Podatnik w 2012 r. założył w banku rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. Otrzymał kartę płatniczą, którą płaci za zakupy czy usługi. Umowa z bankiem gwarantuje mu zwrot 3 proc. wartości transakcji dokonanych za jej pomocą. Czy otrzymane przez niego kwoty zwrotu mogą korzystać ze zwolnienia z PIT, czy też podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach?
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) wolna od podatku dochodowego jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i ogłaszanych w środkach masowego przekazu oraz w konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową – jeżeli jednorazowo nie przekracza 760 zł.
Z kolei w myśl art. 535 ustawy – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu ją, a nabywca zobowiązuje się ją odebrać i zapłacić za nią. Art. 725 k.c. mówi z kolei, że przez umowę rachunku bankowego placówka bankowa zobowiązuje się względem posiadacza konta, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. W konsekwencji ten stosunek prawny nosi znamiona umowy-zlecenia.
Ponadto bank jako wydawca karty, w celu umożliwienia klientowi płatności nią, zawiera z nim umowę o usługę płatniczą, w ramach której świadczy:
1) usługę wydania karty płatniczej uregulowaną w ustawie o usługach płatniczych (Dz.U. z 2011 r. nr 199, poz. 1175 z późn. zm.),
2) usługi wykonywania transakcji płatniczych z użyciem kart (obciążanie rachunku klienta i transfer kwoty do dostawcy usług płatniczych punktu usługowo-handlowego) regulowane w ustawie o usługach płatniczych.
Z analizy tych regulacji wynika, że o nagrodzie związanej ze sprzedażą premiową możemy mówić, gdy dochodzi do zawarcia umowy sprzedaży, czyli przeniesienia własności rzeczy. Z kolei kwoty zwracane przez banki klientom w związku z używaniem kart płatniczych do płacenia za zakupy (cashback) związane są z umową rachunku bankowego lub umową o usługę płatniczą. Art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT nie będzie więc miał w opisanym przypadku zastosowania, gdyż umowa obejmująca realizację usług rachunku bankowego (także umowa o usługę płatniczą) nie jest równoznaczna z umową sprzedaży.
Dokonanie przez bank takiego zwrotu powoduje zatem powstanie przychodu po stronie osób, które go otrzymały. Jest on kwalifikowany do innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej i to niezależnie od tego, czy bank (mimo ciążącego na nim obowiązku) wystawił z tego tytułu PIT-8C, w którym wykazał wysokość przychodu, czy też takiej informacji podatnikowi nie dostarczył.