Wartości niematerialne i prawne to nie inwestycje. Wydatki na te pierwsze przedsiębiorca może potrącać na ogólnych zasadach.
W momencie podjęcia uzasadnionej decyzji o rezygnacji z wdrożenia nowego systemu finansowo-księgowego poniesione na ten cel wydatki, np. na licencje czy szkolenia, mogą być jednorazowo zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Tak uznał dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej.
Podkreślił, że w takiej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 15 ust. 4f ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.), zgodnie z którym koszty zaniechanej inwestycji są potrącane w dacie jej zbycia lub likwidacji. Nie dochodzi tu bowiem ani do sprzedaży, ani do likwidacji. Poza tym mamy do czynienia z wartościami niematerialnymi i prawnymi. A one nie mieszczą się w pojęciu inwestycji.
Dlatego właściwy będzie tu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Zawiera on ogólne zasady zaliczania do kosztów podatkowych. Warunkiem jest związek przyczynowo-skutkowy ponoszonych wydatków z osiągnięciem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Dany wydatek nie może być też wyłączony z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Dyrektor izby wyjaśnił też w interpretacji, kiedy można zastosować art. 15 ust. 4f ustawy o CIT. Przede wszystkim podkreślił, że inwestycja to nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększanie majątku trwałego. A wydatki na ten cel nie podlegają bezpośredniemu zaliczeniu do kosztów podatkowych, tylko wpływają na późniejszą wartość środka trwałego, który potem jest amortyzowany. Jeżeli inwestycja nie została zakończona, ustawodawca pozwala rozliczyć je w kosztach. I nie żąda przy tym spełnienia jakichś dodatkowych warunków, np. zaniechania z określonych powodów. Jednak podatnik powinien być w stanie wykazać, że podejmując inwestycję, zakładał jej związek z uzyskiwaniem przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła. Jest to bowiem podstawowy warunek zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Zatem wydatki poniesione na niedokończoną inwestycję, mogą być kosztami uzyskania przychodów w dwóch sytuacjach (art. 15 ust. 4f ustawy):
sprzedaży niedokończonej inwestycji,
zlikwidowania zaniechanej inwestycji.
W tym drugim przypadku co do zasady musi więc dojść do fizycznej likwidacji (nieodwracalnej i trwałej). Zaniechanie inwestycji może dotyczyć poniesionych kosztów dokumentacji konkretnego zadania inwestycyjnego już na etapie wstępnych prac badawczych dotyczących konkretnego obiektu.
W takim przypadku wystarczające do uznania kosztów jest podjęcie decyzji o zaniechanej inwestycji, wykreślenie jej z ewidencji rachunkowej i sporządzenie protokołu likwidacyjnego dokumentującego skutki decyzji o zaniechaniu bez konieczności przeprowadzenia fizycznej likwidacji dokumentacji. Warunkiem jest, aby efekt nakładów poniesionych na zaniechaną inwestycję nie był wykorzystywany w przyszłości.
Do uznania za koszty podatkowe strat wynikających z zaniechanych inwestycji konieczne jest podjęcie decyzji o trwałym i definitywnym odstąpieniu od dalszego prowadzenia zadania inwestycyjnego, a także niewykorzystywanie w przyszłości efektów poniesionych nakładów
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 10 stycznia 2014 r., sygn. IPTPB3/423-404/13-2/PM