Subskrybuj nas na Youtube
Wygrane w konkursach, grach i zakładach wzajemnych uzyskane w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego podlegają co do zasady opodatkowaniu 10 – proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym, podatnikom w określonych przypadkach przysługują jednak pewne zwolnienia.
Wygrane w loteriach, zakładach i grach liczbowych
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U.2012.361 z późn. zm. dalej: updof) przewiduje szereg zwolnień podatkowych dla dochodów w postaci nagród i wygranych, jeżeli tego rodzaju dochody spełniają limity kwotowe i warunki przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a lub 68 updof. Artykuł 21 updof wprowadza zwolnienia przedmiotowe, które w większości limitowane są kwotowo. W przypadku wygranej w grze liczbowej, loterii pieniężnej czy zakładach wzajemnych gracz nie zapłaci podatku, jeżeli wygrana nie przekroczy 2.280 zł (art. 21 ust. 1 pkt 6a). Należy pamiętać, że wartość wygranych w tego rodzaju grach nie podlega sumowaniu, dlatego też limit kwotowy dotyczy tylko jednorazowej wygranej. W przypadku przekroczenia 2.280 zł od jednorazowej wygranej zostanie pobrany podatek od całej wygranej, a nie tylko od nadwyżki. Tego rodzaju podatek potrąci podmiot wypłacający wygraną (np. Totalizator sportowy w wygranej w Lotto przed wypłaceniem wygranej kwoty automatycznie pobierze nam 10% podatek), dlatego też podatnik nie będzie musiał wykazać tego typu korzyści w rozliczeniu rocznym PIT.
Wygrane w konkursach radiowych i telewizyjnych
Kolejne limitowane zwolnienie dotyczy wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja), konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu oraz nagrody związane ze sprzedażą premiową tj. np. wycieczki, bonusy (art. 21 ust. 1 pkt 68 updof). Jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekroczy 760 zł, podatnik nie będzie musiał zapłacić podatku dochodowego. Zwolnienie nagród związanych ze sprzedażą premiową nie dotyczy jednak nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, które stanowią przychód z tej działalności.
W przypadku wygranej pieniężnej, powyżej 760 zł, organizator automatycznie pobierze nam podatek od wypłacanej kwoty. Natomiast w przypadku wygranej rzeczowej (telewizora, samochodu), organizator może zażądać wpłaty gotówki na poczet należnego podatku, przed udostępnieniem wygranej (art. 41 ust. 7 updof) - jeżeli np. wygramy nowy samochód w konkursie telewizyjnym z pewnością zostaniemy poproszeni o zapłacenie 10% wartości pojazdu. Pobraną kwotę organizator jest zobowiązany przekazać do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
Pewne problemy mogą się pojawić w przypadku wygranych w konkursach internetowych. Art. 21 ust. 1 pkt 68 nie daje jednoznacznej odpowiedzi czy internet można zaliczyć do środka masowego przekazu, co oznacza, że nie wszystkie wygrane w konkursach internetowych będą objęte zwolnieniem. Zwolnieniem nie zostaną objęte konkursy organizowane dla zamkniętej liczby odbiorców jak np. konkursy wysyłane e-mailem lub konkursy skierowane wyłącznie do pracowników danej firmy. Ponadto, pewne kontrowersyjne stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 8 kwietnia 2011 r. (nr DD3/033/224/OBQ/10/PK-1555). MF uznał, że aby można było skorzystać ze zwolnienia, konkursy takie powinny zarówno być ogłaszane przez media, jak i zorganizowane przez instytucję zaliczaną do środków masowego przekazu. Oznacza to, że tylko w nielicznych przypadkach będzie można skorzystać ze zwolnienia, a wszelkie wygrane poniżej 760 zł mogą podlegać opodatkowaniu. Nie jest zatem wystarczające samo ogłoszenie konkursu na powszechnie dostępnej stronie internetowej. Analogiczne stanowisko prezentowane jest również w judykaturze (WSA w Szczecinie w wyroku z 29 września 2010 r., I SA/Sz 581/10; WSA w Warszawie w wyroku z 15 stycznia 2010 r., III SA/Wa 1189/09).
