Podatniczka prowadzi gospodarstwo rolne. Na jednej z działek ustanowiła odpłatnie i na czas nieokreślony służebność przesyłu na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W zamian dostała jednorazowe wynagrodzenie, czyli rekompensatę za powstałe w związku z tym szkody. Sieć dystrybucyjna spowodowała bowiem zmniejszenie wartości nieruchomości.
Spór dotyczył tego, jak podatkowo zakwalifikować to wynagrodzenie. Zdaniem skarżącej jest ono zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.). Zgodnie z nim wolne od daniny są odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu ustanowienia służebności gruntowej – w wyniku budowania tam przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów jej rafinacji oraz urządzeń infrastruktury technicznej. W ocenie podatniczki służebność przesyłu powinna być traktowana identycznie jak służebność gruntowa.
Minister finansów w wydanej interpretacji zajął inne stanowisko. Uznał, że służebność przesyłu to nie to samo co gruntowa i nie korzysta ze zwolnienia z PIT. WSA w Olsztynie zgodził się ze skarżącą. Przyznał, że wynagrodzenie należne posiadaczowi gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu ustanowienia na nich służebności przesyłu jest zwolnione z PIT (orzekł tak NSA w wyroku z 25 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 2131/11). Sąd nie zgodził się, że po zmianie ustawy o PIT, od 2 sierpnia 2008 r. zwolnienie dotyczy wyłącznie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych. Nie ma też znaczenia, jak wynagrodzenie dla podatniczki zostało nazwane. W praktyce – zdaniem sądu – stanowi bowiem odszkodowanie, czyli rekompensatę (ekwiwalent) za ograniczenie prawa własności gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Podatniczka nie musi więc płacić od niego PIT.
Wyrok jest nieprawomocny.
Ministerstwo chce jasnej regulacji
Projekt nowelizacji ustawy o CIT i PIT zakłada wprowadzenie od 1 stycznia 2014 r. zwolnienia z podatku od wynagrodzenia otrzymanego za ustanowienie służebności przesyłu. Obecnie organy podatkowe prezentują odmienne stanowisko niż sądy. Twierdzą, że wynagrodzenie za służebność przesyłu nie korzysta ze zwolnienia z PIT. Projekt czeka na rozpatrzenie przez Radę Ministrów.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Olsztynie z 4 września 2013 r., sygn. akt I SA/Ol 554/13.