Samochód kupiony w innym kraju Unii Europejskiej może podlegać podatkowi akcyzowemu, nawet jeżeli w dowodzie rejestracyjnym jest opisany jako pojazd ciężarowy.
Nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju podlega akcyzie.

Liczy się nomenklatura

Tak wynika z ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 108, poz. 626). Podatkowi takiemu nie podlega samochód przeznaczony do przewozu towarów.
O tym, czy dany samochód przeznaczony jest do przewozu osób, czy towarów, rozstrzyga tzw. kod CN ustalany zgodnie z Nomenklaturą Scaloną – rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1810/2004 z 7 września 2004 r., zmieniającym załącznik I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej.
Zgodnie z Nomenklaturą Scaloną kodem CN 8703 objęte są samochody i pozostałe pojazdy mechaniczne przeznaczone zasadniczo do przewozu osób (inne niż te objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, natomiast kodem CN 8704 – pojazdy do transportu towarowego.
W praktyce klasyfikacja CN przysparza osobom zajmującym się zawodowo nabywaniem samochodów w innych krajach UE, a następnie ich sprzedażą na terenie kraju, wielu problemów. Zapisy Nomenklatury Scalonej nie są bowiem spójne z przepisami ruchu drogowego państw członkowskich UE. Bardzo często samochód, który w świetle przepisów ruchu drogowego danego państwa stanowi pojazd ciężarowy, jest autem osobowym w rozumieniu Nomenklatury Scalonej. Jeżeli zatem urząd celny w wyniku postępowania kontrolnego uzna, że kupiony przez przedsiębiorcę pojazd był autem osobowym, przedsiębiorca ten zmuszony będzie do uiszczenia zaległego podatku akcyzowego bez względu na fakt, że w dowodzie rejestracyjnym widnieje informacja, że jest to samochód ciężarowy.
Kupujesz części do auta przez internet? Możesz mieć problem z odliczeniem VAT
Kupujesz części do auta przez internet? Możesz mieć problem z odliczeniem VAT

Zobacz również

Jak ocenić przeróbki

Na takim stanowisku stoją również polskie sądy administracyjne. Wskazują one, że dla celów opodatkowania akcyzą bez znaczenia jest to, jak pojazd został zaklasyfikowany przez diagnostę podczas badań technicznych. Ich zdaniem jedyną właściwą podstawą do uznania samochodu za osobowy dla celów akcyzy jest jego klasyfikacja w oparciu o kod CN.
Stanowisko sądów administracyjnych jest w tym zakresie jednolite. Przykładowo w wyroku z 9 czerwca 2011 r. (I SA/Wr 519/11) Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdza jednoznacznie, że ustalając zasadnicze przeznaczenie pojazdu, należy wziąć pod uwagę pierwotne jego przeznaczenie przez producenta, jak również charakter zmian i okoliczności, jakie im towarzyszyły. Jeśli dokonane w samochodzie przeróbki, umożliwiające zarejestrowanie go jako auta ciężarowego, nie wiązały się ze zmianami konstrukcyjnymi, jak również nie pozbawiały go elementów charakterystycznych dla pojazdu osobowego (co najmniej niefunkcjonalnych z punktu widzenia przewozu towarów), a ponadto są odwracalne w prosty i w łatwy sposób, to spełnia on kryterium zasadniczego przeznaczenia do przewozu osób.

Kluczowe przeznaczenie

Ewentualne postępowanie o ustalenie zobowiązania akcyzowego sprowadzać się zatem będzie zawsze do oceny, czy dany pojazd na podstawie swojego ogólnego wyglądu i ogółu cech był zasadniczo przeznaczony do przewozu osób czy do przewozu towarów. Pomocnicze w tym zakresie są noty wyjaśniające do klasyfikacji CN ogłoszone 30 maja 2008 r. (Dz. Urz. UE C 133 z 30.05.2008 r. z późn. zm.).
Przedsiębiorcy, którzy chcą uniknąć konieczności uiszczania zaległego podatku akcyzowego wraz z wysokimi odsetkami, powinni zatem przed nabyciem pojazdu dokładnie zweryfikować jego stan techniczny, posiłkując się powyższymi interpretacjami. To na nich ciąży bowiem obowiązek wykazania, że nabyte auto przeznaczone było do przewozu towarów. Sama adnotacja w dowodzie rejestracyjnym nie jest rozstrzygająca, jeśli chodzi o uznanie samochodu za pojazd o przeznaczeniu do przewozu towarów (kod CN 8704).

Postępowanie o ustalenie zobowiązania akcyzowego będzie polegało na ocenie na podstawie ogółu cech, do czego pojazd był przeznaczony

Eliza Głuszko, Katarzyna Grzybowska-Dworzecka, Kancelaria Adwokacka Głuszko & Grzybowska Dworzecka