W roku 2014 nastąpi zmiana przepisów ordynacji podatkowej, dotyczących tłumaczenia dokumentów podatkowych i księgowych sporządzonych w innym języku. Urzędy od teraz będą mogły zobowiązać podatnika do przetłumaczenia na język polski dokumentów sporządzonych przez niego w języku obcym. Warto zatem zgłębić temat tłumaczeń księgowych, ponieważ będzie on dotyczyć znacznie szerszego grona osób.

Obecnie przepisy nie dają możliwości zwrócenia się przez urząd skarbowy do strony postępowania o przetłumaczenie na język polski składanych dokumentów Nie dotyczy to jednak postępowań prowadzonych przez organy kontroli podatkowej. W 2014 roku przepisy mają ulec unifikacji. Oznacza to, że odpowiedzialność za wykonanie tłumaczenia dokumentów księgowych spadnie na: podatnika, płatnika, następcy prawnego czy też inną osobę trzecią. Co ważne, Ustawa nie proponuje wprowadzenia tego obowiązku jako nowego, lecz tylko rozszerzenie jego stosowania na organ niższej instancji (organ podatkowy, a nie tylko organ kontroli skarbowej). Może to oznaczać korzyść dla podatnika, gdyż może zmniejszyć liczbę spraw kierowanych do organu kontroli i przez to uprościć i skrócić postępowanie.

Takie przetłumaczenie na polski poszczególnych dokumentów odbywać się będzie na koszt strony postępowania. Obejmuje to zarówno dokumenty, których może zażądać organ podatkowy, jak i dokumenty przedłożone z inicjatywy strony. Co natomiast jeśli z jakiegoś względu nie będziemy mogli dostarczyć takiego tłumaczenia? Wtedy Urząd Skarbowy samodzielnie wybiera biuro tłumaczeń, które przetłumaczy dokumentację, a kosztami obciążeni będziemy my, podatnicy. Dodatkowo w przypadku braku merytorycznych argumentów, które uzasadniałyby niedostarczenie przez stronę tłumaczenia, prawo przewiduje karę porządkową, w wysokości nawet do 2 800 złotych. Należy o tym pamiętać aby przez nieuwagę nie ponosić zbędnych kosztów.

Widać zatem, że kwestia powinna żywo zainteresować bardzo wiele firm. Które dokładnie? Między innymi wszystkie firmy, które posiadają zagraniczne oddziały, czasem koncerny, jeśli potrzebują tłumaczenia sprawozdań jednostkowych w celu opracowania sprawozdania skonsolidowanego. Ponadto, ogólnie rzecz ujmując, wszystkie firmy, które wchodzą na rynki zagraniczne lub z zagranicy na rynek polski, ale także firmy aktywnie prowadzące działania importowe bądź eksportowe, poszukujące zagranicznych inwestorów, czy członków międzynarodowych konsorcjów lub grup kapitałowych.

Na co należy zwrócić uwagę w kwestii tłumaczeń księgowych? Poza oczywistością taką jak poprawne dane liczbowe, kwoty, dane identyfikacyjne (NIP, REGON, KRS, PESEL) – tutaj niezwykle ważna jest korekta pod kątem kompletności danych w ramach Wewnętrznej Kontroli Jakości, należy pamiętać o stosowaniu poprawnej terminologii, czyli dobór właściwych odpowiedników w języku polskim dla słownictwa z zakresu rachunkowości, księgowości czy podatków. W żadnym wypadku nie można pozwolić sobie na tłumaczenie dosłowne, ponieważ jest to uważane za brak profesjonalizmu. Do tego niezbędna jest znajomość najbardziej aktualnej terminologii w obu językach. Posłużmy się przykładem: jeszcze kilka lat temu (przed wprowadzeniem nowej ustawy o rachunkowości) w polskich sprawozdaniach finansowych występował termin „majątek trwały/majątek obrotowy”, obecnie używa się określenia „aktywa trwałe/aktywa obrotowe”, a poprzednia nomenklatura już nie obowiązuje. Profesjonalny tłumacz musi śledzić takie zmiany i stosować je w swoich tłumaczeniach. Trzeba także pamiętać, że firmy działające na terenie Unii Europejskiej powinny stosować się do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, co obejmuje także kwestię jakości tłumaczeń.

Pozostaje kwestia wykonywania tłumaczeń księgowych. Można zdecydować się na dwa rozwiązania: albo bezpośrednio z pomocą profesjonalnego biura tłumaczeń, albo za pośrednictwem biura rachunkowego. Bezpośrednia praca z agencją translatorską daje możliwość wykorzystania takiego tłumaczenia w późniejszym czasie również do innych celów. Z pewnością czas oczekiwania będzie wówczas krótszy, ponieważ ograniczona zostanie liczba ogniw w łańcuchu komunikacji. Decydując się natomiast na pośrednictwo biura rachunkowego należy liczyć się z tym, że narzucona zostanie dodatkowa marża za pośrednictwo w usłudze. Konieczne jest też dokładne ustalenie odpowiedzialności biura rachunkowego – czy ma jedynie zlecić tłumaczenie, czy także ponosić odpowiedzialność za jego poprawność?

Na koniec warto podkreślić jeszcze jedną kwestię. W przypadku jakichkolwiek dokumentów firmowych niezwykle istotną rolę odgrywa spójność z poprzednimi dokumentami/raportami/bilansami, już funkcjonującymi w firmie. Dobrym rozwiązaniem jest dostarczenie do biura tłumaczeń poprzednich wersji tłumaczonych dokumentów, ponieważ pomoże to w zachowaniu konsekwencji nomenklatury (np. nazw działów, stanowisk, produktów). Dzięki temu wszystkie dokumenty będą stanowić jedną, spójną całość co na pewno będzie przydatne we współpracy z Urzędem Skarbowym.

Skrivanek Sp. z o. o.

Konsultacja: Krzysztof Piasecki, TIK-SOFT Sp. z o.o.