Przedsiębiorca, który kupuje auto osobowe i wprowadza je do ewidencji środków trwałych firmy, ma prawo do amortyzacji takiego samochodu, dzięki czemu obniża co miesiąc podstawę opodatkowania, a w rezultacie – płaci niższe podatki. Co więcej, może zaliczyć w koszty także nieodliczony VAT oraz odsetki od kredytu na samochód.

Wprowadzając nowe auto osobowe do ewidencji środków trwałych przedsiębiorca może odliczyć 60% podatku VAT – ale nie więcej niż 6 tys. zł. A zatem w przypadku auta kupionego na przykład za 60 000 zł brutto, mimo że VAT stanowi ok. 11 220 zł, odliczyć można tylko 6 tys. zł. Ale uwaga - nieodliczoną część VAT, czyli w naszym przykładzie 5 220 zł, można zaliczyć w koszty uzyskania przychodu, ponieważ ta nieodliczona kwota VAT zostanie uwzględniona w wartości auta, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne.

Amortyzacja tylko do określonej kwoty

Stawka amortyzacji dla nowego samochodu osobowego wynosi 20% rocznie. Jeśli zatem środkiem trwałym będzie auto o wartości 54 tys. zł (60 000 – 6000), przedsiębiorca będzie mógł przez 5 lat zaliczać co miesiąc w koszty uzyskania przychodu 900 zł. Oznacza to, że z tytułu amortyzacji zaoszczędzi miesięcznie na podatku prawie 171 zł (przy założeniu, że rozlicza się z fiskusem według 19-proc. stawki liniowej).

Jeśli więc przedsiębiorca kupił auto osobowe o wartości 60 tys. zł brutto za gotówkę, efektywny koszt nabycia tego samochodu - w wyniku amortyzacji i odliczenia VAT - to 43 740 zł, a więc jest o 27,1% niższy niż w przypadku auta osobowego nieużywanego w działalności gospodarczej.

Wartość auta (brutto)  Tarcza podatkowa Efektywny koszt nabycia auta
60 tys. zł VAT: 6000 zł Podatek dochodowy: 10 260 zł (amortyzacja) Razem: 16 260 zł   43 740 zł
* firma jest opodatkowana 19-proc. stawką liniową, auto jest środkiem trwałym firmy przez 5 lat

Należy jednak pamiętać, że dla samochodów osobowych obowiązuje limit amortyzacyjny, który stanowi równowartość 20 tys. euro. Tym samym przedsiębiorca może zaliczyć w koszty uzyskania przychodu tylko te kwoty wynikające z amortyzacji, które łącznie nie przekraczają równowartości 20 tys. euro (do obliczenia tego limitu przyjmuje się kurs średni euro ogłaszany przez NBP – z dnia przekazania samochodu do używania).

Limit także dla osobowych „ciężarówek”

Wspomniane ograniczenie dotyczy również samochodów w karoserii osobowej z homologacją ciężarową, a więc tzw. aut z kratką. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych traktuje bowiem takie auta – mimo homologacji ciężarowej – jako pojazdy osobowe. W myśl ustawy o PIT, samochodem osobowym będzie bowiem także auto w karoserii osobowej z homologacją ciężarową, jeśli część bagażowa takiego samochodu, oddzielona kratką, nie jest dłuższa od części osobowej.

Kredyt również pozwala na podatkowe oszczędności

Oprócz kwot wynikających z amortyzacji kosztem uzyskania przychodu będą także codzienne wydatki związane z użytkowaniem samochodu: koszty paliwa, ubezpieczenia auta (w tym wypadku także obowiązuje limit 20 tys. euro), przeglądów serwisowych czy zakup lub wymiana opon z „zimówek” na letnie i odwrotnie. Co więcej, jeśli przedsiębiorca kupił auto na kredyt i wprowadził jej do ewidencji działalności gospodarczej, może także zaliczyć w koszty zapłacone już odsetki od zaciągniętego kredytu – także w sytuacji, gdy kredyt na auto został zaciągnięty prywatnie (co potwierdza m.in. interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 25.01.2011 r., sygn. IBPBI/1/415-1124/10).

Łącznie kupując na kredyt samochód osobowy o wartości 60 tys. zł brutto, przedsiębiorca efektywnie wydaje na niego 59 665,25 zł (uwzględniając w tym odliczenie VAT, amortyzację oraz odsetki od kredytu w kosztach firmy).

Wartość auta (brutto) Całkowity koszt kredytu (odsetki plus prowizja) Tarcza podatkowa Efektywny koszt nabycia auta
60 tys. zł (wpłata własna 10%) 19 660,80 zł VAT: 6000 zł Podatek dochodowy: 3 735,55 zł (odsetki i prowizja) oraz 10 260 zł (amortyzacja) Razem: 19 995,55 zł 59 665,25 zł
*kredyt na nowe auto osobowe dla firmy (w złotych, na 5 lat, prowizja 5%), firma jest opodatkowana 19-proc. stawką liniową, auto jest środkiem trwałym firmy przez 5 lat)

Uwaga, amortyzacja obniża zdolność kredytową

Minus auta w ewidencji środków trwałych? Gdy przedsiębiorca stara się o kredyt, na przykład mieszkaniowy, musi liczyć się z tym, że miesięczna kwota amortyzacji może zmniejszyć jego miesięczny dochód, a w efekcie – zdolność kredytową. Większość banków nie wyłącza bowiem amortyzacji z kosztów uzyskania przychodu, choć jest ona tzw. kosztem niepieniężnym.

Agata Szymborska-Sutton, Tax Care