Poinformowało o tym Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 5298/12). Udowodniono m.in., że do obrotu zostało wprowadzonych ok. 44 tys. fikcyjnych faktur sprzedaży złomu, o łącznej wartości brutto 1,6 mln zł. Skutkowało to zaniżeniem wpłat z podatku od towarów i usług o 386 mln zł. Resort zaznacza jednak, że nie wszystkie z kontrolowanych podmiotów świadomie uczestniczyły w nielegalnym procederze, jednak dokonanie oceny charakteru ich udziału było możliwe tylko poprzez szczegółową kontrolę.
Wyjaśnia dodatkowo, że podczas postępowań kontrolnych prowadzonych w latach 2007 – 2009 w podmiotach dokonujących obrotu złomem ustalono, że niektóre firmy działające w tej branży tworzyły hierarchicznie zbudowane struktury organizacyjne, które wprowadzały do obrotu gospodarczego puste faktury VAT, dokumentujące fikcyjne transakcje. Celem takiego działania było wyłudzanie nienależnego zwrotu VAT w znacznych rozmiarach. Ustalenia kontroli, wskazujące na wysokie ryzyko występowania nieprawidłowości w branży, były decydującą przesłanką przeprowadzenia analizy ryzyka, obejmującej 75 podmiotów. W jej wyniku ustalono, że w okresie 2006 r. – I półrocze 2008 r. 27 podmiotów złożyło deklaracje VAT, wykazując zwrot podatku w łącznej kwocie ok. 547 mln zł i jedynie 72 mln zł podatku do wpłaty. Wyniki analizy wskazywały również, że potencjalne straty budżetu państwa w kolejnych latach mogą być znaczne. Wysoce prawdopodobnym było także to, że podmioty działają aktywnie, w sposób wysoce zorganizowany, również na terytorium innych państw członkowskich UE, co potwierdzały informacje przekazywane przez administracje podatkowe innych państw. Podjęto więc decyzję o kompleksowym zbadaniu tego sektora przez przeprowadzenie działań kontrolnych na terenie całego kraju.

Kontrolą objęto podmioty występujące o zwrot VAT, które dla udokumentowania nabycia towarów wykorzystywały fikcyjne faktury

Resort zaznacza jednak, że procedura taka jest stosowana również w kompleksowych kontrolach innych branż i każdorazowo tworzony jest odrębny program działań. Powszechną i uzasadnioną praktyką jest przygotowanie kontroli poprzez m.in. typowanie podmiotów do kontroli na podstawie ustalonych kryteriów, wskazujących na zwiększone ryzyko występowania nieprawidłowości.
Jak ocenia MF, dokonane dotychczas ustalenia w podmiotach objętych koordynacją działań potwierdzają zasadność przyjętych rozwiązań zarówno pod względem ustaleń, jak i ekonomiki prowadzenia kontroli.