Zwolnieniem do magicznej kwoty 760 zł, będą natomiast objęte wygrane w konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu. Nieopodatkowane będą np. wygrane w zawodach sportowych i konkursach naukowych.
Wygrane w kasynach
Całkowitemu zwolnieniu podlegają natomiast gry cechujące się wysokim ryzykiem hazardowym. W myśl art. 21 ust. 1 pkt 6 updof wolne od podatku dochodowego będą wygrane w kasynach, wideo loteriach, grach na automatach oraz grach bingo pieniężne i fantowe, bez względu na wysokość wygranej, prowadzone przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach i zakładach wzajemnych obowiązujących w państwie Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Jeżeli już będziemy mieli na tyle szczęścia, że wygramy w kasynie sporą kwotę, dobrze jest uzyskać od organizatora zaświadczenie o wygranej. Może to zaoszczędzić wiele zmartwień w przypadku wątpliwości ze strony organów podatkowych, co do uzyskanego dochodu. W przypadku braku posiadania zaświadczenia o wygranej, organ podatkowy może uznać wygraną za dochód z nieujawnionych źródeł. W takiej sytuacji od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach pobierany jest zryczałtowany podatek w wysokości 75% (art. 30 ust. 1 pkt 7 updof). Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 maja 2008 r. (II FSK 393/07), stwierdził, że wygrana powinna być udokumentowana zaświadczeniem o wygranej, które jest wydawane przez kasyno. A zatem w sytuacji, w której organ podatkowy zainteresuje się uzyskaną przez nas wygraną dobrze jest posiadać odpowiednie dokumenty potwierdzające wygraną. Pamiętajmy, że to na podatniku spoczywa ciężar udowodnienia wiarygodnego, tj. niebudzącego wątpliwości organów podatkowych źródła pochodzenia przychodu.
Wygrana w kasynie online (e-hazard)
Sprawa staje się bardziej skomplikowana w przypadku wygranych w tzw. kasynach online. Po wejściu nowelizacji ustawy hazardowej w Polsce nie wolno korzystać z usług takich serwisów jak i urządzać gier hazardowych przez sieć internet. Skoro uczestnictwo w e-hazardzie jest zabronione, nie można mówić o opodatkowaniu wygranej. Zasadą updof jest to, że czynność prawnie zabroniona nie może rodzić skutków w postaci zobowiązania podatkowego (art. 2 ust. 1 pkt 4 updof). Dodatkowo, zgodnie z przepisami polskiego kodeksu karnego, karalny jest sam udział w zagranicznych grach a osoba może podlegać karze grzywny i/lub pozbawienia wolności. Bukmacherzy często w swoich regulaminach, z usługami skierowanymi do polskich graczy, zamieszczają zapisy, które mają wyłączyć ich odpowiedzialność, informując m.in. że zweryfikowanie sytuacji prawnych jest obowiązkiem gracza. Zakaz ten nie obejmuje natomiast internetowych zakładów wzajemnych, o ile urządzane są na podstawie zezwolenia. W internecie można np.: legalnie obstawiać wyniki meczów i innych wydarzeń sportowych.
Czemu ma służyć zakaz? Nie do końca wiadomo, możliwe, że z uwagi na brak pomysłów na opodatkowanie i kontrolę wpływów z e-hazardu. Mogłoby się wydawać, że zakaz internetowej konkurencji zwiększy wpływy naziemnych bukmacherów - chociaż to bardzo sceptyczne podejście. Pomimo, że e-hazard jest zakazany to i tak wiele osób korzysta z kasyn online, zakładając wirtualne konta u zagranicznych bukmacherów, którzy podatki odprowadzają w rajach podatkowych i coraz częściach wprowadzają dla swoich graczy nowe metody na wypłacanie/wypłacanie gotówki z wykorzystaniem np. portfeli elektronicznych czy metod zwanych paysafecard. Przy takiej konstrukcji ustaw, brak możliwości prowadzenia e-hazardu wydaje się być jedynie fikcją.