad za Austrią, wdrożyłaby odpowiednie przepisy u nas, to mogłaby zyskać prawo do pobierania podatku np. od usług telekomunikacyjnych świadczonych przez ukraińskiego operatora na rzecz ukraińskich klientów czasowo przebywających w naszym kraju. To mogłoby się przełożyć na wyższe ceny roamingu dla pozaunijnych turystów.
Spór, który trafił na wokandę unijnego trybunału, dotyczył wyjątku od ogólnych zasad ustalania miejsca świadczenia niektórych usług na rzecz konsumentów. Zasadą jest, że usługi telekomunikacyjne świadczone na rzecz osób niebędących podatnikami VAT są opodatkowane w miejscu ich siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu. Takie przepisy obowiązują również w Polsce (art. 28k ustawy o VAT).
Dyrektywa VAT pozwala jednak państwom unijnym wprowadzać wyjątki od tej reguły „w celu zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, nieopodatkowaniu lub zakłóceniu konkurencji”. Warunkiem jest, aby usługi były faktycznie świadczone (użytkowane i wykorzystywane) na terytorium danego państwa (art. 59a i art. 59b).
Taki właśnie wyjątek wprowadziła Austria, decydując się na opodatkowanie u siebie usług telekomunikacyjnych świadczonych na rzecz konsumentów spoza UE. Okazało się to problemem dla operatora telekomunikacyjnego z Korei Południowej. Gdy jego abonenci wyjechali czasowo do Austrii, jeden z tamtejszych operatorów udostępnił koreańskiej firmie swoją sieć w zamian za opłaty powiększone o 20 proc. austriackiego VAT. Koreańczycy obciążyli swoich abonentów opłatami roamingowymi, a następnie złożyli w Austrii wniosek o zwrot VAT, według procedury VAT-REFUND.
Austriacki fiskus odmówił zwrotu. Stwierdził, że koreańska spółka wyświadczyła usługi opodatkowane na terytorium Austrii, powinna więc zarejestrować się tu dla celów VAT i skorzystać z odliczenia podatku naliczonego.
Koreańska firma nie zgodziła się z taką wykładnią, a jej spór z fiskusem trafił do sądu. Sąd drugiej instancji zawiesił postępowanie i spytał TSUE, czy przepisy, które pozwoliły na opodatkowanie roamingu na terytorium UE, są zgodne z unijnym prawem.
TSUE uznał, że austriackie przepisy nie naruszają dyrektywy, a więc Austria mogła pobrać VAT i odmówić jego zwrotu firmie z Korei Płd. Trybunał wyjaśnił, że już z samego charakteru usług roamingu wynika, iż faktyczne korzystanie z nich ma miejsce na terytorium danego państwa podczas tymczasowego pobytu w nim klientów, a więc tam, gdzie używana jest sieć komórkowa. To pozwala na skorzystanie z wyjątku zapisanego w art. 59a i art. 59b dyrektywy VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy dana usługa byłaby opodatkowana w Korei Płd. W przeciwnym razie uzależniałoby to stosowanie unijnych przepisów w zakresie VAT od wewnętrznego prawa podatkowego państw trzecich, a nie to było zamiarem unijnego prawodawcy – podsumował trybunał.
orzecznictwo
Wyrok TSUE z 15 kwietnia 2021 r., sygn. C-593/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
