Wspólnik spółki osobowej w ramach jej likwidacji może otrzymać wierzytelność, która wcześniej przysługiwała spółce. Czy spłata takiego długu na rzecz wspólnika jest dla niego neutralna podatkowo?
Spółki osobowe nie mają osobowości prawnej. Nie są zatem podatnikami podatków dochodowych, a ich dochody nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają dochody poszczególnych wspólników. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. W rezultacie dochód ze sprzedaży powinien być rozpoznany już na etapie istnienia spółki osobowej, kiedy to podatnikiem PIT był wspólnik.
Dodatkowo, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b w związku z ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o PIT opodatkowaniu podlega przychód z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki osobowej, o ile sprzedaż nastąpi w ciągu sześciu lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce likwidacja. Natomiast na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT do przychodów nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki osobowej z tytułu likwidacji takiej spółki.
W konsekwencji, mimo że w drodze likwidacji spółki osobowej dochodzi u wspólnika do nabycia składnika majątkowego (wierzytelności pieniężnej), to jednak nie mamy do czynienia z jego późniejszym odpłatnym zbyciem, lecz jedynie spłatą zobowiązania. Otrzymanie takiej spłaty powinno więc pozostać neutralne podatkowo po stronie byłego wspólnika.
Organy podatkowe z reguły podzielają ten pogląd. Część z nich jednak uważa, że otrzymanie spłaty, stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, stanowi przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 ustawy o PIT. Miałby on powstać w dacie faktycznego otrzymania należności od dłużnika (por. m.in. interpretację dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 lipca 2013 r., sygn. ILPB1/415-392/13-2/IM).