Chodziło o to, czy wydatek na zakup nowego mieszkania będzie objęty ulgą mieszkaniową w sytuacji, gdy został on sfinansowany z zaliczki lub zadatku otrzymanego w ramach umowy przedwstępnej, a więc pieniędzy otrzymanych jeszcze przed ostatecznym zbyciem nieruchomości.

sygn. akt II FPS 4/19 UCHWAŁA NSA z 17 lutego 2020 r.
Problem dotyczył podatników, którzy sprzedali nieruchomość przed upływem pięciu lat od ich nabycia. Takie osoby muszą bowiem płacić PIT od dochodu ze zbycia nieruchomości. Jedynym ratunkiem jest dla nich ulga mieszkaniowa, czyli przeznaczenie tych pieniędzy na zakup nowej nieruchomości, w której realizować będą własne cele mieszkaniowe. Przepis mówi, że pieniądze muszą zostać wydatkowane w terminie trzech lat (do końca 2018 r. obowiązywał termin dwóch lat) od końca roku, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Spór sprowadzał się więc do tego, czy można wydać te pieniądze wcześniej – jeszcze przed ostatecznym zbyciem.
Fiskus był zdania, że w takiej sytuacji nie można korzystać z ulgi mieszkaniowej, bo zwolnienie wymaga, aby zarówno nabycie nieruchomości, jak i wydatki związane z tym nabyciem nastąpiły po uzyskaniu przychodu ze zbycia lokalu mieszkalnego.

ROZSTRZYGNIĘCIE

Kwota zadatku lub zaliczki, otrzymana przy zawarciu przedwstępnej umowy odpłatnego zbycia nieruchomości, wydatkowana na cele mieszkaniowe jest objęta ulgą mieszkaniową, jeśli następnie doszło do zawarcia umowy przyrzeczonej, przenoszącej własność nieruchomości, a kwota zadatku, zaliczki została zaliczona na poczet ceny jej odpłatnego zbycia. Ustawodawca nie wymaga, aby pieniądze zostały wydane w całości dopiero po definitywnym przeniesieniu własności na nabywcę.

PODSUMOWANIE

Uchwała NSA to dobra wiadomość dla podatników. Nie muszą oni już czekać z nabyciem nowej nieruchomości do momentu sprzedaży starej. Na własne cele mieszkaniowe wolno im przeznaczyć zaliczkę lub zadatek i kwota ta objęta będzie zwolnieniem.
Kolorem niebieskim oznaczyliśmy pozytywną dla podatników linię orzeczniczą, a czerwonym – niekorzystną.