Bubel prawny dotyczący przeksięgowań w bilansach jest korzystnie interpretowany przez resort zdrowia. Ale dla audytorów to za mało.
Chodzi tu o art. 8 ustawy z 14 czerwca 2012 r. o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r., poz. 742), zgodnie z którym szpitale mają obowiązek do końca roku przeksięgować z funduszy własnych do międzyokresowych rozliczeń przychodów kwoty odzwierciedlające wartość niezamortyzowanych środków trwałych otrzymanych nieodpłatnie lub sfinansowanych z dotacji przed 1 lipca 2011 r. To oznacza gigantyczną operację rachunkową i kłopoty dla audytorów, którzy będą badać sprawozdania publicznych placówek medycznych. Tym bardziej, że z brzmienie przepisu sugeruje, iż dotyczy on także środków trwałych, w jakie szpitale zostały wyposażone przez swoich właścicieli, np. samorządy.
Ministerstwo Zdrowia po kilku tygodniach analiz przedstawiło jednak stanowisko, że obowiązek przeksięgowania nie obejmuje majątku przekazanego szpitalom przez organy założycielskie.
Resort przypomniał, że do 30 czerwca 2011 r. dotacje inwestycyjne i dary mające charakter aktywów trwałych zwiększały fundusz założycielski placówki medycznej. Po tej dacie ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. nr 112, poz. 654 z późn. zm.) nakazała księgowanie tych składników majątku według zasad określonych w art. 41 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) – czyli do międzyokresowych rozliczeń przychodów. Kwoty zaliczone do rozliczeń zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do amortyzacji środków trwałych. W rezultacie operacja jest neutralna dla wyniku finansowego szpitala.
Resort wyjaśnił, że celem art. 8a ustawy z 14 czerwca 2012 r. było ujednolicenie sposobu ujęcia w sprawozdaniach finansowych składników majątkowych o tym samym charakterze, tyle że otrzymanych przed 1 lipca 2012 r. Nie należy więc odnosić przepisu do innych środków trwałych, np. tych, które nieodpłatnie przekazały placówkom medycznym organy założycielskie.
Czy to rozwiązuje problem? Profesor Gertruda Świderska z SGH, partner w MAC Auditor, podkreśla, że biegły rewident, który bada sprawozdanie, musi się kierować brzmieniem przepisów, a nie celem ich wprowadzenia. Dlatego Ministerstwo Zdrowia powinno szybko znowelizować ustawę, aby nie było wątpliwości. Pogląd ten podziela Krystyna Szewczyk z Kancelarii Biegłego Rewidenta Profin K. Szewczyk.
1 mld zł o tyle według szacunków resortu zdrowia mogą wzrosnąć w 2013 r. przychody szpitali, doprowadzając do zrównoważenia kosztów amortyzacji aktywów trwałych sfinansowanych z dotacji otrzymanych przed 1 lipca 2011 r.