Sejm uchwalił zmiany w ustawie, która znowelizowała ustawę o VAT, dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku dostawy mediów (energia, ciepło), gdyż okazały się niezgodne z regulacjami wspólnotowymi. DGP sygnalizował, że jest z tym problem.
Uchwalona pod koniec 2012 r. nowelizacja ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2014 r., ale eksperci zwracali uwagę, że po niedawnym wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w polskiej sprawie C-169/12 TNT Express World- wide (Poland) trzeba będzie ją częściowo zmodyfikować.
Zgodnie z orzeczeniem trybunału szczególny obowiązek podatkowy przewidziany w ustawie o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), dotyczący rozliczania usług transportowych oraz spedycyjnych, jest niezgodny z unijnym systemem VAT. W praktyce chodziło o zasadę wynikającą z art. 19 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT, która przewiduje, że dla usług transportowych i spedycyjnych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia od wykonania usługi. Upraszczając, trybunał orzekł, że nie można określać dwóch zasad powstawania obowiązku podatkowego (chwila zapłaty lub 30. dzień od wykonania usługi), bo zabrania tego unijna dyrektywa. Taką regulację można stosować jedynie w przypadku, gdy faktura nie została wystawiona lub została wystawiona z opóźnieniem. Polski ustawodawca powinien się więc zdecydować: albo obowiązek w VAT powstaje z chwilą zapłaty, albo nie później niż 30. dnia od wykonania usługi. Problem w tym, że podobnie – czyli wadliwie – został skonstruowany nowy art. 19a ust. 5 pkt 4, który ma wejść w życie od początku przyszłego roku (art. 19a zastąpi obecnie obowiązujący art. 19 ustawy). Dotyczy on m.in. dostawy mediów. W obecnym brzmieniu przewiduje on, że przy dostawie energii i świadczeniu usług telekomunikacyjnych, najmu, dzierżawy czy leasingu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż z upływem terminu płatności. Ministerstwo Finansów dostrzegło na szczęście problem i zaproponowało zmianę, którą właśnie przyjął Sejm. Po zmianie art. 19a ust. 5 pkt 4 w przypadku dostawy mediów obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą wystawienia faktury.
Sejm zmodyfikował też przepis dotyczący przypadku, gdy podatnik (np. dostawca energii) nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem (tu przepisy unijne dopuszczają określenie dwóch zasad powstania obowiązku podatkowego). Jak wynika z art. 19a ust. 7 ustawy w brzmieniu przyjętym przez Sejm, od 1 stycznia 2014 r. w takich przypadkach obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, a w sytuacji gdy takiego terminu nie określono – z chwilą upływu terminu płatności.
Sejm zmienił też przepisy określające terminy wystawienia faktury (art. 106i ust. 3 pkt 4 i 8 ustawy o VAT) w przypadku dostawy mediów. Jak wyjaśnił resort finansów w uzasadnieniu projektu, po zmianach, dostawcy i dystrybutorzy mediów nie będą musieli (choć będą mogli) wystawiać faktur w przypadku sprzedaży na rzecz konsumentów. Obowiązek podatkowy będzie powstawał zgodnie z powyższymi, nowymi zasadami.

1 stycznia 2014 r. wchodzą w życie nowe zasady dotyczące momentu powstania obowiązku w VAT